kaymak ne demek?

Kaymak, sütün yağını yoğunlaştırarak elde edilen bir krema ürünüdür. Sütü hafif ateşte çalkalayarak veya belli bir soğuklukta bırakarak elde edilen koyu ve yağlı özdür.

Süt önce bir tencerede karıştırılıp, savrularak pişirilir. Sonra ince kenarlı bir tepsiyle çok hafif ateş üzerine bırakılır. Bir süre sonra üstü örtülerek 5-6 saat bekletilir. Kaymak bağlayınca ateşten alınır. Türkiye'de bu hayvanlar en çok Afyonkarahisar ve çevresinde yetiştirilir.

Yörelere Göre Çeşitleri

Afyon Kaymağı

Afyon Kaymağı Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.¹²

Bolu Manda Kaymağı

Bolu Manda Kaymağı, Bolu ilinde yetiştirilen mandalardan elde edilen manda sütünün bölgeye özgü üretim metodu ile yağının yoğunlaştırılmasıyla üretilen bir süt ürünüdür.

Topraklarının büyük bir bölümü ormanlarla kaplı olan Bolu'nun yüzey şekillerinde dağlar, platolar ve ovalar önemli yer tutar. Bolu ili yağış zenginliği ve yeryüzü şekillerinde eğimin fazlalığı nedeniyle irili ufaklı göller ve sulak alanlar açısından zengindir. Manda, suyu ve sulak alanları seven bir hayvandır. Bu açıdan Bolu ili; iklimi ve yeryüzü şekilleri ile manda yetiştiriciliği açısından verimli alanlara sahiptir.

Bolu’da mandalar, kış döneminde az miktarlarda suni yem, yılın geri kalanında genellikle pamuk küspesi, ot, saman, yulaf, mısır kırmaları, buğday kepeği ve yağlı tohum küspeleri ile beslenir. Beslenme şekli doğrudan manda sütü bileşimini olumlu olarak etkiler.

Bolu Manda Kaymağı, genellikle kahvaltılık olarak veya tatlılarda kullanılır.

Bolu Manda Kaymağı Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.³⁴

İspir Kaymağı

İspir Kaymağının İspir’deki tarihsel geçmişi konusunda erişilen en eski kaynak, 1642 tarihli Avarız Defteridir. Osmanlı tarih yazarlarından Kâtip Çelebi, İspir’de üretilen kaymağın küçük fıçılara bir kat kaymak bir kat bal konularak basıldığından, böylelikle lezzetli bir ürün elde edilirken bozulmasının da engellendiğinden bahsetmektedir.

İspir Kaymağı; İspir’de yetişen ineklerin sütünden elde edilen, gözenekli süngerimsi yapıda ve bal peteği görünümünde, dış kısmı sarımsı beyaz renkte, orta sertlikte ve kuru nitelikteki kaymaktır. İspir Kaymağı üretiminde sütü kullanılan inekler, yaz aylarında İspir’deki doğal otlaklarda kış aylarında ise bu otlaklardan elde edilerek kurutulan otlarla beslenir. Bu sayede tüm yıl boyunca İspir Kaymağı üretiminin yapılması mümkün olur.

İspir Kaymağı Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.⁵⁶

Kaymaklı Kuru Kaymağı

İnek sütü kullanılarak üretilir. Kaymaklı Kuru Kaymağı 21.04.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.⁷