dartı ne demek?

Dartı veya Tartı, Kocaeli ve İzmir başta olmak üzere ülkemizin batı kısmında tüketilen bir süt ürünüdür. Yapılışı bölgeye göre değişir. Örneğin Kocaeli / Sakarya taraflarında "süt üzeri" ya da "ciğce / çiğce" adı verilen, çiğ süt bekletildiğinde üstünde toplanan yağlı kısımdan yapılırken¹, Ege bölgesinde kaynatılıp soğutulmuş sütün kaymağından yapılır.²

Toplanan süt üzeri (ciğce) veya kaymak, pütürlü ve kahverengi hale gelene dek kavrulur, sonra kavanoz ya da çömlek gibi kaplara sıcak sıcak dökülür, soğuduğunda üstüne çıkacak olan yağ donacağından çok uzun süre dayanacak hale gelir. Bu yüzden yaz aylarında bol olan sütten yapılan tartı, kış aylarında yüksek enerji verecek bir besin olarak tüketilir. Peynir gibi tüketileceği gibi ısıtıp sıvı hale getirilerek ve ekmek banarak da tüketilebilir.

Makarna, erişte, kuskus, mantı ya da keşkek üstüne serpilerek de kullanılır. Bir miktar tavaya alınıp yumurta kırılarak da omlet yapılabilir.

Tartı genellikle evlerde hanelerin kendi tüketimleri için yapılır. Son zamanlarda köylü pazarları ya da kimi küçük e-ticret sitelerinde satılmaya başlanmışsa da endüstriyel üretimi yoktur.