Kalsiyum Karbonat (CaCO3)
Kalsiyum karbonat (CaCO3), doğada yaygın olarak bulunan bir kimyasal bileşiktir. Genellikle beyaz, kokusuz bir tozdur ve suda az çözünür.
Bulunuşu ve Kaynakları:
- Kireçtaşı: CaCO3'ün ana kaynağıdır.
- Mermer: Başkalaşım geçirmiş kireçtaşıdır ve dekoratif amaçlarla kullanılır.
- Tebeşir: Deniz canlılarının kabuk ve iskeletlerinin birikmesiyle oluşur.
- Deniz Kabukları ve Mercanlar: Bu canlıların yapı taşını oluşturur.
- Kalsit ve Aragonit: Mineraller olarak bulunur.
Kullanım Alanları:
- İnşaat Sektörü: Çimento üretiminde kullanılır.
- Tarım: Toprağın pH'ını düzenlemek için kullanılır.
- Kağıt ve Plastik Endüstrisi: Dolgu maddesi olarak kullanılır.
- İlaç Sanayi: Antasit ilaçlarda kullanılır (mide ekşimesini gidermek için).
- Gıda Endüstrisi: Gıda takviyesi olarak kullanılır.
- Boya Sanayi: Beyaz pigment olarak kullanılır.
Kimyasal Özellikleri:
-
Asitlerle reaksiyona girerek karbondioksit gazı (CO2) açığa çıkarır. Bu reaksiyon, kireçtaşının asit yağmurları nedeniyle aşınmasına neden olur.
CaCO3 + 2HCl → CaCl2 + H2O + CO2
-
Isıtıldığında (kalsinasyon), kalsiyum oksit (CaO - sönmemiş kireç) ve karbondioksit gazına ayrışır.
CaCO3 → CaO + CO2
Sağlık ve Güvenlik:
- Genel olarak toksik değildir, ancak yüksek miktarda solunması solunum yollarını tahriş edebilir.
- Gıda ve ilaçlarda kullanımında belirli miktarlarda güvenli kabul edilir.