Hatırlı
Hatırlı, Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğüne göre "saygın, itibar sahibi, sözü geçen, nüfuzlu" anlamına gelen bir sıfattır. Toplum içinde belli bir konumu olan, çevresi tarafından saygı duyulan ve etkili olabilen kişileri tanımlamak için kullanılır.
Köken ve Etimoloji
"Hatırlı" kelimesi, Türkçe kökenli "hatır" sözcüğünden türemiştir. "Hatır", bir kimsenin gönlü, kalbi, saygınlığı, itibarını ifade eder. "Hatırlı" ise, hatırı sayılır, hatırı gözetilen, itibar sahibi anlamlarını taşır.
Kullanım Alanları
"Hatırlı" kelimesi, genellikle aşağıdaki alanlarda kullanılır:
- Kişisel İlişkiler: Bir kişinin çevresindeki insanlar üzerinde saygın bir yeri olduğunu, sözünün dinlendiğini ifade etmek için kullanılır. Örneğin, "O, köyde çok hatırlı bir adamdır."
- İş Hayatı: Bir şirkette veya kurumda önemli bir pozisyonda bulunan, yetki sahibi ve etkili kişileri tanımlamak için kullanılır. Örneğin, "Şirketin en hatırlı yöneticilerinden biriydi."
- Siyasi Hayat: Siyasette nüfuzu olan, seçmenler üzerinde etkisi bulunan kişileri tanımlamak için kullanılır. Örneğin, "O, bölgenin en hatırlı siyasetçilerinden biridir."
- Hukuk: Mahkemelerde tanıklık yaparken, bir kişinin itibarını vurgulamak amacıyla kullanılabilir.
Özellikleri
"Hatırlı" bir kişi genellikle aşağıdaki özelliklere sahiptir:
- Saygınlık: Toplum içinde saygı duyulan, itibar sahibi bir kişidir.
- Nüfuz: Çevresi üzerinde etki sahibi, sözü geçen bir kişidir.
- Güvenilirlik: İnsanlar tarafından güven duyulan, dürüst ve adil bir kişidir.
- Tecrübe: Genellikle belli bir alanda tecrübe sahibi, bilgi birikimi olan bir kişidir.
- İletişim Becerileri: İnsanlarla iyi iletişim kurabilen, etkili bir şekilde konuşabilen bir kişidir.
- Liderlik: Başkalarını yönlendirebilen, motive edebilen bir kişidir.
Eş Anlamlıları
"Hatırlı" kelimesinin eş anlamlıları arasında şunlar sayılabilir:
- Saygın
- İtibarlı
- Nüfuzlu
- Etkili
- Sözü geçen
- Prestijli
- Muteber
- Ağır başlı
- Kibar
Karşıt Anlamlıları
"Hatırlı" kelimesinin karşıt anlamlıları arasında şunlar sayılabilir:
- Saygısız
- İtibarsız
- Nüfuzsuz
- Etkisiz
- Sözü geçmeyen
- Önemsiz
- Basit
Örnek Cümleler
- "Köyün en hatırlı kişilerinden biri olan Muhtar, sorunların çözülmesinde önemli rol oynadı."
- "Şirketin CEO'su, sektörde çok hatırlı bir isimdir."
- "O, TBMM'de uzun yıllar görev yapmış, hatırlı bir siyasetçidir."
- "Hakim, tanığın hatırlı bir kişi olduğunu belirterek ifadesinin dikkate alınacağını söyledi."
- "Avukat, müvekkilinin toplumda hatırlı bir yeri olduğunu mahkemeye sundu."
Kültürel ve Sosyal Açıdan Önemi
"Hatırlı" olmak, toplumda saygınlık ve itibar kazanmak anlamına gelir. Bu durum, kişiye sosyal ilişkilerinde ve iş hayatında avantajlar sağlayabilir. Hatırlı kişiler, genellikle toplumda rol model olarak kabul edilirler ve başkalarına örnek teşkil ederler. Ayrıca, toplumun gelişmesine ve ilerlemesine katkıda bulunurlar. Sivil%20toplum%20kuruluşları gibi oluşumlarda yer alarak topluma faydalı olabilirler.
Atasözleri ve Deyimlerde Kullanımı
"Hatırlı" kelimesi, bazı atasözleri ve deyimlerde de kullanılır:
- Hatırı sayılır: Önemli, dikkate değer anlamında kullanılır. Örneğin, "Hatırı sayılır bir miktar para bağışladı."
- Hatır gönül bilmek: İnsanların duygularına saygı duymak, onların hatırını gözetmek anlamına gelir. Örneğin, "O, hatır gönül bilen bir insandır."
Sonuç
"Hatırlı" kelimesi, toplum içinde saygınlığı, itibarı ve nüfuzu olan kişileri tanımlamak için kullanılan önemli bir sıfattır. Bu kelime, kişisel ilişkilerden iş hayatına, siyasetten hukuka kadar birçok alanda kullanılabilir. Hatırlı olmak, toplumda saygınlık kazanmak ve başkalarına örnek teşkil etmek anlamına gelir.