kapsülleme ne demek?

Kapsülleme (Encapsulation), nesne yönelimli programlamanın (OOP) temel prensiplerinden biridir. Kapsülleme, bir nesnenin verilerini (özelliklerini) ve bu veriler üzerinde işlem yapan metotları tek bir birim altında birleştirme işlemidir. Amaç, verilerin dışarıdan doğrudan erişimini kısıtlayarak, verilerin güvenliğini sağlamak ve nesnenin iç yapısının dış dünyadan gizlenmesini sağlamaktır.

Kapsülleme'nin temel faydaları şunlardır:

• Veri Gizliliği (Data Hiding): Nesnenin içindeki verilere doğrudan erişimi engelleyerek, verilerin yanlışlıkla veya kötü niyetle değiştirilmesini önler. Verilere erişim ve değişiklik, belirli metotlar (genellikle "getter" ve "setter" metotları) aracılığıyla sağlanır.
• Modülerlik: Kapsülleme, kodu daha modüler hale getirir. Nesneler, bağımsız birimler olarak çalışabilir ve diğer nesnelerle sadece belirli arayüzler (metotlar) aracılığıyla iletişim kurar. Bu, kodun daha kolay anlaşılmasını, bakımının yapılmasını ve yeniden kullanılmasını sağlar.
• Esneklik: Nesnenin iç yapısı (örneğin, veri depolama şekli) değişse bile, dış dünya bu değişiklikten etkilenmez, çünkü dış dünya sadece nesnenin arayüzüyle (metotlarıyla) etkileşimdedir. Bu, sistemin daha esnek ve değişime daha dayanıklı olmasını sağlar.
• Kontrol: Verilere erişim ve değişiklik metotlar aracılığıyla yapıldığı için, veriler üzerinde daha fazla kontrol sağlanabilir. Örneğin, bir "setter" metodu, atanan değerin belirli bir aralıkta olup olmadığını kontrol edebilir veya bir değişiklik yapıldığında başka işlemleri tetikleyebilir.

Kapsülleme genellikle erişim belirleyiciler (access modifiers) kullanılarak uygulanır. Java, C++, C# gibi dillerde private, protected, ve public gibi erişim belirleyiciler bulunur. private belirleyicisi, bir özelliğe veya metoda sadece tanımlandığı sınıf içinden erişilebileceği anlamına gelir. protected, aynı paket içindeki sınıfların ve alt sınıfların erişebileceği anlamına gelir. public ise herhangi bir yerden erişilebilir olduğunu belirtir.

Özetle, kapsülleme, verileri ve metotları bir araya getirerek nesnelerin iç yapısını gizleyen, veri güvenliğini sağlayan, modülerliği artıran ve esnek bir kod yapısı oluşturmayı amaçlayan önemli bir OOP prensibidir.