Cenevre Sözleşmeleri, savaş zamanında uyulması gereken insani kuralları belirleyen dört ayrı sözleşme ve ek protokollerden oluşur. Temel amaçları, savaş mağdurlarını (yaralılar, hastalar, deniz kazazedeleri, savaş esirleri ve siviller) korumaktır.
- Birinci Cenevre Sözleşmesi (1864, revize 1949): Savaş alanındaki yaralı ve hasta askerlerin korunmasına yöneliktir.
- İkinci Cenevre Sözleşmesi (1949): Denizdeki yaralı, hasta ve gemi kazazedelerinin korunmasına odaklanır.
- Üçüncü Cenevre Sözleşmesi (1929, revize 1949): Savaş esirlerinin (POW) nasıl muamele görmesi gerektiğini düzenler.
- Dördüncü Cenevre Sözleşmesi (1949): Savaş zamanında sivillerin korunmasına ilişkindir.
Ek Protokoller:
- 1977 tarihli I. Protokol: Uluslararası silahlı çatışmaların kurbanlarının korunmasıyla ilgili ek protokol.
- 1977 tarihli II. Protokol: Uluslararası olmayan silahlı çatışmaların kurbanlarının korunmasıyla ilgili ek protokol.
- 2005 tarihli III. Protokol: Ek bir ayırt edici işaretin (kırmızı kristal) kabulüyle ilgili ek protokol.
Temel İlkeler:
- İnsaniyet: Savaşın insanlık dışı etkilerini azaltmak.
- Tarafsızlık: Ayrım gözetmeksizin yardım etmek.
- Bağımsızlık: Siyasi amaçlardan bağımsız hareket etmek.
- Gönüllülük: Zorlama olmaksızın yardım etmek.
- Birlik: Ortak amaç için birlikte çalışmak.
- Evrensellik: Herkese uygulanabilir olmak.
- Gizlilik: İhtiyaç sahiplerinin kimliklerini korumak.
Cenevre Sözleşmeleri, uluslararası insancıl hukukun temelini oluşturur ve savaşta dahi insanlığın korunmasını amaçlar. İhlalleri Savaş Suçu olarak kabul edilir.