kocacık ne demek?

Kocacık, (Makedonca: Коџаџик Kodžadžik okunuşu: Kocacik) Kuzey Makedonya'nın Debre yakınlarında Merkez Jupa’ya bağlı köy. Mustafa Kemal Atatürk’ün babası Ali Rıza Efendi’nin köyü olarak ünlenmiştir. Kocacık köyünde Ali Rıza Efendi’nin babası Kızıl Hafız Ahmet Efendi dünyaya gelmiştir.1 2014 yılında TİKA (Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı) katkılarıyla köyde bir Ali Rıza Efendi anı evi yaptırılmış ve hizmete açılmıştır.2

İsim Anlamı

Yük taşımak için katır ve eşeklerin sırtlarındaki semerin arka bölümünde bulunan iki semer ağacının birleştiği bölümde özel yapılmış yükleri iplerle bağlamak için birbirine bakan iki hilal  gibi yapılmış olan özel iki aygıta Taşeli’nde (Ermenek, Sarıveliler, Başyayla, Taşkent) “kocacık” denir.

Tarih

Köy, Osmanlı döneminde Manastır Vilayeti’nin Debre-i Bâlâ Sancağı’na bağlı olmuştur.3

Kocacık Yörükleri

Kocacık Yörükleri, Orta Asya'dan gelerek Anadolu'da Aydın/Söke Bölgesinde yaşayan "Kızıloğuz" Türkmenlerindendir. Atatürk'ün Dedesi Ahmet Efendi ve Amcası Hafız Mehmet Emin Efendi'nin taşıdıkları Kızıl lakabı da buradan gelmektedir. Kocacıklıların Balkanlar’a göçmeden önce Anadolu'da hangi bölgede oldukları ve geride kalan akrabaları ile ilgili arşiv kayıtları: Kocacık, Kocacıklı, Kocacıklu, Gocacık, Gocacıklı, Gocacıklu: Adana,Kars-ı-Meraş,-Karahisar-ı-Şarki-Sancağı4

Karaman ili, Başyayla ve Sarıveliler ilçesi, Antalya ili Alanya ilçesi ve Konya ili Taşkent ilçesi arasında bulunan Barçın Yaylası'nda Kocacık Yörükleri vardır. Bunlar yazın Barçın'a gelip kışın Antalya ve Alanya'ya göç ederlerdi. Osmanlı Devleti'nin Kocacık Yörükleri Kanunnamesi (1584) tahrir defteri kayıtlarında da geçmektedir.

Novak köyü, Kocacık köyüne yakın 400 haneli 1600 nüfusa sahip bir Türk köyüdür. Kocacik, meydana gelen göçten dolayı nüfusu bir hayli azalmıştır. Bugün Kocacık köyünün % 80'inden fazlası Novak köylülerinden oluşan Türklerdir.

Kızıllar

Bozok, Kayseri, Sivas, Akdağ, Adana, Maraş, Teke, Hamıd, Bolu, Tarsus, İçel, Karaman, Afyonkarahisar, Bolvadin -Dinar Şark-i Karaağaç, Karaman, Çerkeş, Gümülcine, Dimetoka, Kavala Üsküp, Hezargrad (Niğbolu), Vardar, Selanik, Silistre, Ustruga, Ohri, Manastır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Orijinal kaynak: kocacık. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

  1. Binbaşı M.Nasrullah; Kolağası M.Rüşdi; Mülazım M.Eşref, Osmanlı Atlası – XX. Yüzyıl Başları, OSAV, İstanbul, 2003

  2. Başbakanlık Arşiv Belgelerine göre: Osmanlı İmparatorluğunda Oymak, Aşiret ve Cemaatler”, Tercüman Yay.1979

Kategoriler