imamoğlu ne demek?

İmamoğlu, Adana ilinin bir ilçesidir.

Tarihçe

İmamoğlu’nun en eski yerleşim kalıntıları Çörten Köyü Pekmezci Mahallesi’ndeki “Altınini” kalıntıları ile Koyunevi Köyü’nde bulunan mozaik kalıntıları, mağaralar ve eski küplerdir. Ayrıca Ufacıkören, Sokudaş, Ağzıkaraca, Üçtepe gibi çevre köylerde ve Saygeçit Mahallesi'nde örenler mevcuttur.

1865 Fırka-i Islahiye olayından sonra Kozan-Adana arasında emniyetli ulaşım sağlanması için yol güzergâhı üzerinde bir han ve hanın yanında güvenliği sağlayacak jandarma teşkilatının kurulması politikası neticesinde bugünkü İmamoğlu'nun köyleri kurulmuştur. Fırka-i islahiye harekâtı ile bölgedeki Türkmen aşiretleri bu bölgede yerleşik hayata geçirilmişlerdir. Bu türkmen aşiretlerinin başlıcaları: Avşarlar, Sırkıntıoğulları, Kozanoğulları, Karsantıoğulları, Kırıntı, Hacılar, Berber aşireti'dir.¹ Fırak-i Islahiyeden yaklaşık 70 yıl sonra ise bazı köylere Karakayalı Yörükleri tahsis edilmiştir. Ağzıkaraca Köyü'ne ve İmamoğlu - Ceyhan arasındaki Cebre Köyü'ne de bu yörükler gönderilmiştir.²

Kozan, 1923–1926 yılları arasında vilayetlik yapılmıştır. 1926 yılında tekrar Adana Vilayeti’ne bağlı ilçe haline dönüştürülmüştür. İmamoğlu ilçesinin bugünkü köylerinin çoğu Cumhuriyet’in ilk yıllarında vardı ve Kozan’a bağlı köylerdi. Çevre köylerin Cumhuriyet’in ilk yıllarında var olduğu tartışılmasızdır; ama İmamoğlu isminin nereden geldiği, nasıl olduğu henüz belli değildir. İmamoğlu isminin kaynağı konusunda farklı rivayetler bulunmaktadır ama İmamoğlu isminin 1832 tarihlerinde de(yani II. Mahmut'un son zamanlarında) olduğu bilinmektedir.³

Bugünkü İmamoğlu ilçe merkezinin yerinde eskiden “Garipler Mezarlığı” bulunmaktaydı.⁴ Çevredeki konar-göçerler cenazelerini buradaki mezarlığa defnederlermiş. Bu mezarlık zaman içerisinde kaldırılarak yerleşime açılmış. Bu bölgenin aynı zamanda önceleri bataklık olduğu ve bol miktarda sivrisinekten dolayı sıtma hastalığı olduğundan yerleşime açılmadığı; ancak yol güzergâhı konumu nedeniyle geliştiği rivayet edilmektedir.

İmamoğlu İlçesi, Merkez-i halî alan (boş alan) olduğundan devlet tarafından iskana müsait bölge belirlenerek, Anadolu dışından gelen Türk asıllı göçmenlere tahsis edilmiştir. Bu yüzden 1936 yılında Romanya’dan gelen göçmenler ilçeye bağlı Koyunevi, Yazıtepe, Ayvalı Köylerine yerleşmişlerdir. Ayrıca, 1938 yılında gelen göçmenler de bugünkü ilçe merkezinin bulunduğu yere hükümetçe yerleştirilmişlerdir. Daha sonra Ceyhan ve Kozan ilçelerinde bulunan Romanya Göçmenleri de İmamoğlu'na taşınmışlardır.

Romanya ve Bulgaristan'dan gelen göçmenlerin ve çevre ilçe ve köylerden gelen yerli halkın yerleşmesiyle İmamoğlu ve çevresinin nüfusu arttı. Yerleşim, 1917 yılından beri aynı adı taşımaktadır.⁵ Daha önceleri Koyunevi köyüne bağlı bir mahalle iken, 11 Mart 1941'de köy statüsü kazandı.⁶

İmamoğlu Köyü kurulduktan sonra bir cazibe merkezi haline gelmiş ve 1945 yılında İmamoğlu Pazarı kurulmuştur. Bu pazar, İmamoğlu'nda yaşamı hareketlendirmiştir ve bu yerleşim yeri dikkat çekmeye başlamıştır. 1946 yılından itibaren göçer Yörükleri ile civar köylerde barınan yarı göçebe hayatı yaşayan aşiretler de İmamoğlu’nu mesken tutmuştur.

İmamoğlu ilçesi Yörüklerin iskân edildikleri, yerleştikleri bir bölgedir. İmamoğlu köylerinde küçükbaş hayvan yetiştiren köylüler bulunmaktadır. Yörükler'in İmamoğlu'nda kışladıkları, Ramazan ayında teravih namazlarını bir çadırda toplanarak kıldıkları, namaz kıldıran imamın oğlu burada öldüğünden yerin adının İmamoğlu kaldığı anlatılmaktadır. Bir başka anlatımda ise buraya ilk olarak Tokat’tan imam gelip yerleştiği, o öldükten sonra oğlundan "imamoğlu" diye bahsedildiği aktarılmaktadır.⁷

Bir başka anlatımda, İmamoğlu isminin, bir imamın oğlu'nun Toroslar’dan doğan Çepelce Deresi üzerinde kurulan köprübaşında inşa ettiği handan geldiği ifade edilmiştir. Çepelce Deresi İmamoğlu ilçe merkezinden geçmektedir ve dere üzerinde köprü bulunmaktadır.

2 Ekim 1949 tarihinde Daimi Asayiş Karakolu olarak Jandarma Teşkilatı kurulmuştur.
1950 yılında Bulgaristan’dan gelen Türk asıllı Göçmenler iskan edilmişlerdir.
30 Temmuz 1959 tarihinde Bucak Teşkilatı statüsüne kavuşmuştur.
1964 yılında Belediye Teşkilatı kurulmuştur.
İmamoğlu, 19/06/1987 tarih ve 3392 sayılı 103 ilçe kurulması hakkındaki kanun ile Kozan İlçesinden ayrılarak bağımsız ilçe statüsüne kavuşmuştur.<ref>İmamoğlu Kaymakamlığının Yaptığı Komisyon Çalışması

Sosyal ve Kültürel Yapısıyla İmamoğlu Tarihi, Şamil Yazan, 2008 Adana

</ref>

Coğrafya

İmamoğlu İlçe merkezi; Adana İl merkezine 45 km, Kozan İlçe merkezine 27 km mesafede olup; Adana’dan Kozan, Feke, Saimbeyli ve Tufanbeyli’ye giden yol güzergâhı üzerinde bulunur. İmamoğlu'nun yüzölçümü 424 km²'dir. kuzeyinde Kozan, güneyinde Yüreğir ve Ceyhan, doğusunda Ceyhan ve Kozan, batısında ise Aladağ ve Karaisalı ilçeleri bulunur. Yerşekilleri genel olarak ovasal özellikler gösterip, tarıma elverişli alüvyonal araziler ağırlıktadır. İlçenin kuzeyinde karstik yerşekilleri görülebilmektedir. İlçe rakımı 90m olup, kuzeye doğru bu rakam artış gösterebilmektedir.

İklim

İlçe iklimi, tipik Akdeniz iklimi özelliklerini radikal bir biçimde göstermektedir. Yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlıdır. Yağışlar yağmur ve dolu şeklindedir.

Nüfus

Nüfusun çoğunluğu tarım ve hayvancılıkla geçinir. İlçenin 27 mahallesi bulunmaktadır. Adana şehir merkezine 45 km uzaklıktaki ilçenin ana gelir kaynağı tarımdır.


Yıl	Nüfus
1965	5.516
1970	7.731
1975	11.314
1980	13.629
1985	16.454

Mahalleler

İmamoğlu'nun 27 mahallesinin 11'i merkezde bulunmaktadır. Merkez mahallelerinde 21.304 kişi (% 75) yaşamaktadır. En uzak mahallesi ise 33,8 km uzaklıktaki Uluçınar'dır. Merkez mahalleleri dışında nüfusu en fazla olan, 884 kişi ile Üçtepe mahallesidir. İmamoğlu'nun nüfusu 2017 yılında % 0,88 azalmıştır.

İmamoğlu ilçesinin mahallelerinin ilçeye uzaklığı, rakımı ve nüfusu


Sıra	Mahalle	Km*	Rakım	Nüfus

2016⁸	2017⁹	2018	2019
1	Adalet Mah.	0,0		2.128
2	Cumhuriyet Mah.	1,8		4.605
3	Danacılı Mah.	3,1		351
4	Fatih Mah.	1,0		4.236
5	Hürriyet Mah.	2,5		5.919
6	Koyunevi Mah.	4,0		700
7	Menteş Mah.	2,4		174
8	Saygeçit Mah.	4,7		881
9	Tuna Mah.	3,2		1.754
10	Yazıtepe Mah.	4,4		459
11	Yenievler Mah.	3,0		167

	İmamoğlu (Merkez)		77	21.374
12	Ağzıkaraca Mah.	7,4	88	337
13	Alaybeyi Mah.	8,9	110	357
14	Ayvalı Mah.	8,6	55	492
15	Camili Mah.	11,5	157	951
16	Çörten Mah.	20,0	234	465
17	Faydalı Mah.	9,7	203	379
18	Hacıhasanlı Mah.	14,0	171	238
19	Malıhıdırlı Mah.	27,6	163	669
20	Otluk Mah.	20,3	213	389
21	Pekmezci Mah.	20,0	335	398
22	Sayca Mah.	26,3	142	368
23	Sevinçli Mah.	8,9	146	618
24	Sokutaş Mah.	12,5	54	249
25	Ufacıkören Mah.	11,9	69	411
26	Uluçınar Mah.	33,8	160	40
27	Üçtepe Mah.	26,5	187	922

	İmamoğlu (Kırsal)			7.283

	İmamoğlu (İlçe)			28.657

* Km, Adalet Mahallesi'nde bulunan kaymakamlığa olan uzaklıktır.

Ekonomi

İlçe ekonomisi büyük oranda tarıma dayalıdır. İlçenin temel gelir kaynağı tarımdır ama sulama sondaj kuyularından sağlandığı için yetersizdir. Tarımsal üretime dayalı imalathaneleri ve küçük ölçekli sanayi tesisleri vardır. Tarım ve hayvancılığın çok önemli olduğu ilçede, üretilen en önemli tarım ürünleri; mısır, buğday, şeftali, zeytin, soya, patates, kekik, nane, ayçiçeği, pamuk, yer fıstığı gibi ürünlerdir. Sulu arazilerde ikinci ekim yapılabilmektedir. Ayrıca örtü karpuzu ve narenciye yetiştirilmektedir. Hayvancılık alanında en önemli faaliyetler, besicilik ve arıcılıktır. İlçede koyun, keçi, sığır yetiştiriciliği yapılmaktadır. Süt Toplama ve Süt İşleme Tesisi, Un fabrikası, yer fıstığı sökme makinesi imalatı, arı kovan üretimi gibi ekonomik faaliyetler, ilçe ekonomisinin bel kemiğini oluşturmaktadır.

İmamoğlu Salı Pazarı, her hafta salı gününde ilçe merkezinde kurulmaktadır. İmamoğlu Salı Pazarı, yörede kurulan en büyük pazar olup, bünyesinde hayvan pazarı, süt ve süt ürünleri pazarı ve mutfak gereçleri pazarı barındırır. Salı günleri 07.00-14.00 saatleri arasında kurulan pazar, yöredeki önemli ticarî platformlardan biridir.

Kaynakça

Dış bağlantılar

Orijinal kaynak: imamoğlu. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Sosyal ve Kültürel Yapısıyla İmamoğlu Tarihi, Şamil Yazan, 2008 Adana ↩
Çukurova Türkmenleri,Cezmi YURTSEVER ↩
↩
↩
↩
↩
Ali DOĞANER, Çukurova Bölgesi Konargöçerlerinde Halk Kültürü ve Halk Edebiyatı, Doktora Tezi, Adana, 2013, http://library.cu.edu.tr/tezler/8973.pdf . ↩
TÜİK 31 Ocak 2017 verileri ↩
TÜİK 1 Şubat 2018 verileri ↩