Biyolojide bağışıklık (immunite) çok hücreli organizmaların zararlı mikroorganizmalara direnme yeteneğidir. Bağışıklık hem özel hem de özel olmayan bileşenleri içerir. Özel olmayan bileşenler antijenik yapılarına bakılmaksızın çok çeşitli patojenlerin engelleri veya yok edicileri olarak işlev görür. Bağışıklık sisteminin diğer bileşenleri karşılaşılan her yeni hastalığa uyum sağlar ve patojene özgü bağışıklık oluşturabilir.
Bağışıklık, kendine ait olanı tanıma ve tolere etme ve yabancı olanı (öz olmayan) tanıyıp reddetme kapasitesi ile donatılmış karmaşık bir biyolojik sistem olarak tanımlanabilir.1
Bağışıklık sistemi 'nin iki bileşeni vardır: doğuştan gelen ve adaptif bağışıklık. Doğuştan gelen bağışıklık tüm metazoanlarda,2, adaptif bağışıklık ise yalnızca omurgalılarda oluşur.
Doğuştan gelen sistem, iki tür doğal bağışıklık tepkisini uyarmak için bazı yabancı moleküllerin tanınmasına dayanır: iltihap tepkileri ve fagositoz.3 Diğer yandan adaptif sistem "kendiliğin" varlığında özel "kendisinden olmayan" maddeleri ayırt etmek için programlanmış daha gelişmiş lenfatik hücrelerden oluşur. Yabancı maddelere verilen tepki kelime anlamı "ateşe vermek" anlamına gelen iltihap olarak tanımlanır. Kendinden olan maddelere tepki vermeme bağışıklık olarak tanımlanır - "muaf tutmak" anlamına gelir. Bağışıklık sisteminin bu iki bileşeni "sağlığın" kendiliğinden olanı immünolojik olarak korunduğu ve yabancı olanın inflamatuar ve immünolojik olarak ortadan kaldırıldığı fiziksel bir durum olarak görülebildiği dinamik bir biyolojik ortam yaratır. "Hastalık" yabancı olan ortadan kaldırılamadığında veya öz olanın korunamadığında ortaya çıkabilir.4
Aktif ve pasif olmak üzere iki tip bağışıklık vardır.
a) B lenfositler (plazma hücresi)
b) T lenfositler :
T helper/yardımcı/uyarıcı hücre ve T sitotoksik/supresör/baskılayıcı hücre olmak üzere iki çeşittir.
:# doğal öldürücü (natural killer) hücreler
:# diğer hücreler ise,nötrofiller, eozinofiller, bazofiller ve mast hücreleri, trombositler.
Orijinal kaynak: bağışıklık. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Alberts B, Johnson A, Lewis J, et al. Molecular Biology of the Cell. 4th edition. New York: Garland Science; 2002. Innate Immunity. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK26846/ ↩
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page