Bağcılar, İstanbul Avrupa Yakası'nda bir ilçedir. İstanbul'un ilçeleri arasında en fazla nüfusa sahip 3. ilçedir. Eskiden nüfus artış hızı çok yüksek olan Bağcılar, 2021 yılında İstanbul ilçeleri arasında en az nüfus artış hızına sahip 5. ilçe olmuştur.1 Ulaşım açısından zengin bir ilçedir. Bağcılar'ın 2021 yılında nüfusu 744.3512 olmuştur.
Bağcılar Belediyesi'nin düzenlemiş olduğu "Köyden Kente Geçmişten Geleceğe Bağcılar" adlı konferansta kitabın tanıtımı yapılmış, Bağcılar'ın bilinen tarihi daha detaylıca açıklanmıştır.
Bağcılar'ın 143 yıl önceki fotoğraflarına ulaşılmıştır. Genç Osman'ın 402 yıl önce bugün Bağcılar'ın merkezinin bulunduğu bölgeye cami yaptırıldığı bilinmektedir.3 Halihazırda Bağcılar'ın merkezine sınırda bulunan Güngören ilçe sınırında kalmış yine Genç Osman'ın yaptırmış olduğu 400 yıllık bir cami bulunmaktadır. İlçede tahrip olsa da bilinen tarihi eserler mevcuttur. Bağcılar ilçesinin askeri alanında bulunan su kemerleri zamanında İstanbul şehrinin su ihtiyacını karşılamakla görevliydi. Bağcılar'da İstanbul'a gelen tüccarların İstanbul'a giriş izni aldığı kaşıkçı hanının da varlığı bilinmektedir. Bağcılar ilçesinde varlığını sürdüren en eski tarihi yapılardan birisi de Mahmutbey Mahallesinde bulunan tarihi çeşmelerdir. Bu çeşmeler zamanında Osmanlı padişahları tarafından İstanbul'un çeşitli yerlerine yaptırılmıştır.
ismi üzüm bağlarının çokluğu sebebiyle verilmiş, Bağcılar belde olunca Yeşilbağ olarak değiştirilmiş ve Bağcılar ilçe olunca Bağcılar ismi tekrar verilmiştir. Osmanlı dönemi gayrimüslimlerin yoğunlukta olduğu Bağcılar'ın eski ismi Çıfıtburgaz (Yahudburgaz)dır.
Bağcılar, Osmanlı döneminde Rum ahalinin yaşadığı Mahmutbey Nahiyesi'nin köylerinden biridir.
Mahmutbey Nahiyesi İstanbul'un en eski yerleşim merkezlerinden olup 11 köyün kendisine bağlı olduğu bir yerleşim merkezi idi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi İstatistik Müdürlüğü'nce "İstanbul Şehri İstatistik Yıllığı 1930-31" adlı eserde bu köylerden altı tanesinin isimleri şunlardır: Avaz Köyü, Ayapa Köyü, Ayayorgi Köyü, Çıfıtburgaz Köyü, Vidoz Köyü ve Yeni Bosna Köyü. Zamanla bu köylerin isimleri Ayaparazlı olarak, Litros Esenler; Vidos Güngören, Ayayorgi Kayabaşı, Nifos Kocasinan ve Çıfıtburgaz ise Bağcılar olarak değiştirilmiştir. Çıfıtburgaz, "Yahudi kulesi" anlamına gelmektedir.4 Mahmutbey Nahıyesi 1950'li yıllarda içinde jandarma karakolu, sağlık merkezi, eczanesi, postahanesi, Elektrik Birliği,sineması, misafirhanesi, köy muhtarlığı ve okul müdürlüğü lojmanı bulunan bir köy konağına sahipti.5
Bağcılar'ın ilk şehirleşme evresi merkez bölgesinde başladı. İstanbul il merkezi ve Bakırköy ilçesine en yakın konumda olan Bağcılar'ın Merkez ve Yenigün Mahallesinde ilk şehirleşme evresinin yaşandığı bilinmektedir. İstanbul'un il merkezine ve Bakırköy ilçesine yakın bir konumda yer alması bu bölgenin tamamen parsellenerek 1980'lerde Parseller ismini almasını sağladı.6 Şuan nüfus yoğunluğu olarak Bağcılar'ın en yoğun mahallesi olan Yenigün Mahallesi'nin Bağcılar'ın en eski şehirleşme evresine geçen mahallesi olduğu bilinmektedir. Bağcılar ilçesinin şehirleşme evresi merkez ve Parseller semtlerinin ardından diğer mahallelere de yayılarak Bağcılar'ın 1992 yılında Bakırköy'den ayrılarak ilçe olmasına neden oldu. Bağcılar, aldığı yoğun göç ve plansızlığı ile bilinen bir ilçeydi. Şuan ise son yıllarda nüfusu düşen7 ve kentsel dönüşüm çalışmalarının yoğun olarak sürdürüldüğü bir ilçedir.8 İlçede tarihi eşyaların görülebileceği 2 adet müze mevcuttur. Çevre ilçelerde müze olmaması Bağcılar'ı bu konuda farklı kılmıştır.9
Bağcılar İstanbul'un Avrupa Yakası'nda , İstanbul Büyükşehir Belediyesi hizmet sınırları içinde yer alır. Yüzölçümü 22 km²'dir. Göç alan bir ilçedir. E-5 ile TEM Otoyolu arasında kalmaktadır. Güneyinde Bahçelievler, batısında Küçükçekmece, kuzeybatısında Başakşehir , doğusunda Güngören, kuzeyinde Esenler, Esenler ve Başakşehir'e bağlı askerî araziler bulunmaktadır. Denize kıyısı yoktur. Aşınma ile meydana gelmiş yer yer düz ve dalgalı bir platoya yayılan Bağcılar ilçesinin denizden yüksekliği 50 - 130 metre arasında değişkenlik gösterir.
Bağcılar, toplu taşıma alanında İstanbul'un gelişmiş ilçesidir. İlçe, metro bakımından M1ʙ metro hattı ile Yenikapı'ya bağlanmış M3 metro hattı ile Kirazlı'dan Atatürk Olimpiyat Merkezi ve Başakşehir - Metrokent'e bağlanmıştır, M7 hattı'ı ile de Mahmutbey'den Mecidiyeköy'e gider ayrıca hattın Kabataş ve Esenyurt'a uzatma inşaatlarıda devam etmektedir. Tramvaylarda ise T1 tramvay hattı Bağcılar'dan başlayarak Kabataş'a kadar devam eder. Yapımı devam eden veya düşünülen M3 Kirazlı - Bakırköy, M9 Ataköy - İkitelli Sanayi ve HızRay hatları ilçenin sınırlarından geçmektedir. Ayrıca ilçenin içinden geçen minibüs ve İETT otobüsleri ile Metrobüs'e ulaşım kolaydır.
İlçede tekstil lokomotif sektördür. İlçede İstoç, Otocenter, Massit, sınırlarında ise Tekstilkent, Giyimkent, İkitelli Organize Sanayi Bölgesi gibi önemli ticari birimler bulunmaktadır. Önemli basın merkezleri ve bankacılık birimleri bu ilçededir. Tekstil dışında gıda, metal işleri,taşımacılık sektörleri gelişmiştir. İlçenin ana ticari dokusunu küçük işletmeler oluşturur. Tarım tamamen terk edilmiştir. Yeşil alanlar kentsel dönüşüm ile çoğaltılmaktadır. Demirören Holding'e bağlı basın kuruluşları Bağcılar'da yer almaktadır.
2013 yılında Metro inşaatının tamamlanması ile şehir merkezine ulaşım sorunu da azalmıştır.
Bağcılarda aktif nüfusun 1/3'ini 7 - 22 yaş arası insanlar oluşturur. İlköğretim alanında okullaşma oranının en yüksek olduğu ilçelerden biri olmasına rağmen, 600.000 kişiyi kapsayan ilçe nüfusuna kayıtlı olmayan birçok göçmen ailenin de olması neden ile okul konusunda hâlâ büyük bir yetersizlik vardır. Bağcılarda ilköğretim ve lise düzeyinde 118.250 öğrenci olup bunların öğrenim gördüğü 65 okul ve 1509 derslik vardır. Altınbaş Üniversitesi Bağcılar'da bulunmaktadır. Mahmutbey semtinde 3068 kitap kapasiteli halk kütüphanesi bulunur. Bunun yanında ilçeye bağlı 22 mahallenin mahalle konaklarına da birer kitaplık kurulmuş ve burada kitapların yanı sıra el beceri kursları ve sağlık ocakları da vardır. İlki 2008 yılında açılan, 8 -14 yaş arası çocukların eğitimlerine destek olabilecek toplam 16 Bilgi Evi mevcuttur.
İlçede kültür faaliyetlerine yardımcı olması amacıyla Bağcılar Kültür Merkezi kurulmuştur. Kültür merkezi içerisinde 20.000 kitap kapasiteli bir kütüphane, spor salonları, sinema-konferans salonları ve kapalı spor salonları da bulunur. İlçede park ve çocuk oyun alanı bakımından kişi başına 0,35 km² olan aktif yeşil alan yapılan yatırım programları sonucunda kişi başına 2 km²'ye çıkarılmıştır.
Bağcılar'da 2796 adet cadde / sokak, 88 cami ve mescit, 12 lise ve dengi okul, 101 ilkokul,17 özel okul, 22 mahalle ve bunlara bağlı mahalle konakları, 25 kütüphane,1 eğitim ve araştırma hastanesi,41 aile sağlığı merkezi, 1 büyükşehir sağlık merkezi, 7 özel hastane, 23 özel klinik merkez, 2 verem savaş merkezi, 1 ana-çocuk sağlığı merkezi, 1 sağlık danışma merkezi ve 4 belediye kültür merkezi bulunur.10
| Yıl | Nüfus |
| 194011 | 778(Merkez) |
| 194512 | 1.101(Merkez) |
| 195013 | 885(Merkez) |
| 195514 | 1.030(Merkez) |
| 196015 | 1.322(Merkez) |
| 196516 | 7.110 |
| 197017 | 10.538 |
| 197518 | 40.875 |
| 198019 | 100.676 |
1960 yılına kadarki nüfus Bağcılar ilçe merkezi nüfusudur. 1965-1970-1975-1980 nüfusları ilçenin şuanki sınırları içerisindeki köy ve bucakların nüfusuyla hesaplanmıştır. Bağcılar ilçesinde 22 mahalle bulunmaktadır:
| Bağcılar Belediye Başkanları ve Partileri20 |
|---|
| Yıl |
| 1992* |
| 1994 |
| 1999 |
| 2004*21 |
| 200922 |
| 201423 |
| 202024 |
| 2022* |
| Yıl | Parti | Oy Oranı |
|---|---|---|
| 1995 | RP | %34 |
| 1999 | FP | %29 |
| 2002 | AK Parti | %48 |
| 2007 | %57 | |
| 2011 | %60 | |
| Haziran 2015 | %50 | |
| Kasım 2015 | %59 | |
| 2018 | %52 | |
Dosya:İstanbul Bağcılar Metro Çalışması.jpg|Metro Çalışmasından Fotoğraf. Dosya:Bagcilar Metro Çalismasi Meydan.ogv|Metro Çalışmasından Video. Dosya:Bagcilar Metro Calismasi.ogv|Metro Çalışması Alanı.
Orijinal kaynak: bağcılar. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page