İzafiyet, genellikle Albert Einstein'ın geliştirdiği iki temel fizik teorisini ifade eder: özel izafiyet ve genel izafiyet. Bu teoriler, uzay, zaman, kütle çekimi ve evrenin yapısı hakkındaki anlayışımızı kökten değiştirmiştir.
Özel İzafiyet: 1905'te Einstein tarafından ortaya atılan bu teori, iki temel postülat üzerine kuruludur:
Bu postülatlar, zamanın ve mesafenin mutlak olmadığı, gözlemcinin hareketine göre değiştiği anlamına gelir. Bu durum, zaman genişlemesi (https://www.nedemek.page/kavramlar/zaman%20genişlemesi) ve uzunluk kısalması (https://www.nedemek.page/kavramlar/uzunluk%20kısalması) gibi ilginç sonuçlara yol açar. Ayrıca, kütle ve enerjinin birbirine denk olduğu ünlü E=mc² formülü de özel izafiyetin bir sonucudur. Bu formül, kütle-enerji eşdeğerliğini (https://www.nedemek.page/kavramlar/kütle-enerji%20eşdeğerliği) ifade eder.
Genel İzafiyet: 1915'te Einstein tarafından geliştirilen bu teori, kütle çekimini uzay-zamanın eğriliği olarak tanımlar. Kütleli cisimler, uzay-zamanı büker ve diğer cisimler bu eğrilik boyunca hareket ederler. Bu, Newton'un kütle çekimi teorisine göre tamamen farklı bir bakış açısıdır.
Genel izafiyetin önemli sonuçları şunlardır:
İzafiyet teorileri, GPS sistemlerinden astro fiziğe kadar birçok alanda önemli uygulamalara sahiptir. Ayrıca, evrenin doğası ve evrimi hakkındaki anlayışımızı derinleştirmiştir.