düşük yumurtalık rezervi ne demek?

Düşük yumurtalık rezervi (DYR), bir kadının yumurtalıklarında bulunan, gelecekte döllenme potansiyeli olan yumurta sayısının, o yaş grubundaki diğer kadınlara göre daha az olması durumudur. Bu durum, doğal yolla veya tüp bebek gibi yardımcı üreme teknikleri ile hamile kalma olasılığını azaltabilir.

Nedenleri:

• Yaş: Kadınların yaşı ilerledikçe yumurtalık rezervi doğal olarak azalır. 35 yaşından sonra bu azalma hızlanır.
• Genetik Faktörler: Ailede erken menopoz öyküsü veya bazı genetik hastalıklar (örneğin, Frajil X sendromu) DYR riskini artırabilir.
• Otoimmün Hastalıklar: Bağışıklık sisteminin yumurtalıklara saldırması sonucu yumurta kaybı yaşanabilir.
• Geçirilmiş Ameliyatlar: Yumurtalıkları etkileyen cerrahi müdahaleler (örneğin, yumurtalık kistlerinin çıkarılması) yumurtalık rezervini azaltabilir.
• Kemoterapi veya Radyoterapi: Kanser tedavisi gören kadınlarda, bu tedaviler yumurtalıklara zarar vererek DYR'ye neden olabilir.
• Sigara: Sigara içmek, yumurtalıklara zarar vererek yumurta sayısını azaltabilir.
• Nedeni Bilinmeyen (İdiyopatik) DYR: Bazı durumlarda, DYR'nin nedeni belirlenemez.

Tanı:

DYR tanısı genellikle aşağıdaki testlerle konulur:

• Adet Döngüsünün 2-4. Günleri FSH (Folikül Uyarıcı Hormon) ve Estradiol (E2) Seviyeleri: Yüksek FSH ve/veya düşük E2 seviyeleri, yumurtalık rezervinin azaldığına işaret edebilir.
• AMH (Anti-Müllerian Hormon) Testi: AMH, yumurtalıklardaki foliküller tarafından üretilen bir hormondur. Düşük AMH seviyesi, düşük yumurtalık rezervinin bir göstergesi olabilir. (<a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/anti-müllerian%20hormon">Anti-Müllerian Hormon</a>)
• Antral Folikül Sayısı (AFC): Vajinal ultrason ile yumurtalıklardaki antral foliküllerin sayısı belirlenir. Düşük AFC, DYR ile ilişkilidir.

Tedavi:

DYR'nin kesin bir tedavisi olmamasına rağmen, hamile kalma olasılığını artırmaya yönelik çeşitli tedavi seçenekleri mevcuttur:

• Tüp Bebek (IVF): Tüp bebek tedavisinde, kadının yumurtaları toplanır, laboratuvar ortamında sperm ile döllenir ve elde edilen embriyolar rahime yerleştirilir. DYR'si olan kadınlarda, daha yüksek dozlarda ilaç kullanılarak daha fazla yumurta elde edilmeye çalışılır. (<a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/tüp%20bebek">Tüp Bebek</a>)
• Yumurta Donasyonu: Kadının kendi yumurtaları ile hamile kalma olasılığı çok düşükse, başka bir kadından alınan yumurtalar (yumurta donasyonu) ile tüp bebek tedavisi uygulanabilir.
• Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve sigarayı bırakmak, genel sağlığı iyileştirerek üreme sağlığına katkıda bulunabilir.

Önemli Not: Düşük yumurtalık rezervi tanısı alan kadınların, bir üreme endokrinolojisi uzmanı ile görüşerek kendilerine uygun tedavi seçenekleri hakkında bilgi almaları önemlidir.