kadızadeliler ne demek?

Kadızadeliler Hareketi

Kadızadeliler, 17. yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu'nda ortaya çıkan ve dini alanda yeniliklere karşı çıkan, İslam'ın özüne dönmeyi savunan bir harekettir. Hareketin ismi, önde gelen temsilcilerinden Kadızade Mehmet Efendi'den gelmektedir.

Temel İlkeleri:

  • Bid'atlere Karşı Çıkış: Kadızadeliler, İslam dininde sonradan ortaya çıkan ve Kur'an ve Sünnet'te yeri olmayan uygulamalara (bid'atlere) şiddetle karşı çıkmışlardır. Bu konuda bkz: Bid'at
  • Tasavvufa Eleştiri: Tasavvufun bazı uygulamalarını ve yorumlarını eleştirmişler, bu uygulamaların İslam'ın özünden uzaklaştırdığını savunmuşlardır. Bu konuda bkz: Tasavvuf
  • Kur'an ve Sünnet'e Bağlılık: İslam'ın temel kaynakları olan Kur'an ve Sünnet'e sıkı sıkıya bağlı kalınması gerektiğini vurgulamışlardır.
  • Ahlaki Reform: Toplumun ahlaki açıdan bozulduğunu düşünerek, ahlaki bir reform hareketini savunmuşlardır. Bu konuda bkz: Ahlak
  • Şeriatın Uygulanması: Şeriat hükümlerinin titizlikle uygulanmasını ve toplumun bu hükümlere göre yönetilmesini istemişlerdir. Bu konuda bkz: Şeriat

Etkileri:

Kadızadeliler hareketi, Osmanlı toplumunda geniş yankı uyandırmış ve özellikle ulema sınıfı içinde taraftar bulmuştur. Ancak, tasavvuf çevreleri ve bazı devlet adamları tarafından tepkiyle karşılanmıştır. Hareket, zamanla etkisini kaybetse de, Osmanlı düşünce tarihinde önemli bir yere sahiptir.

Önemli Şahsiyetler:

  • Kadızade Mehmet Efendi
  • Üstüvani Mehmet Efendi
  • Bali Efendi