bab-ı ali ne demek?

Bâb-ı Âlî

Bâb-ı Âlî, Osmanlı İmparatorluğu döneminde devletin yönetim merkezi olan ve sadrazamın (başbakan) konağının da bulunduğu yerdir. Kelime anlamı olarak "Yüce Kapı" demektir. Zamanla bu ifade, Osmanlı Devleti'nin merkezi hükümeti için de kullanılır hale gelmiştir.

Tarihçe:

Bâb-ı Âlî, ilk olarak Fatih Sultan Mehmet döneminde bugünkü yerinde kurulmuştur. Zaman içinde çeşitli tadilatlar ve eklemelerle büyüyerek Osmanlı Devleti'nin en önemli idari merkezi olmuştur. Tanzimat dönemine kadar sadrazam konağı aynı zamanda devlet işlerinin yürütüldüğü yer iken, bu dönemden sonra sadrazamlık makamı ile diğer bakanlıklar ayrı binalara taşınmıştır. Ancak "Bâb-ı Âlî" tabiri, hükümet merkezi anlamını korumaya devam etmiştir.

Önemi:

Bâb-ı Âlî, Osmanlı Devleti'nin iç ve dış politikasının belirlendiği, kanunların çıkarıldığı, kararların alındığı ve uygulandığı en önemli merkezdi. Burada görev yapan sadrazam, vezirler, reisülküttap (dışişleri bakanı), defterdar (maliye bakanı) gibi devlet adamları, Osmanlı İmparatorluğu'nun kaderini doğrudan etkilemişlerdir.

Kurumlar:

Bâb-ı Âlî bünyesinde çeşitli daireler ve kalemler bulunurdu. Bunlardan bazıları şunlardır:

• Sadaret: Sadrazamlık makamının bulunduğu daire.
• Divan-ı Hümayun: Divan-ı%20Hümayun'un toplandığı yer.
• Reisülküttap Dairesi: Reisülküttap'ın görev yaptığı ve dış işlerin yürütüldüğü daire.
• Defterdarlık: Defterdarlık, mali işlerin yürütüldüğü daire.
• Şûrâ-yı Devlet: Şûrâ-yı%20Devlet (Danıştay).
• Ahkam-ı Adliye: Ahkam-ı%20Adliye (Yargıtay).

Günümüzdeki Durumu:

Bâb-ı Âlî, günümüzde İstanbul Valiliği'nin bulunduğu yerdedir.