homo ne demek?

Homo (Latince: "insan"), çağdaş insanı ve yakın akrabalarını içeren insansı cinsine verilen ad. Bu cinse ait türlerin tarihi günümüzden 2,8 milyon yıl öncesine kadar uzanır. Homo sapiens (modern insan) dışındaki bütün türleri yok olmuştur. Modern insan dışında son yaşayan tür olan Homo neanderthalensis'in (Neandertal) yaklaşık 40.000 yıl öncesine kadar yaşadığı bilinmektedir. Homo floresiensis türünün ise 50.000 yıl öncesine kadar var olduğu düşünülüyor.¹

Ayırt edici özellikleri

Homo türleri, ataları avustralopitesinlere göre daha kısa kollara ve daha uzun bacaklara sahiplerdir. Bu da avustralopitesinlerde olduğu düşünülen tırmanma davranışının ortadan kalkmasına işaret eder. Beyin hacimleri erken türlerde (Homo rudolfensis, erectus) 700-1000 cm³ arasında değişirken, gelişmiş türlerde (Homo sapiens, heidelbergenis/rhodesiensis, neanderthalensis) ortalama 1000-1600 cm³ arasındadır – avustralopitesinlerde ise ortalama beyin hacmi 450 cm³ idi, H. habilis'in de buna benzer şekilde 450-600 cm³ arasında bir beyin hacmi vardı.² Başparmakları ve öteki parmakları, karşılıklı gelebilecek şekilde gelişmiştir ve dolayısıyla Homo türleri nesneleri atalarına göre daha iyi kavrama yeteneğine sahiptir. Homo cinsine ait türlerin, alet kullanma ve alet yapabilme yetenekleri vardır. Oldovan alet kültürünun ilk olarak H. habilis/H. rudolfensis tarafından kullanıldığı düşünülüyordu.³ Ancak artık Australopithecus garhi'nin (2.6 Ma) bu alet kültürünün en eski temsilcisi olduğu kabul ediliyor.

Homo cinsinin ilk örneği kabul edilen Homo habilis'ten sonra, özellikle Homo neanderthalensis, Homo heidelbergensis, Alageyik Mağarası insanı, Denisova insanı ve Homo sapiens türlerinde beyin büyüklüğü kayda değer oranda genişlemiştir.⁴ Ancak son 50.000 yıldır beyin boyutunda kayda değer bir değişmenin bulunmadığı ortaya çıkmıştır.⁵

Türler

Tür	Yaşadığı zaman (Milyon yıl önce)	Yaşadığı yer	Yetişkinlerin boyu	Yetişkinlerin ağırlığı	Beyin Hacmi (cm³)	Fosil kayıtları	Cins isminin keşfediliş/kayıtlara geçiş yılları
H. habilis	2.3 – 1.6	Afrika	1.0–1.5 m	33–55 kg	660	çok	1960/1964
H. erectus	2 – 0.1	Afrika, Avrasya (Cava Adası, Çin, Kafkaslar)	1.8 m	60 kg	850 (önceleri) – 1100 (sonraki zamanlarda)	çok	1891/1892
H. rudolfensis	1.9	Kenya				1 adet kafatası	1972/1986
H. georgicus	1.8	Gürcistan Cumhuriyeti			600	az	1999/2002
H. ergaster	1.9 – 1.4	Doğu ve Güney Afrika	1.9 m		700–850	çok	1975
H. antecessor	1.2 – 0.8	İspanya	1.75 m	90 kg	1000	2 bölge	1997
H. cepranensis	0.9 – 0.8?	İtalya			1000	1 adet kafatasının üst kısmı	1994/2003
H. heidelbergensis	0.7 – 0.2	Avrupa, Afrika, Çin	1.8 m	60 kg	1100–1400	çok	1908
H. neanderthalensis	0.25 – 0.03	Avrupa, Batı Asya	1.6 m	55–70 kg (yapılı bünye)	1200–1700	çok	(1829)/1864
H. rhodesiensis	0.8 – 0.12	Zambiya			1300	oldukça az	1921
H. sapiens	0.2 – günümüz	dünya genelinde	1.4–1.9 m	50–100 kg	1000–1850	halen yaşamakta	—/1758
H. sapiens idaltu	0.16 – 0.15	Etiyopya			1450	3 adet kafa kemiği	1997/2003
H. floresiensis	0.19 – 0.05	Endonezya	1.08 m	25 kg	380	7 birey	2003/2004

Homo cinsine bağlı türlerin karşılaştırılması

Ayrıca bakınız

• Australopithecus
• İnsanın evrimi

Kaynakça

Dış bağlantılar

Orijinal kaynak: homo. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. ↩
2. ↩
3. ↩
4. ↩
5. ↩

Kategoriler