Arnavutça (gjuha shqipe, gûha şçîpe veya cuha şçipe), başta Balkanlar'daki Arnavutlar olmak üzere Avrupa, Türkiye, Amerika ve Okyanusya'daki Arnavut diasporası tarafından konuşulan bir Hint-Avrupa dilidir1. Dünyada yaklaşık 7.5 milyon insan tarafından konuşulan Arnavutça, Hint-Avrupa dil ailesinin özgün bir koludur ve hemen hemen hiçbir dille yakından akraba değildir.2
Roma'nın 5. yüzyılda Gotlarca yıkılması sonrasındaki İllirya bölgesindeki Slav işgali sonucu Slav dilleri ile yakınlaşan Arnavutçaya 1000 yıldan fazla Doğu Roma (Bizans) yönetimi sonucu Yunanca ve ayrıca 432 yıl süren Osmanlı yönetimi sonucu Türkçe ve Arapça kelimeler de girmiştir. Ancak en çok etkilendiği dil Orta Çağ boyunca yönetiminde bulunduğu Venedik sebebiyle Latincedir.Arnavutça'nın fonetik yapısı, Almanca, İtalyanca, Rusça, Fransızca ve Yunanca'nın karışımından oluşan bir yapıya sahiptir.
Günümüz modern Arnavutçasında Latince kökenli sözcüklerin sayısı giderek artmaktadır. Modern Arnavutça, ulusal Arnavut eğitim politikası gereğince Osmanlı döneminde Türkçe ve Arapçadan geçen sözcüklerden neredeyse tamamen arındırılmıştır.
Arnavutça | Türkçe |
---|---|
Shqipëri, Shqipëria | Arnavutluk |
shqiptar | Arnavut (Kartalın Oğlu) |
shqip | Arnavutça |
shqipe, shqiponjë | Kartal (Arnavut bayrağına verilen isim) |
zemër | Kalp |
Si quheni? | Adınız ne? |
Si jeni? | Nasılsınız? |
Kush jeni ju? | Kimsiniz? |
Ku je ti? | Neredesin? |
Si shkojnë punët? | İşleriniz nasıl? |
Sa është ora? | Saat kaç? |
Sa vjeç jeni? | Kaç yaşındasınız? |
nuse | gelin |
dhëndër | damat |
dua | seviyorum |
kërkoj | arıyorum |
ujë | su |
bukë | ekmek |
faleminderit | teşekkürler |
të lutem | lütfen |
nënë | anne |
djalë | erkek evlat |
motër | kız kardeş |
vëlla | erkek kardeş |
mish | et |
shkollë | okul |
shumë mirë | çok iyi |
mirëdita | iyi günler |
mirëmbrëma | iyi akşamlar |
natën e mirë | iyi geceler |
A je mirë? | İyi misin? |
Ku po shkon? | Nereye gidiyorsun? |
shpejt | çabuk |
shi | yağmur |
sayılar (1–10, 100, 1000) | |
një | bir |
dy | iki |
tre | üç |
katër | dört |
pesë | beş |
gjashtë | altı |
shtatë | yedi |
tetë | sekiz |
nëntë | dokuz |
dhjetë | on |
njëqind | yüz |
njëmijë | bin |
Orijinal kaynak: arnavutça. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page