göndergesel ne demek?

Göndergesel (Referansiyal) Anlam

Göndergesel anlam, bir sözcüğün veya ifadenin gerçek dünyadaki nesneye, kişiye, olaya veya kavrama işaret etme yeteneğidir. Bir dil biriminin dış dünyayla kurduğu bu ilişki, o dil biriminin anlamını oluşturur. Göndergesel anlam, dilin iletişim aracı olarak kullanılmasının temelini oluşturur.

Özellikleri:

  • Nesneldir: Göndergesel anlam, bireysel yorumlardan bağımsız olarak, dil biriminin işaret ettiği şeyle ilgilidir.
  • Somuttur: Genellikle gerçek dünyada karşılığı olan somut nesneleri veya olayları ifade eder. Ancak soyut kavramlar da göndergesel anlama sahip olabilir.
  • Bağlamdan Bağımsızdır: Bir sözcüğün göndergesel anlamı, genellikle kullanıldığı bağlamdan bağımsız olarak anlaşılabilir. Ancak bazı durumlarda bağlam, göndergesel anlamı daraltabilir veya belirginleştirebilir.

Örnekler:

  • "Güneş" sözcüğü, gökyüzündeki ısı ve ışık kaynağı olan yıldızı ifade eder.
  • "Kitap" sözcüğü, sayfaları bir araya getirilmiş, bilgi veya hikaye içeren basılı materyali ifade eder.
  • "İstanbul" sözcüğü, Türkiye'deki belirli bir şehri ifade eder.

Göndergesel Anlamın Dil Bilimindeki Yeri:

Göndergesel anlam, dil biliminde anlam bilimi (semantik) alanının önemli bir konusudur. Dilin nasıl anlam ürettiğini ve anlamın nasıl yorumlandığını anlamak için göndergesel anlamın incelenmesi gereklidir. Ayrıca, gösterge bilimi (semiyotik) alanıyla da yakından ilişkilidir, çünkü göstergelerin (sözcükler, semboller vb.) neyi temsil ettiğini anlamak, göndergesel anlamı anlamakla eşdeğerdir.

İlgili Kavramlar: