immünosupresan ilaçlar ne demek?

İmmünosupresan İlaçlar

İmmünosupresan ilaçlar, bağışıklık sisteminin aktivitesini baskılayan ilaçlardır. Bağışıklık sisteminin aşırı veya yanlış tepki vermesi sonucu ortaya çıkan durumları tedavi etmek için kullanılırlar. Bu durumlar arasında organ nakli reddini önleme, otoimmün hastalıkları (örneğin, Romatoid Artrit, Multipl Skleroz, Crohn Hastalığı) ve alerjik reaksiyonlar yer alır.

Kullanım Alanları:

  • Organ Nakli: Nakledilen organın vücut tarafından reddedilmesini önlemek için kullanılırlar.
  • Otoimmün Hastalıklar: Bağışıklık sisteminin kendi dokularına saldırması sonucu oluşan hastalıkları tedavi etmek için kullanılırlar.
  • Bazı Kanser Türleri: Bağışıklık sisteminin tümörlere karşı tepkisini baskılayarak kanser tedavisinde yardımcı olabilirler.
  • Alerjik Hastalıklar: Şiddetli alerjik reaksiyonları kontrol altına almak için kullanılabilirler.

İmmünosupresan İlaç Türleri:

Farklı mekanizmalarla etki gösteren çeşitli immünosupresan ilaç türleri mevcuttur. En yaygın kullanılanlardan bazıları şunlardır:

  • Kortikosteroidler: Prednizon gibi ilaçlar, geniş bir yelpazede bağışıklık tepkilerini baskılar.
  • Kalsinörin İnhibitörleri: Siklosporin ve Takrolimus, T hücrelerinin aktivasyonunu engeller.
  • mTOR İnhibitörleri: Sirolimus (Rapamisin) ve Everolimus, hücre büyümesini ve çoğalmasını baskılar.
  • Antimetabolitler: Azatioprin ve Metotreksat, hücre bölünmesini ve DNA sentezini engeller.
  • Biyolojik Ajanlar: Antikor bazlı ilaçlar (örneğin, TNF inhibitörleri, anti-CD20 antikorları) bağışıklık sisteminin belirli bileşenlerini hedef alır.

Yan Etkileri:

İmmünosupresan ilaçlar, bağışıklık sistemini baskıladıkları için enfeksiyonlara karşı duyarlılığı artırabilirler. Diğer olası yan etkiler arasında şunlar yer alabilir:

  • Enfeksiyon Riski: Bakteriyel, viral veya fungal enfeksiyonlara yakalanma riskinde artış.
  • Kanser Riski: Bazı kanser türlerinin (örneğin, lenfoma, cilt kanseri) gelişme riskinde artış.
  • Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon)
  • Böbrek Problemleri: Bazı ilaçlar böbrek fonksiyonlarını etkileyebilir.
  • Karaciğer Problemleri: Karaciğer enzimlerinde yükselme görülebilir.
  • Kemik İliği Baskılanması: Kan hücrelerinin üretiminde azalma.
  • Diğer Yan Etkiler: Bulantı, kusma, ishal, saç dökülmesi, kilo alımı, ruh hali değişiklikleri.

Önemli Not:

İmmünosupresan ilaçlar, doktor gözetiminde kullanılması gereken güçlü ilaçlardır. Dozaj ve kullanım süresi, hastanın durumuna ve ilacın türüne göre değişir. İlaçların yan etkileri hakkında doktorunuzla konuşmak ve düzenli olarak tıbbi kontrollerden geçmek önemlidir. İlaçları kullanırken enfeksiyon belirtileri (ateş, öksürük, boğaz ağrısı vb.) ortaya çıkarsa derhal doktora başvurulmalıdır.