konik dişli ne demek?
Konik Dişli Hakkında Bilgi
Konik dişliler, eksenleri kesişen miller arasında güç ve hareketi iletmek için tasarlanmış dişlilerdir. Temel olarak, koni şeklindeki yüzeylere açılmış dişlere sahiptirler ve bu sayede dönme hareketini eksenler arasında aktarabilirler. Konik dişliler, özellikle dönüş yönünü değiştirmek veya yüksek devir düşürme oranları elde etmek gerektiğinde yaygın olarak kullanılır.
Temel Özellikleri:
- Koni Şekli: Dişlerin yerleştirildiği temel yüzey koni şeklindedir. Bu sayede eksenlerin kesişmesi sağlanır.
- Eksen Kesişimi: Konik dişlilerin millerinin eksenleri genellikle 90 derecelik açıyla kesişir, ancak farklı açılarda da tasarlanabilirler.
- Güç Aktarımı: Döner hareketi ve torku bir milden diğerine aktarır.
Çeşitleri:
- Düz Konik Dişli: Dişleri koni yüzeyinde düz bir hat boyunca uzanır. Üretimi daha kolaydır ancak daha gürültülü çalışır ve daha düşük hızlarda daha uygundur. (Düz Konik Dişli)
- Helisel Konik Dişli: Dişleri koni yüzeyinde helisel bir eğri boyunca uzanır. Daha sessiz çalışır ve daha yüksek hızlarda daha verimlidir. (Helisel Konik Dişli)
- Spiral Konik Dişli: Helisel konik dişlilerin özel bir türüdür. Dişleri daha karmaşık bir eğriye sahiptir ve daha yüksek yük taşıma kapasitesine sahiptir. Otomotiv endüstrisinde sıkça kullanılır.(Spiral Konik Dişli)
- Eğri Konik Dişli (Hypoid Dişli): Eksenleri kesişmeyen, ancak ofset olan miller arasında güç aktarmak için kullanılır. Bu, daha sessiz çalışma ve daha büyük bir devir düşürme oranı sağlar. Otomotiv diferansiyellerinde yaygındır. (Eğri Konik Dişli)
Kullanım Alanları:
- Otomotiv Endüstrisi: Diferansiyellerde, direksiyon sistemlerinde ve diğer güç aktarım mekanizmalarında kullanılır.
- Denizcilik Endüstrisi: Gemilerde ve teknelerde kullanılan şanzımanlarda bulunur.
- Endüstriyel Ekipmanlar: Redüktörlerde, pompalar da ve diğer makinelerde kullanılır.
- Havacılık Endüstrisi: Uçaklardaki güç aktarım sistemlerinde kullanılır.
Avantajları:
- Dönüş yönünü değiştirebilme.
- Yüksek devir düşürme oranları elde edebilme.
- Güvenilir güç aktarımı.
- Farklı uygulamalar için çeşitli tiplerde bulunabilme.
Dezavantajları:
- Üretimi düz dişlilere göre daha karmaşıktır.
- Doğru hizalama gerektirir.
- Bazı tipleri gürültülü çalışabilir.
Önemli Parametreler:
- Diş Sayısı: Her bir dişlinin üzerindeki diş sayısı.
- Modül: Dişlerin boyutunu belirleyen parametre.
- Koni Açısı: Koni yüzeyinin açısı.
- Basınç Açısı: Dişlerin birbirine uyguladığı kuvvetin açısı.
- Çap Oranı: Dişlilerin çapları arasındaki oran.
- Hizalama: Konik dişlilerin doğru çalışması için kritik öneme sahiptir. Yanlış hizalama aşınmaya ve arızalara neden olabilir.