kıbrıs harekatı ne demek?
Kıbrıs Barış Harekatı
Kıbrıs Barış Harekatı, Türkiye'nin 20 Temmuz 1974'te Kıbrıs adasına gerçekleştirdiği askeri müdahaledir. Harekatın temel amacı, 1960 Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasası'nda belirtilen garantörlük haklarını kullanarak adadaki Türk toplumunun güvenliğini sağlamak ve adada Yunanistan tarafından desteklenen Enosis (adayı Yunanistan'a bağlama) tehlikesini ortadan kaldırmaktı.
Harekatın Nedenleri:
- Kıbrıs%20Sorunu: Adadaki Türk ve Rum toplulukları arasındaki etnik çatışmalar ve siyasi istikrarsızlık.
- Enosis: Yunanistan'ın Kıbrıs'ı ilhak etme politikası.
- 15%20Temmuz%201974%20Darbe: Yunanistan askeri cuntası tarafından desteklenen darbe ile Kıbrıs Cumhurbaşkanı Makarios'un devrilmesi ve yerine Enosis yanlısı Nikos Sampson'un getirilmesi.
- Garantörlük%20Anlaşması: Türkiye'nin, Yunanistan ve İngiltere ile birlikte Kıbrıs'ın bağımsızlığını ve toprak bütünlüğünü koruma yükümlülüğü.
Harekatın Aşamaları:
- 1.%20Harekat%20(20-22%20Temmuz%201974): Türk Silahlı Kuvvetleri'nin adaya çıkarma yapması ve Girne bölgesini kontrol altına alması.
- Cenevre%20Görüşmeleri: Türkiye, Yunanistan ve İngiltere arasında yapılan ancak sonuçsuz kalan barış görüşmeleri.
- 2.%20Harekat%20(14-18%20Ağustos%201974): Türk birliklerinin adanın kuzeyinde daha geniş bir alanı kontrol altına alması.
Harekatın Sonuçları:
- Kuzey%20Kıbrıs%20Türk%20Cumhuriyeti: Adanın kuzeyinde Türklerin yaşadığı bölgede, 1983 yılında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin (KKTC) ilan edilmesi.
- Bölünmüş%20Kıbrıs: Adanın iki toplumlu bir şekilde bölünmesi ve bu durumun günümüze kadar devam etmesi.
- Türkiye-Yunanistan ilişkilerinde gerginlik.
- Uluslararası kamuoyunda tartışmalar.