eski türk ne demek?

Eski Türkler

Eski Türkler, Orta Asya'da ortaya çıkan ve zamanla geniş bir coğrafyaya yayılan, köklü bir tarihe sahip bir halktır. Türk dili konuşan çeşitli boy ve topluluklardan oluşan Eski Türkler, atlı göçebe yaşam tarzı, savaşçılıkları, devlet kurma yetenekleri ve özgün kültürel değerleriyle tanınırlar.

Köken ve Erken Tarih

Eski Türklerin kökeni hakkında çeşitli teoriler bulunmaktadır. En yaygın görüş, Türklerin Altay Dağları bölgesinde ortaya çıktığı ve buradan farklı yönlere yayıldığı yönündedir. Türklerin ataları olarak kabul edilen topluluklar arasında Hunlar, Siyenpiler ve Tieleler sayılabilir.

  • Hunlar: M.Ö. 3. yüzyılda ortaya çıkan Hunlar, Orta Asya'da geniş bir imparatorluk kurmuş ve batıya doğru ilerleyerek Avrupa Hun İmparatorluğu'nu kurmuşlardır. Hunların Türk olup olmadığı tartışmalı olsa da, Türklerle akraba oldukları ve Türk kültürünü etkiledikleri düşünülmektedir.
  • Siyenpiler: Hun İmparatorluğu'nun yıkılmasının ardından Orta Asya'da güçlenen Siyenpiler, Türklerin ataları arasında sayılmaktadır.
  • Tieleler: Orta Asya'da yaşayan ve Türk dilini konuşan çeşitli boylardan oluşan Tieleler, Göktürk Kağanlığı'nın kurulmasında önemli rol oynamışlardır.

Göktürk Kağanlığı

Eski Türk tarihinin en önemli dönemlerinden biri, 6. yüzyılda kurulan Göktürk Kağanlığı'dır. Göktürkler, Orta Asya'da geniş bir imparatorluk kurarak Türk birliğini sağlamış ve Türk adını ilk kez siyasi bir kimlik olarak kullanmışlardır. Göktürk Kağanlığı, Bumin Kağan tarafından kurulmuş ve İstemi Yabgu gibi önemli hükümdarlar tarafından yönetilmiştir. Göktürkler, kendilerine özgü Göktürk alfabesi ile yazıtlar bırakmışlardır. Bu yazıtlardan en önemlileri Orhun Yazıtları'dır.

Uygur Kağanlığı

Göktürk Kağanlığı'nın yıkılmasının ardından Orta Asya'da Uygur Kağanlığı kurulmuştur. Uygurlar, Göktürklerden farklı olarak yerleşik hayata geçmiş ve tarım, ticaret ve sanat alanlarında gelişmişlerdir. Uygurlar, Maniheizm dinini benimsemiş ve bu dinin etkisiyle özgün bir kültür oluşturmuşlardır. Uygur Kağanlığı, Kırgızlar tarafından yıkılmıştır.

Diğer Türk Boyları ve Devletleri

Eski Türkler, Orta Asya'da çeşitli boy ve topluluklar halinde yaşamışlardır. Bu boylar ve topluluklar arasında Oğuzlar, Kıpçaklar, Karluklar, Türgişler ve Hazarlar sayılabilir. Bu boylar, zaman zaman bağımsız devletler kurmuş ve Orta Asya tarihine yön vermişlerdir.

  • Oğuzlar: Türk tarihinin en önemli boylarından biri olan Oğuzlar, Selçuklu ve Osmanlı İmparatorlukları'nın kurucu unsurunu oluşturmuşlardır.
  • Kıpçaklar: Karadeniz'in kuzeyinde ve Doğu Avrupa'da etkili olan Kıpçaklar, Kıpçak Hanlığı'nı kurmuşlardır.
  • Hazarlar: Hazar Denizi'nin kuzeyinde bir imparatorluk kuran Hazarlar, farklı dinlere hoşgörülü yaklaşımlarıyla bilinirler.

Kültür ve Yaşam Tarzı

Eski Türkler, atlı göçebe bir yaşam tarzı benimsemişlerdir. Hayvancılık, temel geçim kaynağı olup, at, koyun, keçi ve deve yetiştirmişlerdir. Savaşçılık, Eski Türk toplumunda önemli bir yere sahip olmuş ve erkekler küçük yaşlardan itibaren savaş eğitimi almışlardır. Eski Türkler, demircilik, dericilik ve dokumacılık gibi el sanatlarında da ustalaşmışlardır.

  • Din: Eski Türklerin dini, Gök Tanrı inancı olarak bilinir. Gök Tanrı, evrenin yaratıcısı ve en yüce varlık olarak kabul edilir. Ayrıca, atalar kültü ve doğa kültleri de Eski Türk dininde önemli bir yere sahiptir.
  • Dil: Eski Türkler, Türk dili'nin çeşitli lehçelerini konuşmuşlardır. Göktürk ve Uygur alfabeleri, Türk dilinin yazılı olarak kaydedilmesinde kullanılmıştır.
  • Edebiyat: Eski Türk edebiyatı, sözlü geleneklere dayanmaktadır. Destanlar, mitler, efsaneler ve atasözleri, Eski Türk edebiyatının önemli örnekleridir. Dede Korkut Hikayeleri, Eski Türk edebiyatının en önemli eserlerinden biridir.
  • Sanat: Eski Türk sanatı, hayvan üslubu olarak bilinen bir tarzda gelişmiştir. Hayvan figürleri, halı, kilim, metal işleme ve ahşap oymacılığında sıkça kullanılmıştır.

Miras

Eski Türkler, Orta Asya ve dünya tarihine önemli bir miras bırakmışlardır. Türk dili, kültürü ve gelenekleri, günümüze kadar ulaşmış ve Türk dünyasının temelini oluşturmuştur. Eski Türk devletleri, siyasi ve askeri başarılarıyla tarihe damga vurmuşlardır. Türkistan coğrafyası ve ötesinde kurulan birçok devlet ve beylik, Eski Türklerin mirası üzerine inşa edilmiştir.

Kendi sorunu sor