cemşîd ne demek?

Cemşîd: Efsanevi Pers Hükümdarı

Cemşîd (Farsça: جمشید), Pers mitolojisinde önemli bir figür olan, efsanevi bir hükümdardır. Pişdâdîler hanedanının dördüncü şahı olarak kabul edilir ve hükümdarlığı, Pers kültüründe altın bir çağ olarak kabul edilir. Adı, Avesta dilinde "Yima" olarak geçer ve "parlak" veya "ışıldayan" anlamına gelir.

Köken ve Soy

Cemşîd'in kökeni tam olarak bilinmemekle birlikte, Pers mitolojisinde Tahmûras'ın oğlu olarak kabul edilir. Zerdüştlük metinlerinde de adı geçen Cemşîd, insanlığın altın çağını temsil eden bir hükümdar olarak tasvir edilir.

Hükümdarlığı ve Başarıları

Cemşîd'in hükümdarlığı, uzun ve bereketli bir dönem olarak kabul edilir. Rivayetlere göre, Cemşîd insanlığa birçok faydalı şey öğretmiştir. Bunlar arasında:

  • Metal işleme: İnsanlara demir, bakır, altın gibi metalleri işlemeyi öğretmiştir.
  • Dokumacılık: İpek ve diğer kumaşları dokuma sanatını geliştirmiştir.
  • Giyim: İnsanlara giysi yapmayı ve giyinmeyi öğretmiştir.
  • Ev yapımı: İnsanlara evler inşa etmeyi öğretmiştir.
  • Mücevher yapımı: Mücevher yapımını ve süsleme sanatını geliştirmiştir.
  • Tıp: Hastalıkları tedavi etme yöntemlerini öğretmiştir.
  • Denizcilik: Gemiler inşa ederek denizlerde seyahat etmeyi sağlamıştır.
  • Sosyal sınıflar: Toplumu din adamları, savaşçılar, çiftçiler ve zanaatkarlar gibi farklı sınıflara ayırmıştır.

Cemşîd'in en önemli başarılarından biri de, "Cemkürd" olarak bilinen, insanları ve hayvanları büyük bir felaketten korumak için inşa ettiği bir sığınak (var) inşa etmesidir. Bu olay, Nuh Tufanı mitine benzerlik göstermektedir.

Düşüşü ve Sonu

Cemşîd'in uzun ve başarılı hükümdarlığı, kibir ve kendini beğenmişlikle sona erer. Halkına tanrı olduğunu ilan etmesi ve Ahura Mazda'yı unutması, onun düşüşüne yol açar. Halkı ondan yüz çevirir ve tahtı gasp eden zalim Dehhak'a destek verirler. Cemşîd, uzun süre kaçtıktan sonra Dehhak tarafından yakalanır ve testereyle ikiye bölünerek öldürülür.

Kültürel Mirası

Cemşîd, Pers kültüründe önemli bir figür olarak kalmaya devam etmektedir. Adı, Nevruz kutlamalarında sıkça anılır ve İran takviminde bir aya (Cemâdî-ül-evvel) adını vermiştir. Cemşîd'in efsanesi, Pers edebiyatında ve sanatında sıkça işlenmiş, ideal bir hükümdar ve medeniyetin kurucusu olarak hatırlanmıştır.

Kaynaklar

Bu makale, Cemşîd hakkında genel bir bilgi sunmaktadır. Daha detaylı bilgi için yukarıdaki kaynaklara başvurulabilir.

Kendi sorunu sor