karayipler ne demek?

Karayipler ya da Batı Hint Adaları, Karayip Denizi'ni, adalarını ve çevreleyen sahilleri kapsayan ve coğrafî olarak Orta Amerika'ya dâhil edilen bölge.1 Bu adalar, Florida'nın güneyinden başlayıp bir kıvrım oluşturarak Güney Amerika'da Venezuela'nın kuzey batısına dek inmektedir.2 Bölgede 7.000 dolayında ada, adacık ve kayalık bulunur.3 Burada otuz beş bağımsız ülke ya da bağımlı bölge yer almaktadır.

Uluslararası Hidrografi Örgütü'nün çizdiği sınırlara göre yay formatında sıralanan adalar Karayip Denizi'nin içerisinde yer almaktadır. Lucayan Adaları olarak adlandırılan ve Karayip Denizi sınırları içerisinde yer almayan Bahamalar ve Turks ve Caicos Adaları da bu bölge içerisinde yer bulmaktadır.

Köken bilimi

1492'de Hindistan'a ulaştığını zanneden Kristof Kolomb tarafından Batı Hint Adaları (Batı Hindistan) adı verilen bölge günümüzde de nadiren de olsa bu isim ile ifade edilmektedir. Günümüzde bölgenin ilk yerleşimcilerinden olan ve Aravaklar yerli grubunun bir kolu olan Karayipler'in adı ile anılmaktadır.

Coğrafya

Tarihçe

Adaların en eski sahipleri Aravak (Karayipçe: Aruac) ve Karayip (İspanyolca: Caribe) yerlileridir. 1492'de Ceneviz doğumlu İspanyol kâşif Kristof Kolomb tarafından keşfedilmiştir.

Karayipler'de yer alan ülkeler ve bağımlı bölgeler

<table> <thead> <tr class="header"> <th><p><a href="Bayrak" title="wikilink">Bayrak</a></p></th> <th><p>Ülke ya da bağımlı bölge<a href="#fn1" class="footnote-ref" id="fnref1" role="doc-noteref"><sup>1</sup></a><a href="#fn2" class="footnote-ref" id="fnref2" role="doc-noteref"><sup>2</sup></a><a href="#fn3" class="footnote-ref" id="fnref3" role="doc-noteref"><sup>3</sup></a></p></th> <th><p><a href="Ülke" title="wikilink">Ülke</a></p></th> <th><p>Statü</p></th> <th><p>Yüz ölçümü</p></th> <th><p>Nüfus</p></th> <th><p>Nüfus yoğunluğu</p></th> <th><p>Başkent</p></th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td></td> <td><p><a href="ABD_Virjin_Adaları" title="wikilink">ABD Virjin Adaları</a></p></td> <td><p><a href="Amerika_Birleşik_Devletleri" title="wikilink">Amerika Birleşik Devletleri</a></p></td> <td><p>Bağımlı bölge</p></td> <td></td> <td></td> <td><p>317.0</p></td> <td><p><a href="Charlotte_Amalie,_Amerika_Birleşik_Devletleri_Virjin_Adaları" title="wikilink">Charlotte Amalie</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td><p><a href="Anguilla" title="wikilink">Anguilla</a></p></td> <td><p><a href="Birleşik_Krallık" title="wikilink">Birleşik Krallık</a></p></td> <td><p><a href="Britanya_Denizaşırı_Toprakları" title="wikilink">Britanya Denizaşırı Toprakları</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>164.8</p></td> <td><p><a href="The_Valley,_Anguilla" title="wikilink">The Valley</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td><p><a href="Antigua_ve_Barbuda" title="wikilink">Antigua ve Barbuda</a></p></td> <td><p>Bağımsız</p></td> <td><p><a href="İngiliz_Milletler_Topluluğu_bölgesi" title="wikilink">Anayasal monarşi</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>199.1</p></td> <td><p><a href="St._John&#39;s,_Antigua_ve_Barbuda" title="wikilink">St. John's</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td><p><a href="Aruba" title="wikilink">Aruba</a></p></td> <td><p><a href="Hollanda_Krallığı" title="wikilink">Hollanda Krallığı</a></p></td> <td><p>Anayasal krallık</p></td> <td></td> <td></td> <td><p>594.4</p></td> <td><p><a href="Oranjestad,_Aruba" title="wikilink">Oranjestad</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td><p><a href="Bahamalar" title="wikilink">Bahamalar</a><a href="#fn4" class="footnote-ref" id="fnref4" role="doc-noteref"><sup>4</sup></a></p></td> <td><p>Bağımsız</p></td> <td><p><a href="İngiliz_Milletler_Topluluğu_bölgesi" title="wikilink">Anayasal monarşi</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>24.5</p></td> <td><p><a href="Nassau,_Bahamalar" title="wikilink">Nassau</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td><p><a href="Barbados" title="wikilink">Barbados</a></p></td> <td><p>Bağımsız</p></td> <td><p>Cumhuriyet</p></td> <td></td> <td></td> <td><p>595.3</p></td> <td><p><a href="Bridgetown" title="wikilink">Bridgetown</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td><p><a href="Bonaire" title="wikilink">Bonaire</a></p></td> <td><p><a href="Hollanda_Krallığı" title="wikilink">Hollanda Krallığı</a></p></td> <td><p>Özel belediye</p></td> <td></td> <td></td> <td><p>41.1</p></td> <td><p><a href="Kralendijk" title="wikilink">Kralendijk</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td><p><a href="Britanya_Virjin_Adaları" title="wikilink">Britanya Virjin Adaları</a></p></td> <td><p><a href="Birleşik_Krallık" title="wikilink">Birleşik Krallık</a></p></td> <td><p><a href="Britanya_Denizaşırı_Toprakları" title="wikilink">Britanya Denizaşırı Toprakları</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>152.3</p></td> <td><p><a href="Road_Town" title="wikilink">Road Town</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td><p><a href="Cayman_Adaları" title="wikilink">Cayman Adaları</a></p></td> <td><p><a href="Birleşik_Krallık" title="wikilink">Birleşik Krallık</a></p></td> <td><p><a href="Britanya_Denizaşırı_Toprakları" title="wikilink">Britanya Denizaşırı Toprakları</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>212.1</p></td> <td><p><a href="George_Town,_Cayman_Adaları" title="wikilink">George Town</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td><p><a href="Küba" title="wikilink">Küba</a></p></td> <td><p>Bağımsız</p></td> <td><p>Cumhuriyet</p></td> <td></td> <td></td> <td><p>102.0</p></td> <td><p><a href="Havana" title="wikilink">Havana</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td><p><a href="Curaçao" title="wikilink">Curaçao</a></p></td> <td><p><a href="Hollanda_Krallığı" title="wikilink">Hollanda Krallığı</a></p></td> <td><p>Anayasal krallık</p></td> <td></td> <td></td> <td><p>317.1</p></td> <td><p><a href="Willemstad" title="wikilink">Willemstad</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td><p><a href="Dominika" title="wikilink">Dominika</a></p></td> <td><p>Bağımsız</p></td> <td><p>Cumhuriyet</p></td> <td></td> <td></td> <td><p>89.2</p></td> <td><p><a href="Roseau" title="wikilink">Roseau</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td><p><a href="Dominik_Cumhuriyeti" title="wikilink">Dominik Cumhuriyeti</a></p></td> <td><p>Bağımsız</p></td> <td><p>Cumhuriyet</p></td> <td></td> <td></td> <td><p>207.3</p></td> <td><p><a href="Santo_Domingo" title="wikilink">Santo Domingo</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td><p><a href="Venezuela_Federal_Bağımlı_Bölgeler" title="wikilink">Venezuela Federal Bağımlı Bölgeler</a></p></td> <td><p><a href="Venezuela" title="wikilink">Venezuela</a></p></td> <td><p>Bölge</p></td> <td></td> <td></td> <td><p>6.3</p></td> <td><p><a href="Gran_Roque" title="wikilink">Gran Roque</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td><p><a href="Grenada" title="wikilink">Grenada</a></p></td> <td><p>Bağımsız</p></td> <td><p><a href="İngiliz_Milletler_Topluluğu_bölgesi" title="wikilink">Anayasal monarşi</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>302.3</p></td> <td><p><a href="St._George&#39;s,_Grenada" title="wikilink">St. George's</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td><p><a href="Guadeloupe" title="wikilink">Guadeloupe</a></p></td> <td><p><a href="Fransa" title="wikilink">Fransa</a></p></td> <td><p><a href="Denizaşırı_il" title="wikilink">Denizaşırı il</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>246.7</p></td> <td><p><a href="Basse-Terre" title="wikilink">Basse-Terre</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td><p><a href="Guyana" title="wikilink">Guyana</a></p></td> <td><p>Bağımsız</p></td> <td><p>Cumhuriyet</p></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td><p><a href="Georgetown,_Guyana" title="wikilink">Georgetown</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td><p><a href="Haiti" title="wikilink">Haiti</a></p></td> <td><p>Bağımsız</p></td> <td><p>Cumhuriyet</p></td> <td></td> <td></td> <td><p>361.5</p></td> <td><p><a href="Port-au-Prince" title="wikilink">Port-au-Prince</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td><p><a href="Jamaica" title="wikilink">Jamaica</a></p></td> <td><p>Bağımsız</p></td> <td><p><a href="İngiliz_Milletler_Topluluğu_bölgesi" title="wikilink">Anayasal monarşi</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>247.4</p></td> <td><p><a href="Kingston,_Jamaika" title="wikilink">Kingston</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td><p><a href="Martinik" title="wikilink">Martinik</a></p></td> <td><p><a href="Fransa" title="wikilink">Fransa</a></p></td> <td><p><a href="Denizaşırı_il" title="wikilink">Denizaşırı il</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>352.6</p></td> <td><p><a href="Fort-de-France" title="wikilink">Fort-de-France</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td><p><a href="Montserrat" title="wikilink">Montserrat</a></p></td> <td><p><a href="Birleşik_Krallık" title="wikilink">Birleşik Krallık</a></p></td> <td><p><a href="Britanya_Denizaşırı_Toprakları" title="wikilink">Britanya Denizaşırı Toprakları</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>58.8</p></td> <td><p><a href="Plymouth,_Montserrat" title="wikilink">Plymouth</a> (<a href="Brades" title="wikilink">Brades</a>)<a href="#fn5" class="footnote-ref" id="fnref5" role="doc-noteref"><sup>5</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td><p><a href="Navassa_Adası" title="wikilink">Navassa Adası</a></p></td> <td><p><a href="Amerika_Birleşik_Devletleri" title="wikilink">Amerika Birleşik Devletleri</a>/<a href="Haiti" title="wikilink">Haiti</a></p></td> <td><p>Bölge (yerleşim yok)</p></td> <td></td> <td></td> <td><p>0.0</p></td> <td><p>n/a</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td><p><a href="Nueva_Esparta" title="wikilink">Nueva Esparta</a></p></td> <td><p><a href="Venezuela" title="wikilink">Venezuela</a></p></td> <td><p><a href="Venezuela&#39;nın_eyaletleri" title="wikilink">Eyalet</a></p></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td><p><a href="La_Asunción,_Nueva_Esparta" title="wikilink">La Asunción</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td><p><a href="Porto_Riko" title="wikilink">Porto Riko</a></p></td> <td><p><a href="Amerika_Birleşik_Devletleri" title="wikilink">Amerika Birleşik Devletleri</a></p></td> <td><p><a href="Milletler_Topluluğu_(Amerika_Birleşik_Devletleri_dış_bölgeleri)" title="wikilink">Milletler Topluluğu</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>448.9</p></td> <td><p><a href="San_Juan,_Porto_Riko" title="wikilink">San Juan</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td><p><a href="Saba_(ada)" title="wikilink">Saba</a></p></td> <td><p><a href="Hollanda_Krallığı" title="wikilink">Hollanda Krallığı</a></p></td> <td><p>Özel belediye</p></td> <td></td> <td></td> <td><p>118.2</p></td> <td><p><a href="The_Bottom" title="wikilink">The Bottom</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td><p><a href="San_Andrés,_San_Andrés_ve_Providencia" title="wikilink">San Andrés, San Andrés ve Providencia</a></p></td> <td><p><a href="Kolombiya" title="wikilink">Kolombiya</a></p></td> <td><p>Bölge</p></td> <td></td> <td></td> <td><p>1431</p></td> <td><p><a href="San_Andrés,_San_Andrés_ve_Providencia" title="wikilink">San Andrés</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td><p><a href="Saint_Barthélemy" title="wikilink">Saint Barthélemy</a></p></td> <td><p><a href="Fransa" title="wikilink">Fransa</a></p></td> <td><p><a href="Denizaşırı_kolektivite" title="wikilink">Denizaşırı kolektivite</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>354.7</p></td> <td><p><a href="Gustavia" title="wikilink">Gustavia</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td><p><a href="Saint_Kitts_ve_Nevis" title="wikilink">Saint Kitts ve Nevis</a></p></td> <td><p>Bağımsız</p></td> <td><p><a href="İngiliz_Milletler_Topluluğu_bölgesi" title="wikilink">Anayasal monarşi</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>199.2</p></td> <td><p><a href="Basseterre" title="wikilink">Basseterre</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td><p><a href="Saint_Lucia" title="wikilink">Saint Lucia</a></p></td> <td><p>Bağımsız</p></td> <td><p><a href="İngiliz_Milletler_Topluluğu_bölgesi" title="wikilink">Anayasal monarşi</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>319.1</p></td> <td><p><a href="Castries" title="wikilink">Castries</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td><p><a href="Saint-Martin_Kolektivitesi" title="wikilink">Saint Martin</a></p></td> <td><p><a href="Fransa" title="wikilink">Fransa</a></p></td> <td><p><a href="Denizaşırı_kolektivite" title="wikilink">Denizaşırı kolektivite</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>552.2</p></td> <td><p><a href="Marigot,_Saint_Martin" title="wikilink">Marigot</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td><p><a href="Saint_Vincent_ve_Grenadinler" title="wikilink">Saint Vincent ve Grenadinler</a></p></td> <td><p>Bağımsız</p></td> <td><p><a href="İngiliz_Milletler_Topluluğu_bölgesi" title="wikilink">Anayasal monarşi</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>280.2</p></td> <td><p><a href="Kingstown" title="wikilink">Kingstown</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td><p><a href="Sint_Eustatius" title="wikilink">Sint Eustatius</a></p></td> <td><p><a href="Hollanda_Krallığı" title="wikilink">Hollanda Krallığı</a></p></td> <td><p>Özel belediye</p></td> <td></td> <td></td> <td><p>130.4</p></td> <td><p><a href="Oranjestad,_Sint_Eustatius" title="wikilink">Oranjestad</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td><p><a href="Sint_Maarten" title="wikilink">Sint Maarten</a></p></td> <td><p><a href="Hollanda_Krallığı" title="wikilink">Hollanda Krallığı</a></p></td> <td><p>Anayasal krallık</p></td> <td></td> <td></td> <td><p>1176.7</p></td> <td><p><a href="Philipsburg,_Sint_Maarten" title="wikilink">Philipsburg</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td></td> <td><p><a href="Trinidad_ve_Tobago" title="wikilink">Trinidad ve Tobago</a></p></td> <td><p>Bağımsız</p></td> <td><p>Cumhuriyet</p></td> <td></td> <td></td> <td><p>261.0</p></td> <td><p><a href="Port_of_Spain" title="wikilink">Port of Spain</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td><p><a href="Turks_ve_Caicos_Adaları" title="wikilink">Turks ve Caicos Adaları</a><a href="#fn6" class="footnote-ref" id="fnref6" role="doc-noteref"><sup>6</sup></a></p></td> <td><p><a href="Birleşik_Krallık" title="wikilink">Birleşik Krallık</a></p></td> <td><p><a href="Britanya_Denizaşırı_Toprakları" title="wikilink">Britanya Denizaşırı Toprakları</a></p></td> <td></td> <td></td> <td><p>34.8</p></td> <td><p><a href="Cockburn_Town" title="wikilink">Cockburn Town</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>Total</p></td> <td></td> <td><p>44,636,789</p></td> <td><p>189.4</p></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> </tbody> </table> <section class="footnotes footnotes-end-of-document" role="doc-endnotes"> <hr /> <ol> <li id="fn1" role="doc-endnote"><a href="#fnref1" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn2" role="doc-endnote"><a href="#fnref2" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn3" role="doc-endnote"><a href="#fnref3" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn4" role="doc-endnote"><a href="Lucayan_Adaları" title="wikilink">Lucayan Adaları</a>'nın <a href="Karayip_Denizi" title="wikilink">Karayip Denizi</a> yerine <a href="Atlas_Okyanusu" title="wikilink">Atlas Okyanusu</a>'nda konumlandırılmasından bu yana <a href="Bahamalar" title="wikilink">Bahamalar</a>, Karayipler bölgesi yerine <a href="Batı_Hint_Adaları" title="wikilink">Batı Hint Adaları</a>'nın bir parçası olarak sınıflandırılmaktadır. <a href="Birleşmiş_Milletler" title="wikilink">Birleşmiş Milletler</a> adayı güncel olarak Karayipler bölgesi olarak listelemektedir.<a href="#fnref4" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn5" role="doc-endnote">Adadaki <a href="Soufriere_Dağı" title="wikilink">Soufriere Dağı</a>'nda Temmuz 1995'te başlayan volkanik hareketlenme nedeniyle birçok noktası zarar gören Plymouth yerine ada hükûmeti kurum personellerini Brades'e nakletmiştir. Plymouth günümüzde <em>de jure</em> olarak başkent konumundadır.<a href="#fnref5" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn6" role="doc-endnote"><a href="Lucayan_Adaları" title="wikilink">Lucayan Adaları</a>'nın <a href="Karayip_Denizi" title="wikilink">Karayip Denizi</a> yerine <a href="Atlas_Okyanusu" title="wikilink">Atlas Okyanusu</a>'nda konumlandırılmasında bu yana <a href="Turks_ve_Caicos_Adaları" title="wikilink">Turks ve Caicos Adaları</a>, Karayipler bölgesi yerine <a href="Batı_Hint_Adaları" title="wikilink">Batı Hint Adaları</a>'nın bir parçası olarak sınıflandırılmaktadır. <a href="Birleşmiş_Milletler" title="wikilink">Birleşmiş Milletler</a> adayı güncel olarak Karayipler bölgesi olarak listelemektedir.<a href="#fnref6" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> </ol> </section>

Kaynakça

Orijinal kaynak: karayipler. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

Kategoriler