istanbul teknik üniversitesi ne demek?

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) (), kökleri 1773 yılına dayanan İstanbul'da yer alan bir devlet üniversitesi.

1773 yılında kurulan Mühendishane-i Bahrî-i Hümâyûn, III. Mustafa döneminde mühendislik eğitimi vermek için askeri bir okul olarak kuruldu¹. Amacı güverte subayı ve gemi inşa subayı yetiştirmek olan okul, Osmanlı İmparatorluğu'nun batı referanslı ilk eğitim kurumlarından biriydi. 1795 yılında ise topçu ve istihkam subayı yetiştirmek amacıyla Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn kuruldu ve daha sonra okulun sivil kanadı olan Hendese-i Mülkiye oluşturuldu. Mühendishane'nin askeri kanadı günümüzde Kara Harp Okulu ve Deniz Harp Okulu olarak devam ederken, sivil kanadı da İTÜ'yü oluşturmuştur.

İTÜ bugün İstanbul'un iş merkezi Maslak'ta bulunan ve ana kampüsü olan Ayazağa Yerleşkesi de dahil 4'ü İstanbul'un Avrupa, 1'i Anadolu yakasında, 1'i de Kıbrıs'ta olan toplam 6 yerleşkeye yayılmıştır.² Maçka, Taşkışla ve Gümüşsuyu yerleşkelerinde Osmanlı döneminden kalan binalarda hâlâ eğitim yapılmaktadır. İTÜ mezunları cumhuriyetin ilk yıllarında Türkiye'nin büyümesinde ve gelişmesinde büyük rol oynamış, ülkedeki pek çok ilke ve pek çok mühendislik eserinin altına imza atmıştır.³

Türkiye'de ilk kez televizyon yayınlarının yapılması, ilk üniversite radyosunun kurulması, ilk kez bir üniversitede bilgisayar kullanılması, ilk defa bir Türk üniversitesinin uzaya uydu göndermesi; ilk yerli haberleşme uydusu, ilk yerli helikopter ve ilk yerli insansız otomobilin yapılması gibi mühendislik alanında Türkiye'deki birçok ilk İTÜ tarafından gerçekleştirilmiştir.⁴

İTÜ bugün bünyesindeki 13 fakülte, 39 bölüm ve 6 enstitü ile 25.294 civarında lisans, 11.331 civarında lisansüstü, 3.716⁵ civarında doktora öğrencisi ve 2.241⁶ civarında akademik personel ile eğitim hayatını sürdürmektedir.⁷ İTÜ tarafından yayınlanmış verilere göre akademik personel başına 17 öğrenci düşmektedir.⁸ Türkiye'deki pek çok üniversiteden farklı olarak kuruluşunda inşaat, mimarlık, makine ve elektrik olarak 4 fakülteye ayrılmıştır.⁹ İTÜ paydaşı pek çok hoca ve mezun TÜBİTAK bilim ödülü ve TÜBA ödülü almıştır ve pek çok hoca da ABD, İngiltere, Rusya bilimler akademisi üyesidir.¹⁰

Tarihçe

<table> <tbody> <tr class="odd"> <td><p><strong>İTÜ'nün geçmişten bugüne aldığı adlar</strong></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><ul> <li><a href="Mühendishane-i_Bahrî-i_Hümâyûn" title="wikilink">Mühendishane-i Bahrî-i Hümâyûn</a>, 1773</li> <li><a href="Mühendishane-i_Berrî-i_Hümâyûn" title="wikilink">Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn</a>, 1795</li> <li><a href="Hendese-i_Mülkiye" title="wikilink">Hendese-i Mülkiye</a>, 1883</li> <li><a href="Mühendis_Mekteb-i_Alisi" title="wikilink">Mühendis Mekteb-i Alisi</a>, 1909</li> <li><a href="Yüksek_Mühendis_Mektebi" title="wikilink">Yüksek Mühendis Mektebi</a>, 1928</li> <li>Teknik Üniversite, 1944</li> </ul></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> </tr> </tbody> </table>

Mühendishâne-i Bahrî-i Hümâyûn

1773 yılında açılan Mühendishane-i Bahr-i Hümâyun İstanbul Teknik Üniversitesi'nin eğitime başladığı tarih olarak kabul edilir. Bu yüzden İTÜ dünyanın en eski teknik üniversitelerinden biri olarak görülür. Mühendishâne-i Bahrî-i Hümâyûn, Osmanlı İmparatorluğu döneminde, tersane ve donanmanın geliştirilmesi ve askeri personelin eğitilmesi amacıyla III. Mustafa tarafından kurulmuş teknik okuldur.¹¹¹²¹³ Okulda sınıflara ilk defa tahta ve sıra konulmuştur. Bu dönemde bir okul matbaası kurulmuş ve ders kitapları basılmıştır ve böylece İTÜ Kütüphanesi'nin temelleri de atılmıştır.¹⁴

Mühendishâne-i Berrî-i Hümâyûn

Mühendishâne-i Berrî-i Hümâyûn, 1795 yılında III. Selim döneminde kurulmuştur. Mühendishâne-i Berrî-i Hümâyûn bünyesinde balistik, haritacılık, gemi inşaatı ve inşaat mühendisliği öğretimi verilirdi. Mühendishâne-i Berrî-i Hümâyûn 1847'de mühendislik eğitiminin dışında mimarlık eğitimi de vermeye başladı. 1883'te Hendese-i Mülkiye adını alarak eğitimine devam etti.¹⁵¹⁶¹⁷

Hendese-i Mülkiye

Hendese-i Mülkiye, 1883 yılında kurulmuştur.¹⁸¹⁹ Mühendishâne-i Berr-i Hümâyûndaki kılıçhanelerden birisi boşaltılıp Hendese-i Mülkiye öğrencilerine tahsis edilmiştir. Kuruluşunda Fransa'daki École nationale des ponts et chaussées (Köprü ve Yol Mektebi) örnek alınmıştır. Ancak daha sonra Fransız dizgesi (sistem) terk edilmiş ve Alman dizgesine geçilmiştir.²⁰²¹

Hendese-i Mülkiye öğrencileri ve öğretmenleri Osmanlı Devleti ve Türkiye'nin gelişmesinde önemli katkılarda bulunmuştur. Örneğin Hicaz Demiryolu pek çok Hendese-i Mülkiye mezunu ve hocaları tarafından yapılmıştır. Ayrıca okulun hocalarından Mimar Kemaleddin Bey Mescid-i Aksâ'nın onarımını gerçekleştirmiştir.²²

Mühendis Mekteb-i Âlîsi

Mühendis Mekteb-i Âlîsi, askerî idareden ayrılarak kurulan Hendese-i Mülkiye'nin devamı olan kurumdur.²³ Prof. Dr. Karl von Terzaghi okulun önemli hocalarındandır. Bu dönemde ülkede ilk defa Mühendis Mektebi Mecmuası adıyla akademik bir mühendislik dergisi çıkartılmıştır. Okula ilk kez kız öğrenci bu dönemde kabul edilmiş ve İTÜ'nün arı simgesine bu dönemde karar verilmiştir. Okul daha sonra Yüksek Mühendis Mektebi adını alarak eğitim ve öğretimine devam etmiştir.²⁴²⁵

Yüksek Mühendis Mektebi

Mühendis Mektebi 1928 yılında yeniden yapılandırılmış ve Yüksek Mühendis Mektebi adını almıştır.²⁶ İlk mezunlarını 1931 yılında veren Yüksek Mühendis Mektebi Cumhuriyet Türkiye'sinin bayındırlık işleri için gerekli teknik elemanları yetiştiriyordu. Önceleri sadece Gümüşsuyu kışlasını kullanan Yüksek Mühendis Okulu daha sonra Maçka ve Taşkışla silâhhanelerine sahip olmasıyla birlikte büyüdü ve eğitim kadrosunu da İsviçre ve Almanya'dan gelen hocalarla geliştirdi. 1944 yılında Yüksek Mühendis Mektebi İstanbul Teknik Üniversitesi olarak yeniden yapılandırıldı. Bu dönemin mezunlarının en büyük eseri Anıtkabir'dir.

Teknik Üniversite

1944 yılından alınan bir kararla Yüksek Mühendis Mektebi, İstanbul Teknik Üniversitesi olarak yeniden yapılandırıldı ve inşaat, mimarlık, makine ve elektrik fakülteleri olarak dört fakülteye ayrıldı. 1974-1975 öğretim yılında iki kademeli eğitime geçilerek, dört yıllık lisans eğitimine eklemlenen iki yıllık lisansüstü programları ile birçok uzmanlık alanında üst düzeyde eğitim verilmeye başlanmıştır. 2000'li yıllarda ise tüm bölümler uluslararası eşdeğerlik almıştır. Türkiye'de ilk kez televizyon yayınlarının yapılması, ilk üniversite radyosunun kurulması, bilgisayarı ilk kez kullanan üniversite olması²⁷, ilk defa bir Türk üniversitesinin uzaya uydu göndermesi²⁸, pek çok mühendislik dalında ilk kez lisans eğitiminin başlaması, İTÜ basketbol takımının 5 basketbol ligi şampiyonluğu kazanması, IHF (günümüzde EFH) kupasında Türkiye'yi ilk kez İTÜ'nün temsil etmesi²⁹ Teknik Üniversite'nin bu dönemdeki akademi ve spor alanlarındaki başarılarıdır.

Akademik

Fakülteler

1944 yılındaki bir yasa ile Yüksek Mühendis Mektebi inşaat, mimarlık, makine ve elektrik fakülteleri olmak üzere 4 fakülteye ayrıldı. Şu an ise İstanbul Teknik Üniversitesi içerisinde barındırdığı 13 fakülte ve 6 enstitü ile eğitim öğretim faaliyetlerini sürdürmektedir.

Hâlen bazı mühendislik programları Türkiye'de yalnızca İTÜ'de okutulmaktadır.³⁰ İTÜ'de bütün lisans programlarında %30 İngilizce şartı olup bazı lisans programları %100 İngilizcedir. İngilizce hazırlık zorunludur.³¹

Bilgisayar ve Bilişim Fakültesi

Bilgisayar ve Bilişim Fakültesi, İstanbul Teknik Üniversitesi'nin 13. fakültesi olarak 2010 yılında kuruldu. Önceden Elektrik Elektronik Fakültesi'ne bağlı olan bilgisayar mühendisliği bölümü bu fakültededir.³²³³

Denizcilik Fakültesi

Geçmişi 1884 yılına dayanan³⁴ Denizcilik Fakültesi, 3 Temmuz 1992 gün ve 2809 sayılı yasa ile yeniden yapılandırılmıştır ve Tuzla yerleşkesinde bulunmakta olup, gemi makineleri işletme mühendisliği ve deniz ulaştırma ve işletme mühendisliği bölümlerini içerisinde barındırmaktadır.³⁵ Tuzla kampüsünde denizcilik fakültesine ait gemiler, simülatörler, havuz ve kütüphane yer alır.

Elektrik Elektronik Fakültesi

Elektrik fakültesi adıyla kurulan Elektrik Elektronik Fakültesi'nin geçmişi 1934 yılına dayanır.³⁶ Ayazağa kampüsünde yer almaktadır. Fakülte içerisinde elektrik mühendisliği, elektronik ve haberleşme mühendisliği ve kontrol mühendisliği bölümleri yer alır. Buna ek olarak ABD'deki üniversitelerle ortak yürütülen lisans programlarına da sahiptir.

Fen Edebiyat Fakültesi

Fen Edebiyat Fakültesi, Ayazağa kampüsündedir. İçinde fizik mühendisliği, kimya, matematik mühendisliği ve moleküler biyoloji ve genetik bölümleri yer almaktadır.³⁷ 20 Temmuz 1982'de Temel Bilimler Fakültesi'nin adı değiştirilerek yeniden yapılandırılmıştır.³⁸ Cahit Arf, Kerim Erim, Ratip Berker, Nihat Berker, Yusuf Yağcı gibi ünlü isimlere ev sahipliği yapmıştır.³⁹

Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri Fakültesi

Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri Fakültesi, Ayazağa kampüsündedir.⁴⁰ İçinde Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği ve Gemi ve Deniz Teknolojisi Mühendisliği bölümleri yer almaktadır.⁴¹⁴² Fakülte olarak kuruluşu 1971 yılına denk gelir.⁴³

İnşaat Fakültesi

İnşaat Fakültesi'nin kuruluşu Osmanlı dönemine, 1795 yılına, kadar uzanmaktadır.⁴⁴ Bu tarih aynı zamanda Türkiye'de inşaat mühendisliği eğitiminin başlangıç tarihi olarak da kabul edilir. Ayazağa kampüsünde yer alır.⁴⁵ İçerisinde inşaat mühendisliği, çevre mühendisliği ve geomatik mühendisliği bölümleri yer almaktadır.⁴⁶ Karl von Terzaghi, Mustafa İnan, Sedat Ersoy⁴⁷ gibi hocalara da ev sahipliği yapan bu fakültenin mezunları Türkiye'nin özellikle ilk yıllarındaki inşasında önemli rol oynamıştır.

İşletme Fakültesi

İşletme Fakültesi, Maçka kampüsünde yer alır.⁴⁸ Fakültede Endüstri Mühendisliği,İşletme Mühendisliği ve Ekonomi bölümleri yer almaktadır.⁴⁹ Maçka yerleşkesinde fakültenin kendine ait bir kütüphanesi vardır. İTÜ'lülere işletme, iktisat ve hukuk dersleri veren üyelerin kürsüleri birleştirilerek işletme fakültesi kurulmuştur.⁵⁰

Kimya ve Metalurji Fakültesi

Kimya ve Metalurji Fakültesi, Ayazağa kampüsündedir.⁵¹ İçinde kimya mühendisliği, gıda mühendisliği ve metalurji ve malzeme mühendisliği bölümleri vardır.⁵² 1963 yılında Kimya Fakültesi adıyla kurulmuştur.⁵³

Maden Fakültesi

Maden Fakültesi, Ayazağa kampüsünde yer alır.⁵⁴ İçinde maden mühendisliği, jeoloji mühendisliği, petrol ve doğalgaz mühendisliği, jeofizik mühendisliği ve cevher hazırlama mühendisliği bölümleri vardır.⁵⁵ Türkiye'de maden mühendisliği ile ilgili eğitim İTÜ maden fakültesinin kurulması ile başlamıştır. Aykut Barka, Kazım Ergin, İhsan Ketin, Celal Şengör gibi ünlü bilim insanlarını bünyesinde barındırmıştır. Fakültenin kuruluş tarihi 1 Mart 1953'tür.

Makina Fakültesi

Makina Fakültesi, 1934 yılına kadar uzanmaktadır. Ancak ayrı bir fakülte olarak Yüksek Mühendis Mektebi, İTÜ olarak yeniden yapılandırılırken kurulmuştur.⁵⁶ Fakülte Ratip Berker'in kurucu dekanlığı ile kurulmuştur. Makine mühendisliği ve imalat mühendisliği bölümleri olmak üzere iki bölüm yer alır. Gümüşsuyu kampüsünde yer alır.⁵⁷

Mimarlık Fakültesi

Başlangıcı 1847 yılına kadar uzanan Mimarlık Fakültesi Taşkışla kampüsündedir ve kuruluşunda büyük emeği olan Emin Halid Onat ile özdeşleşmiştir.⁵⁸ İçerisinde peyzaj mimarlığı, iç mimarlık, endüstri ürünleri tasarımı, şehir ve bölge planlama ve mimarlık bölümleri bulunur. Fakülte; Clemens Holzmeister, Paul Bonatz, Emin Halid Onat, Doğan Kuban, Mimar Kemaleddin gibi ünlü hocalara ev sahipliği yapmıştır.

Tekstil Teknolojileri ve Tasarımı Fakültesi

Tekstil Teknolojileri ve Tasarımı Fakültesi, Gümüşsuyu kampüsündedir.⁵⁹ İçinde tekstil mühendisliği, moda ve tasarım, tekstil geliştirme ve pazarlama bölümleri bulunmaktadır.⁶⁰ Geçmişi 1955'e makine mühendisliği bölümü içinde yer alan tekstil kürsüsüne dayanır. Ayrı bir bölüm olarak 1983'te, fakülte olarak da 2004'te yeniden yapılandırılmıştır.⁶¹ Fakültede uluslararası ortak lisans programları da vardır.

Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi

Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi, Ayazağa kampüsünde yer alır.⁶² İçinde uçak mühendisliği, uzay mühendisliği, Türkiye'deki tek olan meteoroloji mühendisliği bölümleri vardır.⁶³ Fakülte olarak 1983 yılında kurulmuştur.⁶⁴

Araştırma

Türkiye’nin ilk yerli helikopteri “Arıkopter”, ilk küp uydusu “İTÜpSAT1”, ilk haberleşme uydusu “Türksat3USAT”, ilk insansız otomobili “Otonobil”, ilk hidrojenli teknesi "MARTI-İTÜ” ve ilk elektrikli minibüsü, İTÜ tarafından yapılmıştır. Ayrıca Türkiye'nin ilk mikroelektronik laboratuvarı, ilk uydu yer istasyonu ve ilk süper bilgisayarı İTÜ'de kurulmuştur.⁶⁵⁶⁶

İTÜ bünyesinde 360 AR-GE laboratuvarı ve 13 araştırma merkezi bulunmaktadır.⁶⁷

İnovasyon

Enstitüler

İstanbul Teknik Üniversitesi, yüksek lisans, doktora ve araştırma etkinliklerini 6 enstitü içerisinde yürütmektedir.

Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü

1997 yılında İTÜ bünyesinde kurulmuştur. Amacı yer bilimleri konularında lisansüstü eğitim ve öğretim, bilimsel araştırma ve uygulamalar yapmaktır.⁶⁸ Her yıl ünlü yer bilimcileri Prof. Dr. İhsan Ketin ve Prof. Dr. Aykut Barka anısına konferanslar düzenlenmektedir.⁶⁹ Bünyesinde Celal Şengör gibi ünlü bilim insanlarını barındırır. Ayazağa yerleşkesinde yer alır.

Bilişim Enstitüsü

Bilgi teknolojileri ve bilişim alanında araştırma yapmak, teknoloji üretmek için kurulmuştur. Ulusal Yüksek Başarımlı Hesaplama Merkezi bu enstitünün bünyesindedir. Binası Ayazağa kampüsündedir.⁷⁰⁷¹

Enerji Enstitüsü

1961 yılında kurulmuş olan Nükleer Enerji Enstitüsü'nün 2002 yılında yeniden yapılandırılması ile kurulmuştur.⁷² İçinde Yenilenemez-Konvansiyonel Enerji, Yenilenebilir Enerji, Nükleer Araştırmalar ve Enerji Planlaması ve Yönetimi Anabilim Dalları yer almaktadır. Ayrıca TRIGA Mark-II Nükleer Araştırma ve Eğitim Reaktörü de bu enstitü bünyesinde yer alır. Enstitü Ayazağa kampüsündedir.⁷³

Fen Bilimleri Enstitüsü

1 Ekim 1982 tarihinde kurulmuştur. Ayazağa kampüsünde yer alır.⁷⁴ Çağdaş bilim ve teknolojinin gelişmesini izleyip bunları Türkiye'de uygulama alanına aktarabilecek araştırma niteliği kazanmış yüksek lisans ve doktora öğrencisi yetiştirmek üzere etkinliklerini sürdürmektedir.⁷⁵

Sosyal Bilimler Enstitüsü

Taşkışla kampüsünde yer alır.⁷⁶ 1982 yılında kurulmuştur.⁷⁷ Bünyesinde pek çok master ve doktora programı barındırır.

Deprem Mühendisliği ve Âfet Yönetimi Enstitüsü

İTÜ'de deprem ve deprem mühendisliğine yönelik çalışmalar 1939 Erzincan Depremi ile başlamıştır. Daha sonra bir Sismoloji Enstitüsü açılmıştır ve çeşitli bilim insanlarınca Deprem Mühendisliği Türk Millî Komitesi oluşturulmuştur. Japon ve Amerikalı bilim insanlarının yardımıyla çeşitli laboratuvarlar açılmış ve konferanslar düzenlenmiştir. Sonunda deprem mühendisliği konusundaki araştırmaları geliştirmek için bir enstitü 2010 yılında kurulmuştur.⁷⁸ Ayazağa yerleşkesinde yer alır.⁷⁹

Diğer Öğrenim Birimleri

Yabancı Diller Yüksekokulu

Yabancı Diller Yüksekokulu İngilizce hazırlık eğitimi vermek üzere 1983 yılında kurulmuştur. Maçka kampüsünde hizmet vermektedir. Hazırlık eğitiminin yanı sıra ileri İngilizce lisans derslerini ve seçmeli olarak ikinci yabancı dil eğitimini lisans öğrencilerine vermektedir.

Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı

Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı, 1975 yılında kurulmuştur ve diğer Türk müziği konservatuvarlarına öncü olmuştur. İTÜ'nün Maçka kampüsünde yer alır.

Müzik İleri Araştırmalar Merkezi

1999 yılında kurulmuştur. Müzik yüksek lisans ve müzik doktora programları vardır. Maçka kampüsünde yer alır.

Kuzey Kıbrıs Eğitim-Araştırma Yerleşkeleri

İTÜ-KKTC Eğitim-Araştırma Yerleşkeleri, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Gazimağusa ilçesinde bulunmaktadır. 2010 yılında kurulmuştur. Deniz Ulaştırma ve İşletme Mühendisliği, Gemi Makinaları İşletme Mühendisliği, Gemi İnşaatı ve Gemi Makinaları Mühendisliği olmak üzere üç lisans programında eğitim vermektedir.

Uluslararası durum

	2017	2016	2015	2014	2013
QS Mühendislik sıralaması	242 ⁸⁰	N/A	173 ⁸¹	138 ⁸²	209 ⁸³
QS Doğa bilimleri sıralaması	321 ⁸⁴	N/A	307 ⁸⁵	237 ⁸⁶	298 ⁸⁷
QS Elektrik-Elektronik mühendisliği	151-200 ⁸⁸	151-200 ⁸⁹	151-200 ⁹⁰	151-200 ⁹¹	151-200 ⁹²
QS Bilgisayar mühendisliği	301-350 ⁹³	301-350 ⁹⁴	301-400 ⁹⁵	-	-
QS Makina, havacılık ve imalat mühendislikleri	151-200 ⁹⁶	151-200 ⁹⁷	101-150 ⁹⁸	151-200 ⁹⁹	101-150 ¹⁰⁰
QS İnşaat mühendisliği	101-150 ¹⁰¹	151-200 ¹⁰²	101-150 ¹⁰³	51-100 ¹⁰⁴	101-150 ¹⁰⁵
QS Kimya mühendisliği	201-250 ¹⁰⁶	151-200 ¹⁰⁷	-	101-150 ¹⁰⁸	151-200 ¹⁰⁹
QS Metalurji ve malzeme bilimleri	201-250 ¹¹⁰	-	151-200 ¹¹¹	101-150 ¹¹²	101-150 ¹¹³
QS Yer ve deniz bilimleri	101-150 ¹¹⁴	101-150 ¹¹⁵	151-200 ¹¹⁶	-	-
QS Maden Mühendisliği	31 ¹¹⁷	51-100 ¹¹⁸	N/A	N/A	N/A
Times Higher Education Genel Sıralama	501-600 ¹¹⁹	501-600 ¹²⁰	165 ¹²¹	201-225 ¹²²	276-300 ¹²³
Times Higher Education Asya Sıralaması	N/A	91¹²⁴	19¹²⁵	24¹²⁶	38¹²⁷

İTÜ'nün uluslararası sıralamaları

İTÜ'nün eğitimi uluslararası alanda da kabul görmüştür. Türkiye'de ve dünyada ABET eşdeğerliği almış mühendislik bölümü en çok İTÜ'dedir. 24 mühendislik bölümü ABET tarafından akredite edilmiştir.¹²⁸¹²⁹ mimarlık fakültesi NAAB tarafından¹³⁰, denizcilik fakültesi ise IMO tarafından akredite edilmiştir.¹³¹¹³²

İTÜ'lü bilim insanları COST, EUREKA, NASA, NATO, NSF, BM, Dünya Bankası, Jean Monnet, Erasmus Mundus, Leonardo and SOCRATES, AB çerçeve programları gibi projelerde etkin görev almaktadır. İTÜ; AÜB, CESAER, SEFI, TIME, EIAE, ATHENS gibi uluslararası ağlara üyedir. İTÜ'lü öğrenciler, AIESEC ve IAESTE sayesinde yurtdışında staj olanağı bulabilmektedir. IAESTE programına Türkiye adına İTÜ 1953 yılında üye olmuştur.

İTÜ, QS ve Times Higher Education gibi uluslararası sıralamalarda Dünya'nın en iyi 500 üniversitesi arasına girmeyi başarmıştır ve Türk üniversiteleri arasında ise en üst sıralarda yer almıştır.¹³³ İTÜ, 2015-2016 QS Dünya Üniversite Sıralamaları'na göre mühendislikte dünyada 173. ve Türkiye'de 1. sıradadır.¹³⁴ Doğa bilimlerinde ise dünyada 307. Türkiye'de 1.'dir. Alanlara göre sıralamada da 10 kategoride listeye girmeyi başarmıştır.¹³⁵

Yerleşkeler

İstanbul Teknik Üniversitesi'nin eğitim binaları 5 yerleşkeye yayılmıştır. Bu 5 yerleşke dışında Kuzey Kıbrıs'ta İTÜ-KKTC Eğitim-Araştırma Yerleşkeleri bulunmaktadır.Teknik Üniversite'nin İstanbul Florya ve Küçükçekmece'de de arazileri vardır.¹³⁶ Ayrıca Aydın, Elazığ ve Kastamonu'da da sismoloji laboratuvarları vardır.¹³⁷

Ayazağa yerleşkesi

Ana yerleşim birimi olan Ayazağa yerleşkesi, İstanbul'un yeni finans merkezi konumuna gelen Maslak bölgesindedir. Rektörlük ve yönetim birimleri bu yerleşkede bulunmaktadır. On üç fakülteden sekizi ve yüksek lisans ve doktora eğitimlerinin yürütüldüğü beş enstitüden dördü; Enerji¹³⁸, Fen Bilimleri¹³⁹, Avrasya Yer Bilimleri¹⁴⁰, Bilişim Enstitüleri¹⁴¹ de Ayazağa yerleşkesinde bulunmaktadır. Bu yerleşke, sosyal binalar olarak da zengindir. Mustafa İnan Kütüphanesi, Kültür ve Sanat Birliği, Spor Birliği, 75. Yıl Öğrenci Sosyal Merkezi, Süleyman Demirel Kültür Merkezi, kapalı spor salonu, kapalı yüzme havuzu, Bilgi İşlem Daire Başkanlığı, mezunlar derneği, gölet, kafeler, öğrenci yurtları, lojmanlar, halı saha, tenis kortları, stadyum¹⁴² da bu yerleşkededir. Merkez kütüphane olarak hizmet veren Mustafa İnan Kütüphanesi, 7/24 hizmet veren Türkiye’nin ilk ve tek üniversite kütüphanesidir.

Ayrıca Enerji Enstitüsü'nde Triga Mark-II nükleer reaktörü, Ulusal Yüksek Başarımlı Hesaplama Merkezi'nde Türkiye'nin süper bilgisayarı bulunmaktadır. Arı Teknokent de bu kampüstedir.

Gümüşsuyu yerleşkesi

İstanbul Teknik Üniversitesi'nin ilk eğitim yaptığı binalar Gümüşsuyu'ndaki binasıdır. Önceleri bu binanın bir kısmı kullanılırken daha sonra onarılmış ve tümü kullanılmaya başlanmıştır. Günümüzde makine¹⁴³ ve tekstil teknolojileri ve tasarımı fakültesi¹⁴⁴, bir spor salonu ve öğrenci yurtları bu yerleşkede bulunmaktadır.¹⁴⁵ Taksim'e yürüyüş mesafesindedir.

Maçka yerleşkesi

Maçka yerleşkesinde işletme fakültesi¹⁴⁶, yabancı diller yüksekokulu, Türk Müziği Konservatuvarı¹⁴⁷, İTÜ Vakfı büroları ve sosyal tesisler bulunmaktadır. Maçka yerleşkesindeki tarihi binalar ise Osmanlı zamanında silahhane olarak kullanılırken daha sonra İTÜ'ye, Gümüşsuyu'na ek olarak devredilmiştir. Beşiktaş - Nişantaşı hattı üzerindedir.

Taşkışla yerleşkesi

İTÜ'nün kent merkezi yerleşkelerindeki yapılar Osmanlı zamanında kalma olduğu için tarihin izleri burada görülebilir. Taşkışla yerleşkesindeki bina yeni rönesans üslubunda yapılmış bir Osmanlı kışlasıdır.¹⁴⁸ Mimarlık fakültesinden başka sosyal bilimler enstitüsü¹⁴⁹, güzel sanatlar bölümü¹⁵⁰ ve sürekli eğitim merkezi¹⁵¹ ve İTÜ Geliştirme Vakfı ve rektörlük kent içi büroları da Taşkışla yerleşkesindedir. Taksim'de bulunmaktadır.

Taşkışla yerleşkesinde, etkileşimli sergilerle çocukları bilime özendirmeyi amaçlayan İstanbul Teknik Üniversitesi Bilim Merkezi de bulunmaktadır. 2007 Kasım'ında açılmış olup;¹⁵²¹⁵³ Merkezde optik yanılsama, mekanik, elektrik magnetizma, matematik, DNA,uzay, akışkanlar mekaniği, ses ve titreşim, genel fizik konularına ait birimler bulunmaktadır.

İTÜ'nün İstanbul'un köklü semtlerinde bulunan tarihi Taşkışla, Gümüşsuyu ve Maçka yerleşkeleri birbirine yakın olup yürüyüş mesafesindedir. Ayazağa kampüsünden Taşkışla ve Gümüşsuyu kampüslerine metro hattı üzerinden ulaşım mümkündür. Ayrıca Maçka kampüsü ile Taşkışla kampüsü arasında teleferik hattı vardır.

Tuzla yerleşkesi

16.5 hektarlık alana sahip Tuzla yerleşkesi Anadolu yakasındaki tek yerleşke olup burada çağdaş ekipmanlarla donatılmış eğitim havuzu ile Denizcilik Fakültesi bulunmaktadır.¹⁵⁴ Buradaki koyda İTÜ'ye ait Akdeniz Gemisi ve Sismik1 gemisi de bulunmaktadır.¹⁵⁵

Öğrenci yaşamı

İTÜ Ayazağa, Gümüşsuyu, Taşkışla, Maçka ve Tuzla kampüslerinde geniş bir alana yayılmıştır. İTÜ kampüslerinde öğrenciler, çok çeşitli sosyal etkinliklerde bulunabilir. Öğrenci ve personelin yemek gereksinimi her fakültede bulunan yeme-içme yerlerinde ve yemekhanelerde karşılanmaktadır. Sağlık sorunları için ise Ayazağa ve Maçka kampüslerinde bulunan medikososyal merkezleri mesai saatleri içinde tüm üniversiteye hizmet etmektedir. İstanbul Teknik Üniversitesi öğrencilerinin barınma gereksinimleri geçtiğimiz yıllarda yapımı tamamlanan ve kampüs içerisinde çeşitli bölgelerde bulunan yurtlar ile giderilmektedir. Spor yapmanın ve spor etkinliklerinin bir gelenek olduğu İTÜ'de basketboldan tenise, badmintondan Amerikan futboluna kadar çok çeşitli sporlar yapılabilir.

Aktiviteler

İTÜ'ye gelen her öğrenci birden fazla kulübe birden üye olarak etkinliklerde yer almakta ve sosyal bir üniversite hayatı sürmektedir. Bu kulüplerde öğrenciler son yıllarda robot yarışması İTÜRO¹⁵⁶ ve Projekent gibi büyük organizasyonlara da imza atmışlardır. İTÜ bünyesinde bulunan çok sayıdaki kulüpler Kültür Sanat ve Düşünce, Spor ve Uzmanlık kulüpleri olarak sınıflandırılmıştır. Uzmanlık kulüplerine örnek olarak İTÜ'deki girişimci potansiyeli açığa çıkarmak için çalışan İtü Girişimcilik Kulübü ve kariyer alanında gelişimlerini ilerletmeyi hedefleyen bölüm kulüpleri, kültür sanat ve düşünce kulüplerine örnek olarak Basın Yayın Kulübü, Sinema Kulübü, Aydınlanma 1923 Atatürkçü Düşünce Kulübü, spor kulüplerine örnek olarak ise İTÜ Hornets verilebilir. Buna ek olarak öğrencileri çıkarttığı Arıyorum gazetesi, İTÜ Radyosu ve değişik kulüplerin çıkardığı dergiler (Uzgörü (Dergi), Petek dergisi, Maçka dergisi gibi) İTÜ'lüler arasında bir birliktelik ortamı yaratmaktadır. Yine yıl içinde kampüsteki sosyal hayatı geliştirmek adına düzenlenen Kulüpler Şenliği, açık hava film gösterimi, dans kulübünün dans festivali, Dil ve Tarih Kulübünün¹⁵⁷ İTÜ Türkçe Günleri gibi etkinlikleri de önemli etkinlikler arasındadır. Yıl sonunda çeşitli şenliklerde öğrenciler bütün yılın yorgunluğunu üzerlerinden atmaktadırlar.

Öğrenci kulüplerinden ayrı olarak, İTÜ'lü öğrenciler bir takım oluşturup Türkiye ve Dünya çapında yarışmalara da girmekte ve büyük başarılar elde etmektedir. Örneğin ARIBA güneş arabaları TÜBİTAK Formula G 2006 ve 2007 yarışmalarında 1. ve 2., Nusrat güneş teknesi uluslararası güneş tekneleri yarışında dünya ikinciliği ve üçüncülükleri¹⁵⁸¹⁵⁹¹⁶⁰¹⁶¹ ve 6 dalda ödül kazanmıştır. Ayrıca İTÜlü öğrenciler Imagine Cup yarışmasına katılmakta, Hydrobee hidrojenli aracını oluşturmaktadır. Lisans öğrencisi düzeyinde ilk Türk (piko) uydusunun tasarımı İTÜ'de gerçekleştirilmiştir.¹⁶²¹⁶³¹⁶⁴

Öğrenci Kulüpleri

İstanbul Teknik Üniversitesi, 200'ün üzerinde öğrenci kulübüne ev sahipliği yapmaktadır. Bu kulüpler her öğretim yılının başında Back to School festivalinde yeni üyeleriyle buluşur.¹⁶⁵

İTÜ Model Birleşmiş Milletler Kulübü

Her öğrencinin bir ülke delegesi rolünü üstlendiği simülasyon Birleşmiş Milletler konferansları düzenleyen kulüp, dünya üzerindeki birçok saygın üniversitenin yanında İTÜ'de de faaliyettedir. Diğer delegelere karşı kendi fikrini sunma, gerektiğinde fikrini savunma ve uzlaşma bazlı içeriğiyle sosyal yetenekleri geliştirirken bir yandan da yurt içi ve yurt dışı konferanslara katılarak Türkiye'nin ve Dünya'nın her yerinden öğrencilerle iletişim kurulmasını sağlamaktadır. Geçmişte faaliyetlerine kısa bir ara vermiş olan kulüp 2014'te, günümüzde aktif durumdadır.

IEEE Öğrenci Kolu

İstanbul Teknik Üniversitesi IEEE Öğrenci Kolu, IEEE'nin İTÜ'deki öğrenci üyeleri tarafından 1992 yılında kurulmuştur. IEEE, IEEE Türkiye Şubesi, İTÜ Kültür Hizmetleri Şube Müdürlüğü ve İTÜ Elektrik-Elektronik Fakültesi denetiminde faaliyet gösterir.¹⁶⁶

Bünyesinde dört teknik komite (Communications Society, Computer Society, Robotics and Automation Society, Power and Energy Society), Women in Engineering farkındalık grubu, EESTEC LC Istanbul ve dört ekip (Educational Activities, IEEE İTÜ Teknoloji Konferansı Koordinasyon Ekibi, Tanıtım-Tasarım, Kariyer) bulunmaktadır.¹⁶⁷

IEEE İTÜ Teknoloji Konferansı

2016 yılından beri düzenlenen ve başta yapay zekâ, haberleşme, otomasyon, bulut, veri bilimi, lojistik, finans gibi konular olmak üzere teknolojinin güncel konularını işleyen bir etkinliktir.¹⁶⁸

Spor

1930'da Gümüşsuyu kampüsündeki voleybol sahası İTÜ'deki ilk spor alanı olmuştur. İlk zamanlarda voleybolun Türkiye'de beşiği olan İTÜ'de ilgi zamanla basketbola kaymıştır. Daha sonra açılan Gümüşsuyu spor salonu ise 1970'lere kadar Türkiye'nin 2. büyük spor salonu olmuştur. Şimdilerde İTÜ'lü öğrencilerin spor olanakları arasında tenis kortları, halı sahalar, sağlıklı yaşam merkezi, kapalı spor salonu, kapalı yüzme havuzu bulunmaktadır. Daha önce 5 kez basketbolda şampiyon olmuş İTÜ basketbol takımı şu an 2. Ligde mücadele etmekte ve karşılaşmalarını Ayazağa kampüsündeki Ayazağa Spor Salonunda yapmaktadır. İTÜ basketbol takımı Türk basketboluna önemli isimler de kazandırmıştır. Bunlardan bazıları: Kemal Erdenay, Harun Erdenay, Levent Topsakal ve Erman Kunter'dir. Her yıl düzenlenen rektörlük kupası futbol karşılaşmaları da fakülteler arasında bir rekabete yol açmaktadır. Ayrıca Ayazağa kampüsünde her ay yürüyüş günleri yapılmaktadır.

Yurtlar

İTÜ'deki yurt kapasitesi 1355 kız, 2010 erkek olmak üzere toplam 3365'tir.¹⁶⁹ Yurtların büyük bir bölümü Ayazağa yerleşkesindedir. Gümüşsuyu yerleşkesinde de da kız ve erkek öğrenci yurtları bulunmaktadır. Yurtların standartları yurttan yurda değişmekte ve özellikle göl manzaralı Gölet yurtlarının standartları üst düzeydedir.

Erkek öğrenciler Vadi yurtları¹⁷⁰, Gölet yurtları¹⁷¹, Yılmaz Akdoruk Konuk Evi¹⁷² ve Gümüşsuyu öğrenci yurdu¹⁷³'nda; kız öğrenciler ise Arıoğlu,¹⁷⁴ Ayazağa,¹⁷⁵ Ayşe Birkan,¹⁷⁶ Ferhunde Birkan,¹⁷⁷ Gölet,¹⁷⁸ Gök,¹⁷⁹ Gümüşsuyu,¹⁸⁰ Yılmaz Akdoruk Konuk Evi,¹⁸¹ Verda Üründül,¹⁸² ve Zeynep Birkan¹⁸³ öğrenci yurtlarında kalabilmektedir. İTÜ çevresinde çok sayıda özel öğrenci yurdu bulunmaktadır.¹⁸⁴

Üniversitenin akademik ve idari personele verdiği lojmanlar da Ayazağa yerleşkesinde, Akatlar'da ve Florya'dadır.¹⁸⁵

Mezuniyet

Ünlü mezunlar

Zamanının önde gelen bilim adamlarından Mustafa İnan, Ziya Akçasu, Bedri Karafakıoğlu, Duran Leblebici, Doğan Tekeli¹⁸⁶, Doğan Hasol,¹⁸⁷ Kemal Kafalı ve Mehmet Toner İTÜ'den mezun olmuşlardır.¹⁸⁸ Dünyaca ünlü malzeme bilimcisi Ali Erdemir¹⁸⁹ İTÜ'den malzeme bilimcisi olarak mezun olmuştur. İlk Türk kadın mühendis Sabiha Gürayman da İTÜ mezunudur.

Eserleriyle tanınan ünlü İTÜ'lülerden bazıları ise şunlardır: Anıtkabir'in mimarlarından Prof. Dr. Emin Halid Onat ve Doç. Dr. Ahmet Orhan Arda hem İTÜ mezunudurlar hem de okulda öğretim üyeliği yapmışlardır. Atatürk Üniversitesi ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi yerleşkelerinin mimarı Veli Behruz Çinici¹⁹⁰, Devrim arabaları mühendislerinden Kemalettin Vardar,¹⁹¹ İTÜ mezunudur.

ASELSAN ilk genel başkanı ve kurucularından Hacim Kamoy, TÜBİTAK'in 1968'de kurulan Elektronik Araştırma Ünitesi'nin kurucu başkanı Yılmaz Tokad ¹⁹²¹⁹³, 1995'te kurulan TÜBİTAK UEKAE'nin kurucu müdürü Önder Yetiş ¹⁹⁴, HAVELSAN eski genel müdürü Faruk Yarman, Türk Hava Yolları eski genel müdürü ve TAI'nin şimdiki genel müdürü Temel Kotil, Baykar Savunma'nın genel müdürü Selçuk Bayraktar, TÜSİAD yönetim kurulu başkanı Erol Bilecik, Siemens eski genel müdürü Arnold Hornfeld, Türkiye Petrolleri Genel Müdürü Besim Şişman , Alarko'nun kurucularından Üzeyir Garih¹⁹⁵¹⁹⁶, Enka'nın kurucuları Şarık Tara ¹⁹⁷ ve Sadi Gülçelik, iş adamı Orhan Öcalgiray, Elginkan Holding'in kurucuları Ekrem Elginkan ve Cahit Elginkan¹⁹⁸ da İTÜ mezunudur.

Türkiye'nin yönetiminde ve gelişiminde rol alan çok sayıda siyasetçi de İTÜ'den mezun olmuştur. Bunların başında Turgut Özal, Süleyman Demirel ve Necmettin Erbakan gelmektedir. Özal Türkiye Cumhuriyetinin 8., Demirel ise 9. cumhurbaşkanı olmuştur.¹⁹⁹²⁰⁰²⁰¹ İTÜ'de öğretim üyeliği de yapan Prof. Dr. Necmettin Erbakan ise bir süre Türkiye Cumhuriyeti başbakanlığı görevinde bulunmuştur.²⁰² Türkiye Cumhuriyeti'nin son başbakanı Binali Yıldırım da İTÜ mezunudur. Yıldırım uzun süre Ulaştırma Bakanı olarak da görev yapmıştır.²⁰³ Çeşitli dönem bakanlık yapmış olan Recai Kutan, İsmet Yılmaz, Tarhan Erdem, Ali Topuz, Safa Giray, Ruhsar Pekcan, Fatma Şahin, Veysel Eroğlu, Lütfi Elvan ve Taner Yıldız da Teknik Üniversite mezunudurlar.²⁰⁴²⁰⁵²⁰⁶ İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı yapmış olan ve Yeditepe Üniversitesi'nin kurucusu Bedrettin Dalan da İTÜ'lüdür. Ankara Büyükşehir Belediyesi eski başkanı Vedat Ali Dalokay, Adana Büyükşehir Belediyesi eski başkanı Aytaç Durak ve Bursa Büyükşehir Belediyesi eski başkanı Teoman Özalp de teknik üniversite mezunu olup mühendis siyasetçi geleneğindendirler.

Konservatuvar mezunu ünlü İTÜ'lülerden bazıları: Volkan Konak²⁰⁷, Funda Arar, Çelik Erişçi²⁰⁸, Aşkın Nur Yengi²⁰⁹, Melihat Gülses,²¹⁰ Erkan Oğur, Erol Parlak ve İsmail Hakkı Demircioğlu. Mimar ve Redd grubunun gitaristi Berke Hatipoğlu, İTÜ mimarlık fakültesi mezunudur. Film yapımcısı, senarist ve yönetmen Tolga Örnek ise kimya ve metalurji fakültesi mezunudur. Sporcu ve manken Çağla Kubat makine mühendisliği mezunudur.²¹¹ Ata Demirer ise konservatuvarı yarıda bırakmıştır.²¹²

Türk edebiyatının önemli isimlerinden Oğuz Atay İTÜ inşaat mezunudur.²¹³ Ayrıca yazar Orhan Pamuk da bir süre mimarlık fakültesine devam etmiş fakat mezun olmamıştır. Tiyatrocu Yılmaz Erdoğan ise inşaat fakültesine bir süre devam etmiş ancak daha sonra okulu bırakmıştır.

Mezun dernekleri

Toplamda 15 adet İTÜ mezunları derneği bulunmaktadır. Bunlar içerisinde; Eskişehir, Antalya, Bursa, Mersin, Kahramanmaraş ve Gaziantep illerinde kurulanlar ve yurtdışında; A.B.D. ve Kanada'da kurulanlar da yer almaktadır.²¹⁴