boğmaca ne demek?

Boğmaca (Pertussis) Hakkında Bilgi

Boğmaca, Bordetella pertussis bakterisinin neden olduğu oldukça bulaşıcı bir solunum yolu enfeksiyonudur. Her yaştan insanı etkileyebilir, ancak özellikle bebekler ve küçük çocuklar için tehlikelidir. Aşılama sayesinde görülme sıklığı azalmıştır, ancak hala dünya genelinde görülebilen bir hastalıktır.

Belirtileri:

Boğmaca belirtileri genellikle soğuk algınlığına benzer şekilde başlar ve yaklaşık 1-2 hafta sürer. Daha sonra, karakteristik öksürük nöbetleri ortaya çıkar. Bu nöbetler şiddetli, kontrolsüz ve aralıksız olabilir. Öksürük nöbetlerinin sonunda genellikle derin bir nefes alma sesi duyulur ("boğulma" sesi). Diğer belirtiler şunlardır:

• Hafif ateş
• Burun akıntısı
• Hapşırma
• Öksürük nöbetleri sırasında kusma
• Öksürük nöbetleri sırasında yüzde kızarma veya morarma
• Nefes almada zorluk

Bulaşma Yolları:

Boğmaca, enfekte bir kişinin öksürmesi veya hapşırmasıyla havaya yayılan damlacıklar yoluyla bulaşır. Özellikle hastalığın erken dönemlerinde bulaşıcılık yüksektir.

Tanı:

Boğmaca tanısı genellikle belirtilere dayanarak konulur. Ancak, tanıyı doğrulamak için burun veya boğaz sürüntüsü alınarak laboratuvar testleri yapılabilir.

Tedavi:

Boğmaca tedavisi genellikle antibiyotiklerle yapılır. Antibiyotikler, hastalığın bulaşıcılığını azaltmaya ve semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir. Ancak, öksürük nöbetlerinin süresini kısaltmada her zaman etkili olmayabilirler. Bebekler ve küçük çocuklar genellikle hastanede tedavi edilir.

Korunma:

Boğmacadan korunmanın en etkili yolu aşılanmaktır. Boğmaca aşısı, çocukluk çağı aşı takviminin bir parçasıdır ve genellikle karma aşılar (örneğin, difteri, tetanoz ve boğmaca aşısı - DaBT) şeklinde uygulanır. Yetişkinler için de rapel (hatırlatma) aşıları mevcuttur.

Komplikasyonlar:

Boğmaca özellikle bebekler ve küçük çocuklar için ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bu komplikasyonlar şunlardır:

• Zatürre (https://www.nedemek.page/kavramlar/Zatürre)
• Konvülsiyonlar (https://www.nedemek.page/kavramlar/Konvülsiyonlar)
• Beyin hasarı
• Ölüm (özellikle bebeklerde)

Önemli Not: Boğmaca belirtileri gösteren kişilerin derhal bir doktora başvurması önemlidir. Erken tanı ve tedavi, komplikasyon riskini azaltmaya yardımcı olabilir.