kapıkulu ne demek?

Kapıkulu

Kapıkulu, Osmanlı Devleti'nde doğrudan padişaha bağlı, maaşlı ve sürekli askerlik yapan profesyonel askerî sınıftır. Bu sınıf, Osmanlı ordusunun en önemli ve disiplinli kısmını oluşturmaktaydı. Devşirme sistemi ile toplanan gayrimüslim çocukların Müslümanlaştırılıp eğitilmesiyle oluşturulurdu. Kapıkulu askerleri, devletten düzenli olarak maaş (ulufe) alırlardı ve askerlik dışında başka bir işle uğraşmazlardı.

Kapıkulu Ocağının Temel Özellikleri:

  • Devşirme Sistemi: Devşirme ile toplanan gençlerin yetiştirilmesiyle oluşturulması.
  • Merkezi Ordu: Doğrudan padişaha bağlı, merkezi bir ordu olması.
  • Profesyonel Askerlik: Askerliğin meslek olarak icra edilmesi, sürekli askerlik yapılması.
  • Ulufe: Ulufe adı verilen düzenli maaş alınması.
  • Disiplin: Sıkı disiplin ve itaat anlayışı.
  • Bekarlık: Evlenmeleri yasaktı (sonradan bu kural esnetilmiştir).
  • Acemi Ocağı: Acemi%20Ocağı'nda eğitim almaları.

Kapıkulu Ocakları:

Kapıkulu ordusu, farklı uzmanlık alanlarına sahip çeşitli ocaklardan oluşmaktaydı. Bunlardan en önemlileri şunlardır:

  • Piyadeler (Yaya):
    • Yeniçeri: Osmanlı ordusunun en önemli piyade birliğiydi.
    • Acemi%20Oğlanlar%20Ocağı: Yeniçeri ocağına asker yetiştiren ocaktı.
    • Cebeciler: Silah yapımı, bakımı ve onarımıyla görevliydi.
    • Topçular: Top dökmek, top mermisi hazırlamak ve top kullanmakla görevliydi.
    • Top Arabacıları: Topları savaş alanına taşımakla görevliydi.
    • Humbaracılar: Humbara (el bombası) yapımı ve kullanımıyla görevliydi.
    • Lağımcılar: Tünel kazmak ve kale kuşatmalarında lağım patlatmakla görevliydi.
  • Süvariler (Atlı):
    • Sipahiler: Ordunun en seçkin süvari birliğiydi.
    • Silahtarlar: Padişahın silahlarını taşımakla görevliydi.
    • Sağ Ulufeciler: Padişahın sağ tarafında yer alırlardı.
    • Sol Ulufeciler: Padişahın sol tarafında yer alırlardı.
    • Sağ Garipler: Ordunun sağ kanadını korurlardı.
    • Sol Garipler: Ordunun sol kanadını korurlardı.

Kapıkullarının Önemi ve Etkileri:

Kapıkulu ordusu, Osmanlı Devleti'nin askeri gücünün temelini oluşturmuş, fetihlerde ve devletin bekasında önemli rol oynamıştır. Ancak zamanla nüfuzlarını artırmışlar ve devlet işlerine karışmaya başlamışlardır. Özellikle 17. yüzyıldan itibaren siyasi istikrarsızlığa yol açan isyanlara karışmışlardır. Kapıkulu%20Ocakları'nın%20Kaldırılması, II. Mahmut döneminde Vakayi Hayriye (Hayırlı Olay) olarak bilinen olayla gerçekleşmiştir.