dokunulmazlığın kaldırılması ne demek?

Dokunulmazlığın Kaldırılması Hakkında Bilgi

Dokunulmazlığın kaldırılması, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) üyelerinin, milletvekili sıfatları nedeniyle sahip oldukları yasama dokunulmazlığının, belirli bir suç isnadıyla ilgili olarak TBMM kararıyla geçici olarak ortadan kaldırılması işlemidir. Bu işlem, milletvekilinin yargılanabilmesinin önünü açar.

Süreç:

1. Soruşturma: Bir milletvekili hakkında bir suç iddiası ortaya atıldığında, Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatılabilir.
2. Dokunulmazlık Dosyası: Soruşturma sonucunda, milletvekilinin dokunulmazlığının kaldırılması gerektiği kanaatine varılırsa, Adalet Bakanlığı aracılığıyla TBMM'ye bir dokunulmazlık dosyası gönderilir.
3. Karma Komisyon: Dosya, TBMM'de öncelikle Karma Komisyona (Anayasa ve Adalet Komisyonları üyelerinden oluşan) sevk edilir. Karma Komisyon, dosyayı inceler ve bir rapor hazırlar.
4. Genel Kurul: Karma Komisyonun raporu, TBMM Genel Kurulunda görüşülür. Genel Kurul, dokunulmazlığın kaldırılması yönünde karar verebilir. Karar, üye tamsayısının salt çoğunluğu ile alınır.
5. Yargılama: Dokunulmazlığı kaldırılan milletvekili, artık yargılanabilir.

Önemli Notlar:

• Dokunulmazlığın kaldırılması, milletvekilliği sıfatını sona erdirmez.
• Dokunulmazlık, sadece belirli bir suç isnadıyla ilgili olarak kaldırılır. Milletvekili, başka suçlardan dolayı yargılanamaz.
• Milletvekili, hakkında verilen dokunulmazlığın kaldırılması kararına karşı Anayasa Mahkemesi'ne başvurabilir.
• Hukukun üstünlüğü ilkesi gereği, hiç kimse yasalar önünde ayrıcalıklı olmamalıdır. Ancak, yasama faaliyetlerinin sağlıklı bir şekilde yürütülebilmesi için milletvekillerine belirli bir dokunulmazlık tanınması da önemlidir. Bu nedenle, dokunulmazlık konusu, hassas bir dengeyi gerektirir.