flanş ne demek?

Flanş (Flange)

Flanşlar, boru sistemlerinde, vanalarda, pompalar da ve diğer ekipmanlarda kullanılan, boruları birbirine bağlamaya yarayan bağlantı elemanlarıdır. Genellikle dairesel veya kare şeklinde olan flanşlar, civatalar aracılığıyla birbirine tutturulur ve aralarında sızdırmazlık sağlamak için conta kullanılır.

Flanşların Temel İşlevleri:

• Boru Hatlarını Birleştirmek: Flanşlar, boru hatlarını kolayca sökülüp takılabilir şekilde birleştirir. Bu, bakım, onarım veya değişiklik gerektiğinde büyük kolaylık sağlar.
• Ekipman Bağlantısı: Vanalar, pompalar, tanklar gibi ekipmanların boru hatlarına bağlanmasını sağlar.
• Sızdırmazlık Sağlamak: Doğru conta seçimi ve uygun tork değerleriyle sıkıldığında sızdırmaz bir bağlantı oluşturur.

Flanş Çeşitleri:

Flanşlar, tasarım, malzeme ve bağlantı şekillerine göre farklı çeşitlere ayrılır:

• Kaynak Boyunlu Flanş (Welding Neck Flange): Yüksek basınç ve sıcaklık uygulamaları için idealdir. Boruya kaynakla bağlanır ve gerilme dağılımını iyileştirir.
• Slip-On Flanş (Slip-On Flange): Borunun üzerine geçirilir ve hem içten hem de dıştan kaynakla sabitlenir. Montajı kolay ve maliyeti düşüktür.
• Dişli Flanş (Threaded Flange): Boruya dişli bağlantı ile tutturulur. Kaynak gerektirmez ancak yüksek basınç ve sıcaklık uygulamaları için uygun değildir.
• Kör Flanş (Blind Flange): Boru hattını kapatmak veya bir ekipmanın girişini/çıkışını bloke etmek için kullanılır.
• Soket Kaynaklı Flanş (Socket Weld Flange): Boru, flanşın içindeki bir sokete yerleştirilir ve kaynakla sabitlenir. Yüksek basınç uygulamaları için uygundur.
• Lap Joint Flanş (Lap Joint Flange): Genellikle boru ucuna kaynak yapılan bir "stub end" ile birlikte kullanılır. Flanş, stub end üzerinde serbestçe dönebildiği için civata deliklerini hizalamak kolaydır.

Flanş Standartları:

Flanşlar, boyutları, basınç dayanımları ve malzeme özelliklerini belirleyen çeşitli standartlara göre üretilir. En yaygın standartlardan bazıları şunlardır:

• ANSI (American National Standards Institute)
• ASME (American Society of Mechanical Engineers)
• DIN (Deutsches Institut für Normung)
• EN (European Norm)

Flanş Malzemeleri:

Flanşlar, uygulama gereksinimlerine göre farklı malzemelerden üretilebilir. En yaygın flanş malzemeleri şunlardır:

• Karbon Çelik: Genel amaçlı uygulamalar için uygun ve ekonomiktir.
• Paslanmaz Çelik: Korozyona dayanıklı uygulamalar için idealdir.
• Alaşımlı Çelik: Yüksek sıcaklık ve basınç uygulamaları için kullanılır.
• Dökme Demir: Düşük basınçlı uygulamalar için tercih edilebilir.

Flanş seçimi, boru hattının çalışma koşulları (basınç, sıcaklık, akışkan türü), malzeme uyumluluğu ve maliyet gibi faktörler dikkate alınarak yapılmalıdır. Yanlış flanş seçimi, sızıntılara, arızalara ve hatta ciddi güvenlik risklerine yol açabilir.