hükümsüzdür ne demek?

Hükümsüzlük, bir hukuki işlemin, baştan itibaren hukuken geçersiz sayılması durumudur. Yani, o işlem hiç yapılmamış gibi kabul edilir ve hiçbir hukuki sonuç doğurmaz. Hükümsüzlük, farklı nedenlerle ortaya çıkabilir ve farklı türleri bulunmaktadır.

Hükümsüzlüğün Nedenleri:

Kanuna Aykırılık: Bir hukuki işlemin, kanunun emredici hükümlerine aykırı olması durumunda hükümsüz olabilir.
Ahlaka Aykırılık: İşlemin, genel ahlak kurallarına aykırı olması da hükümsüzlük sebebidir.
Kamu Düzenine Aykırılık: İşlemin, kamu düzenini bozucu nitelikte olması halinde hükümsüzlük söz konusu olabilir.
Ehliyetsizlik: İşlemi yapan kişinin ehliyetsiz olması (örneğin, küçük ya da kısıtlı olması) durumunda da hükümsüzlük meydana gelebilir.
Şekil Eksikliği: Kanunun öngördüğü şekil şartlarına uyulmaması halinde, işlem hükümsüz olabilir.

Hükümsüzlüğün Türleri:

Mutlak Hükümsüzlük (Butlan): Bir işlemin, herkes tarafından ileri sürülebilen ve hakim tarafından resen dikkate alınan bir hükümsüzlük türüdür. Bu durumda işlem, baştan itibaren geçersizdir ve hiçbir hukuki sonuç doğurmaz. Örneğin, <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/ehliyetsizlik" >ehliyetsizlik</a> nedeniyle yapılan bir sözleşme mutlak hükümsüzdür.
Nisbi Hükümsüzlük: Sadece ilgili kişiler tarafından ileri sürülebilen ve hakim tarafından resen dikkate alınmayan bir hükümsüzlük türüdür. Bu durumda işlem, belirli bir süreye kadar geçerlidir ve iptal davası açılması halinde hükümsüz hale gelir. Örneğin, <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/irade%20sakatalığı" >irade sakatlığı</a> (hata, hile, tehdit) nedeniyle yapılan bir sözleşme nisbi hükümsüz olabilir.

Hükümsüzlüğün Sonuçları:

Hükümsüz bir işlem, hiçbir hukuki sonuç doğurmaz.
Taraflar, hükümsüz işlem nedeniyle elde ettikleri şeyleri iade etmekle yükümlüdürler. Buna <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/istihkak%20davası" >istihkak davası</a> denir.
Hükümsüzlük, zamanaşımına tabi değildir. Yani, her zaman ileri sürülebilir.

Önemli Not: Hükümsüzlük kavramı, hukuk sistemlerinde farklı şekillerde düzenlenebilir. Bu nedenle, konuyla ilgili daha detaylı bilgi edinmek için ilgili kanunlara ve hukuki kaynaklara başvurmak önemlidir.