heat ne demek?

Isı (Heat)

Isı, termodinamik bir sistem ile çevresi arasında, sıcaklık farkından kaynaklanan enerji transferidir. Bir cisimde bulunan atom veya moleküllerin rastgele hareketlerinden kaynaklanan kinetik enerji ve potansiyel enerji toplamına iç enerji denir. Isı ise bu iç enerjinin transferi sırasında ortaya çıkar.

Temel Kavramlar:

• Isı Transferi Yolları: Isı transferi üç temel yolla gerçekleşir:

  • İletim (Conduction): Katılarda, moleküllerin titreşimi yoluyla ısı enerjisinin aktarılmasıdır. Isı iletimi özelliği maddeye göre değişir.
  • Konveksiyon (Convection): Akışkanlarda (sıvı veya gaz) ısınan parçacıkların yükselmesi ve soğuyan parçacıkların yer değiştirmesiyle ısı enerjisinin aktarılmasıdır.
  • Radyasyon (Radiation): Elektromanyetik dalgalar yoluyla ısı enerjisinin aktarılmasıdır. Radyasyon için bir ortama ihtiyaç yoktur.

• Isı Kapasitesi (Heat Capacity): Bir maddenin sıcaklığını 1°C artırmak için gereken ısı miktarına denir. Birimi J/°C veya cal/°C'dir.

• Özgül Isı (Specific Heat): Bir maddenin 1 gramının sıcaklığını 1°C artırmak için gereken ısı miktarına denir. Birimi J/g°C veya cal/g°C'dir. Suyun özgül ısısı yüksektir.

• Hal Değişimi Isısı (Latent Heat): Bir maddenin hal değiştirirken absorbe ettiği veya yaydığı ısı miktarına denir. Örneğin, erime ısısı ve buharlaşma ısısı.

Isı ve Sıcaklık Arasındaki Fark:

Isı bir enerji transferi biçimidir, sıcaklık ise bir maddenin ortalama moleküler kinetik enerjisinin bir ölçüsüdür. Yani sıcaklık, bir maddenin ne kadar sıcak veya soğuk olduğunu belirtirken, ısı ise bu durumu değiştiren enerji transferini ifade eder.

Isının Ölçülmesi:

Isı miktarı kalorimetre adı verilen cihazlarla ölçülür. Kalorimetreler, ısı alışverişini izole bir ortamda gerçekleştirerek ısı miktarını belirlemeye yarar.

Kullanım Alanları:

Isı, endüstriyel proseslerden evsel ısıtma sistemlerine kadar birçok alanda kullanılır. Termik santraller yakıtların yakılmasıyla elde edilen ısıyı elektrik enerjisine dönüştürür. Isıtma sistemleri, ısı pompaları ve güneş enerjisi sistemleri de ısının kullanıldığı önemli alanlardır.