inhibitör ne demek?

İnhibitör, bir reaksiyonu yavaşlatan veya durduran maddelere denir. Biyokimyada, enzim inhibisyonu, bir enzim aktivitesini azaltan veya ortadan kaldıran bir molekülün (inhibütör) enzime bağlanmasıdır. Bu durum, metabolik yolların düzenlenmesinde, ilaç geliştirmede ve pestisitlerin etkisinde önemli bir rol oynar. İnhibisyon geri dönüşümlü veya geri dönüşümsüz olabilir.

  • Geri Dönüşümlü İnhibitörler: İnhibitörün enzime bağlanması tersine çevrilebilir bir denge sürecidir. Bu tür inhibitörler, enzime kovalent bağlarla bağlanmazlar.

    • Kompetetif İnhibisyon: İnhibitör, substrat ile aynı bağlanma bölgesine bağlanır ve substratın bağlanmasını engeller.
    • Non-kompetetif İnhibisyon: İnhibitör, substratın bağlandığı bölgeden farklı bir bölgeye bağlanır ve enzimin konformasyonunu değiştirerek aktivitesini azaltır.
    • Unkompetetif İnhibisyon: İnhibitör sadece enzim-substrat kompleksine bağlanır.
  • Geri Dönüşümsüz İnhibitörler: İnhibitör enzime kovalent bağlarla bağlanır ve enzimi kalıcı olarak inaktive eder. Bu tür inhibitörler genellikle zehirli maddelerdir.

İnhibitörler, birçok biyolojik süreçte ve endüstriyel uygulamada önemli rol oynarlar. Örneğin, ilaçlar genellikle belirli enzimleri hedef alarak hastalıkların tedavisinde kullanılır. Aynı zamanda, böcek ilaçları ve herbisitler de hedef organizmalardaki enzimleri inhibe ederek etki gösterirler.