aşr ne demek?

Aşr Nedir?

Aşr, İslam hukukunda, tarım ürünlerinden alınan zekât türüdür. Kelime anlamı olarak "onda bir" demektir. Temel olarak, topraktan elde edilen ürünlerin - genellikle sulama yöntemlerine ve ürünün türüne göre - 1/10 veya 1/20 oranında devlete veya ihtiyaç sahiplerine verilmesi esasına dayanır.

Aşr'ın Temel Özellikleri:

  • Zekâtın Bir Çeşidi: Aşr, zekâtın bir kolu olup, tarımsal faaliyetlerden elde edilen gelirler üzerinden alınır.
  • Ürünün Niteliği: Genellikle buğday, arpa, hurma, üzüm gibi temel gıda maddeleri ve ticarete konu olan ürünler aşra tabidir.
  • Sulama Yöntemi: Arazinin sulanma şekli, aşr oranını etkileyebilir. Örneğin, yağmur suyu ile sulanan arazilerden elde edilen ürünler için 1/10, masraflı sulama yöntemleriyle sulanan arazilerden elde edilen ürünler için ise 1/20 oranında aşr alınması söz konusu olabilir.
  • Nisap Miktarı: Aşrın verilebilmesi için, elde edilen ürünün belirli bir **nisap miktarı**nı aşması gerekir. Nisap, zenginlik ölçüsü olarak kabul edilen ve zekâtın farz olması için gerekli olan minimum mal veya gelir miktarıdır.
  • Kimlere Verilir: Aşr, zekât verilecek olan kişilere verilir. Bunlar arasında fakirler, miskinler, borçlular, yolda kalmışlar ve zekât toplama işinde çalışanlar bulunur.
  • Ödeme Zamanı: Aşr, ürün elde edildikten sonra, hasat zamanında ödenir.

Aşr'ın Önemi:

Aşr, İslam ekonomisinde önemli bir yere sahiptir. Hem devlet gelirlerine katkı sağlar hem de sosyal adaletin sağlanmasına yardımcı olur. Tarım sektöründe çalışanların zekât yükümlülüklerini yerine getirmelerini sağlayarak, toplumda dayanışma ve yardımlaşma duygularını güçlendirir.

Günümüzde Aşr:

Günümüzde aşr uygulaması, ülkeden ülkeye farklılık gösterebilir. Bazı İslam ülkelerinde hala uygulanmakta olup, bazılarında ise farklı vergi sistemleri ile ikame edilmiştir.