eklem ağrısı ne demek?

Eklem Ağrısı

Eklem ağrısı veya artralji, bir veya birden fazla eklemde hissedilen rahatsızlık, ağrı veya acıdır. Hafif bir sızıntıdan şiddetli, dayanılmaz bir ağrıya kadar değişebilir. Eklem ağrısı, yaralanma, enfeksiyon, otoimmün hastalıklar veya dejeneratif durumlar gibi çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir.

Belirtiler

Eklem ağrısının belirtileri, altta yatan nedene ve etkilenen ekleme bağlı olarak değişir. Yaygın belirtiler şunlardır:

• Ağrı: Sürekli veya aralıklı olabilir, keskin, donuk veya zonklayıcı olabilir.
• Şişlik: Etkilenen eklemde şişlik ve hassasiyet.
• Sertlik: Özellikle sabahları veya hareketsizlik dönemlerinden sonra eklem sertliği.
• Hareket kısıtlılığı: Eklemde hareket aralığının azalması.
• Kızarıklık ve sıcaklık: Etkilenen eklemde kızarıklık ve sıcaklık artışı (genellikle enfeksiyon veya inflamasyon belirtisi).
• Krepitasyon: Eklem hareket ettirildiğinde duyulan veya hissedilen çıtırtı veya sürtünme sesi.

Nedenleri

Eklem ağrısının çok çeşitli nedenleri vardır:

• Travma:

  • Burkulmalar ve incinmeler: Ani hareketler veya düşmeler sonucu eklem çevresindeki bağların veya kasların hasar görmesi.
  • Kırıklar: Kemiklerin kırılması, eklem ağrısına neden olabilir.
  • Çıkıklar: Eklemdeki kemiklerin normal pozisyonundan ayrılması.

• Artrit:

  • Osteoartrit: Kıkırdağın aşınması ve yıpranması sonucu oluşan dejeneratif bir eklem hastalığı.
  • Romatoid artrit: Eklem zarının iltihaplanmasına neden olan otoimmün bir hastalık.
  • Gut: Ürik asit kristallerinin eklemlerde birikmesi sonucu oluşan bir artrit türü.
  • Ankilozan spondilit: Öncelikle omurgayı etkileyen inflamatuar bir artrit türü.
  • Psöriatik artrit: Sedef hastalığı olan kişilerde görülen bir artrit türü.

• Enfeksiyonlar:

  • Septik artrit: Bakteriyel, viral veya fungal enfeksiyonların eklemlere yayılması.
  • Lyme hastalığı: Kene ısırığı ile bulaşan bir bakteriyel enfeksiyon.
  • Viral artrit: Bazı viral enfeksiyonlar (örneğin, hepatit, kızamıkçık, kabakulak) eklem ağrısına neden olabilir.

• Otoimmün hastalıklar:

  • Lupus: Vücudun kendi dokularına saldırdığı kronik bir otoimmün hastalık.
  • Skleroderma: Cilt ve iç organların sertleşmesine ve kalınlaşmasına neden olan otoimmün bir hastalık.

• Diğer nedenler:

  • Bursit: Eklem çevresindeki sıvı dolu keselerin (bursa) iltihaplanması.
  • Tendinit: Tendonların iltihaplanması.
  • Fibromiyalji: Yaygın kas-iskelet ağrısı ve yorgunluğa neden olan kronik bir durum.
  • Kanser: Kemik veya eklem kanseri nadiren eklem ağrısına neden olabilir.
  • Hipotiroidizm: Tiroid hormonunun yetersiz üretimi.

Tanı

Eklem ağrısının nedenini belirlemek için doktor genellikle aşağıdaki adımları izler:

• Tıbbi öykü: Hastanın semptomları, tıbbi geçmişi, aile öyküsü ve ilaçları hakkında bilgi toplama.
• Fizik muayene: Etkilenen eklemi ve çevresindeki yapıları değerlendirme.
• Görüntüleme testleri:
  • Röntgen: Kemiklerin ve eklemlerin görüntülerini elde etmek için kullanılır.
  • MRG (Manyetik Rezonans Görüntüleme): Yumuşak dokuları (bağlar, tendonlar, kıkırdak) daha ayrıntılı olarak görüntülemek için kullanılır.
  • BT (Bilgisayarlı Tomografi) taraması: Kemiklerin ve eklemlerin kesitsel görüntülerini elde etmek için kullanılır.
  • Ultrason: Yumuşak dokuları ve sıvı birikimlerini görüntülemek için kullanılır.
• Laboratuvar testleri:
  • Kan testleri: Enflamasyon belirteçlerini (örneğin, CRP, sedimantasyon hızı) ve otoimmün antikorları (örneğin, romatoid faktör, ANA) kontrol etmek için kullanılır.
  • Eklem sıvısı analizi: Enfeksiyon, kristaller (gut) veya iltihap hücrelerini tespit etmek için kullanılır.

Tedavi

Eklem ağrısının tedavisi, altta yatan nedene bağlıdır. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:

• İlaçlar:

  • Ağrı kesiciler: Parasetamol, ibuprofen veya naproksen gibi reçetesiz veya reçeteli ilaçlar.
  • Nonsteroidal antiinflamatuar ilaçlar (NSAID'ler): İltihabı azaltmak ve ağrıyı hafifletmek için kullanılır.
  • Kortikosteroidler: Şiddetli inflamasyonu kontrol etmek için kullanılır (oral veya enjeksiyon yoluyla).
  • Hastalığı modifiye edici antiromatizmal ilaçlar (DMARD'ler): Romatoid artrit gibi otoimmün artrit türlerini tedavi etmek için kullanılır.
  • Biyolojik ajanlar: Otoimmün artrit türlerini tedavi etmek için kullanılan, bağışıklık sisteminin belirli hedeflerine yönelik ilaçlar.

• Fizik tedavi: Egzersizler, germe ve diğer teknikler kullanılarak eklem hareketliliğini artırmak, kasları güçlendirmek ve ağrıyı azaltmak.

• Ergoterapi: Günlük aktiviteleri daha kolay hale getirmek için uyarlanmış ekipman ve teknikler öğretmek.

• Enjeksiyonlar:

  • Kortikosteroid enjeksiyonları: İltihabı azaltmak ve ağrıyı hafifletmek için eklem içine enjekte edilir.
  • Hyaluronik asit enjeksiyonları: Eklem kayganlığını artırmak ve ağrıyı azaltmak için kullanılır (özellikle osteoartrit için).

• Cerrahi: Şiddetli eklem hasarı veya diğer tedavi yöntemlerinin başarısız olduğu durumlarda cerrahi seçenekler düşünülebilir (örneğin, eklem replasmanı, artroskopi).

• Evde bakım:

  • Dinlenme: Etkilenen eklemi dinlendirmek ve aşırı kullanımdan kaçınmak.
  • Buz: Ağrıyı ve şişliği azaltmak için günde birkaç kez 15-20 dakika boyunca buz uygulamak.
  • Sıcak: Kas spazmlarını rahatlatmak ve kan akışını artırmak için sıcak kompres uygulamak veya ılık banyo yapmak.
  • Egzersiz: Doktor veya fizyoterapist tarafından önerilen hafif egzersizler yapmak.
  • Kilo verme: Aşırı kilolu veya obezseniz, eklemler üzerindeki stresi azaltmak için kilo vermek.

Önleme

Eklem ağrısını önlemenin bazı yolları şunlardır:

• Sağlıklı bir kiloyu korumak: Aşırı kilo, eklemler üzerinde ek yük oluşturur.
• Düzenli egzersiz yapmak: Kasları güçlendirmek ve eklemleri desteklemek için önemlidir.
• Doğru duruşu korumak: Eklem üzerindeki stresi azaltmak için önemlidir.
• Ağır nesneleri kaldırırken dikkatli olmak: Sırtınızı koruyun ve doğru kaldırma tekniklerini kullanın.
• Yaralanmaları önlemek: Spor yaparken veya egzersiz yaparken uygun ekipman kullanın ve ısınma-soğuma hareketleri yapın.
• Sağlıklı beslenmek: Anti-inflamatuar özelliklere sahip besinler tüketmek (örneğin, balık, zeytinyağı, meyve ve sebzeler).
• Sigarayı bırakmak: Sigara içmek, romatoid artrit gibi bazı artrit türlerinin riskini artırabilir.

Uyarı: Bu makale yalnızca bilgilendirme amaçlıdır ve tıbbi tavsiye yerine geçmez. Eklem ağrınız varsa, bir doktora danışmanız önemlidir.