glomerüler ne demek?

Glomerül

Glomerül, böbreklerde bulunan ve kanı filtreleyerek idrar oluşumunu başlatan temel yapı birimidir. Her bir nefronun başlangıcında yer alır ve bir kılcal damar yumağından oluşur. Bu kılcal damarlar, afferent arteriol (getirici atardamar) aracılığıyla kanı alır ve efferent arteriol (götürücü atardamar) aracılığıyla kanı glomerülden uzaklaştırır.

Temel İşlevleri:

• Filtrasyon: Glomerülün en önemli işlevi, kandaki suyu ve küçük molekülleri (glikoz, amino asitler, tuzlar, üre vb.) filtreleyerek Bowman kapsülü adı verilen bir yapıya geçirmektir. Bu sıvıya glomerüler filtrat denir.
• Seçici Geçirgenlik: Glomerüler filtrasyon membranı, büyük moleküllerin (proteinler, kan hücreleri) geçişini engeller. Bu sayede, önemli proteinlerin ve kan hücrelerinin idrarla atılması önlenir.
• Kan Basıncını Düzenleme: Glomerüler kılcal damarlardaki kan basıncı, filtrasyon hızını etkiler. Afferent ve efferent arteriollerin çapları ayarlanarak glomerüler kan basıncı ve dolayısıyla filtrasyon hızı kontrol edilir.

Yapısı:

Glomerül, temel olarak aşağıdaki yapılardan oluşur:

• Glomerüler Kılcal Damarlar: Endotel hücreleri ile kaplı, kanın filtrelendiği damar ağıdır.
• Mezangiyal Hücreler: Kılcal damarlar arasında bulunan destekleyici hücrelerdir. Glomerüler yapının bütünlüğünü korur, filtrasyonu düzenler ve bağışıklık tepkilerinde rol oynar.
• Bowman Kapsülü: Glomerülü saran ve filtre edilen sıvıyı toplayan yapıdır. İki katmandan oluşur: parietal (dış) ve visceral (iç) katman. Visceral katmanı oluşturan podositler, filtrasyon membranının önemli bir parçasıdır.

Klinik Önemi:

Glomerül hastalıkları (glomerülonefritler), böbrek yetmezliğine yol açabilen önemli bir sağlık sorunudur. Bu hastalıklar, glomerüler filtrasyon membranının hasar görmesiyle karakterizedir. Bu durum, proteinüri (idrarda protein bulunması), hematüri (idrarda kan bulunması) ve ödeme neden olabilir.

İlgili Kavramlar:

• Nefron
• Böbrek
• İdrar
• Proteinüri
• Hematüri
• Glomerüler%20Filtrasyon%20Hızı