Sir Anthony van Dyck (Flamanca: Antoon Van Dijck; 22 Mart 1599, Anvers - 9 Aralık 1641, Londra), Flaman ressam. Anversli bir tacirin oğlu olarak dünyaya geldi.1 Sanat yaşamı kısa; fakat göz kamaştırıcıdır. Prenslerin ve kralların gözdesiydi.2 İngiliz portre okulunu kurdu3 ve bir renge adını verdi (Van Dyck kahverengisi).4 1609'dan 1612'ye kadar Hendrick Van Balen'in yanında çıraklık yaptı.5 İhtiyar adlı bir resmi 1613 tarihini taşır.6 Jacop Jordaens ve Peter Paul Rubens ile çalıştı,7 1618'de usta oldu. 1620'de koleksiyoncu Thomas Howard tarafından saraya sokuldu ve Howard'ın sayesinde Venedik resim sanatıyla tanıştı.8 1622'den 1627'ye kadar İtalya'da oturdu; Roma'da Kardinal Bentivoglio'nun misafiri oldu, sonra Cenova'ya yerleşti ve özellikle portreler çizdi.
1627-1632 arasında Ansver'de kiliseler için çalıştı ve portreler yaptı.9 1630'da Paris'e gitti, meşhur kemerlerin gravürlerini yaptı. 1632'de I. Charles, ona şövalye unvanı verdi,10 lütuflara ve paraya boğdu.11 Van Dyck o tarihten sonra İngiliz soylularının resimlerini çizdi ve Blackfriars veya Eltham'daki kır evinde lüks bir hayat yaşadı.12
Sanatçı önceleri Caravaggio ile Jordaens'in etkisi arasında kararsız kaldıktan sonra, yaygın fırça vuruşunu ve parlak renklerini benimsediği Peter Paul Rubens'in üslubuna kendini kaptırdı;13 fakat bu üslubu değiştirerek kendi mizacına uydurmayı başardı. Rubens gibi edebî ve mitolojik konuları işledi. Su perilerinin yıkanması, Diana ve Endymion, Amaryllis ve Myrtila, Renald ile Armida adlı eserleri, ressamın bu dönemine örnek olarak gösterilir. Anthony van Dyck aynı zamanda büyük bir katolik ressamdır; Valon Brabant ve Flandre kiliseleri için hazırladığı geniş tuvallerde, ölçülü ve yumuşak, yepyeni bir barok anlayışı görülür.14 Dindarlığı sonsuz, bitkin bir üzüntüyü yansıtan ince ayrıntılarla doludur. Kutsal Aile, Pieta gibi tablolarında görülen bu özellik, resimlerinin beğenilmesinde büyük bir rol oynadı.15 Fakat Anthony van Dyck asıl başarısını eşsiz portreciliğine borçludur.16 Cenova'da, Rubens'in gösterişli portrelerini örnek alarak, Spinola'lar, Durazzo'lar gibi en büyük aileleri olanca haşmetleriyle resmetmeyi başardı.17 Şahlanan atlarını zaptetmeye çalışan binicilerin, ağır kumaştan giysileri içinde dimdik duran mağrur kadınların boy resimlerinde anıtsal bir görünüş elde etmek için Anthony van Dyck'in bulduğu yol, ufuk çizgisini aşağıdan almak, yüzleri aşağıdan yukarıya doğru bakılıyormuş gibi göstermekti.18 Bu alanda en başarılı eserleri olan Balbi Markizi, Paola Adorno, Marki Catttaneo, beyaz atı üstünde Tommaso di Carignano ve bir kırmızılar cümbüşü içinde Roma'da yaptığı Kardinal Bentivoglio'nun portreleridir.
Brüksel'de ise, müşterilerinin çoğu burjuva, dost veya sanatçı olduğu için, Van Dyck Flaman üslubuna has yarı boy portrelerine döndü, sadeliğe, uçuk renklere, yuvarlak biçimlere daha çok önem verdi, kişisel ayrıntılar üstünde titizlikle durdu.19 Ressamlardan Jan J. de Waele ve G. de Grayer'in, heykeltıraş Colijns de Nole'ın ve özellikle Marie - Louise de Taxis'in portreleri, sanatçının bu dönem verdiği eserler arasındadır. Buna karşılık, İngiltere'de yaptığı dört yüz portrede Van Dyck bir siluetin, bir yüzün sadece en ayırt edici çizgilerini yakalamakla yetinmedi, her kişinin yüzünde o kişinin peşinden koştuğu ideali de yansıtmaya çalıştı.20 Bu resimlerde boyanın çok ince tabakalarla sürülmesi, en ince ayrıntıların bile belirmesine imkân verir; sıcak renklerle işlenen gölgeler, yaldızlı veya gümüş rengi ışığın etkisini daha da arttırır; kadife, ipekli ve saten gibi kumaşların şaşırtıcı gerçekçiliği, hepsi de seçme tonlarıyla ele alınan mavi, mor, beyaz gibi renklerin en iyi şekilde değerlendirilmesini sağlar.21 Bedford kontesi 'Anne Carr'ın, George ve Francis Villiers'nin, Mary Ruthven'in portreleri ile yeşillikler ortasında, atını dizgininden tutan, siyah şapkalı, beyaz ipek ceketli, kırmızı pantolonlu Charles I'in portreleri ve bunlara benzer daha nice resim, bir milletin imtiyazlı sınıfı açısından çizilmiş kocaman bir portresi gibidir.
Van Dyck'in portrelerinden bazıları, Chesterfield ve Darnley kontlarının, Mountbatten ve Norfolk lordlarının, Devonshire dükünün ve özellikle İngiltere kraliçesinin koleksiyonlarındadır. Dini tablolarının bir kısmı Meschelen'de Saint-Rombaut, Grand'da Saint Michel, Dendermonde'de Notre-Dame, Courtrai'de Notre-Dame, Anvers'de Augustinus kiliselerinde ve Seventhem'dedir.22
İsa Çarmıhta
Amor and Psyche
Martin Pepin'in Portresi
Aziz Petrus'un öldürülmesi
Aziz Felice di Cantalice
Sarhoş Silena
Aziz Ambrosiu Portresi
George ve François Villiers
Bulbileun Çocukları
Cattaneo Marki Portresi
Diana ve Endymion
Paola Adorno
Kutsal Aile
Samson ile Dalila
Kraliçe Henrietta Maria
Duquesnay'nin Portresi
Cenovalı bir kadınla kızının portresi
Jüpiter ve Antiope
Bağışçıların Meryemi
James Stuart Portresi
Renaud ve Armida
Aziz Theodosius Portresi
Mary Ruthven Portresi
Meryem
Suzanna ve İhtiyarlar
Thommaso di Carignano
Morcade Markisi Portresi
Marie - Louise de Taxis
Sir Whanton'un Portresi
Amaryllis ve Myrtile
Külahlı Adam
Odescalchi
C. Van der Geest Portresi
F. de Moncade
Charles I'in portreleri
Kendi Portreleri
Markizi Portresi
Petel
Suayers Portresi
Van Wael Portresi
At Üstünde Anton Brignole - Sale
Çocuklu Meryem
Filippo Cattaneo
Markiz Balbi
Elena Grimaldi Portresi
Dosya:Anthonis van Dyck 050.jpg|"Otoportre", yak. 1621
Alte Pinakothek, Münih
Dosya:Anthonis van Dyck 016.jpg|Elena Grimaldi, Cenova 1623
Dosya:Anthonis van Dyck 012.jpg|Lomelli Ailesi, kibirli Cenova'lılar
1623 Dosya:Anthonis van Dyck 048.jpg|Kutsal Aile Mısır'a gitmekte iken
dinleniyor
yak. 1630) Alte Pinakothek Dosya:Anthonis van Dyck 021.jpg|Marie-Louise
de Tassis, Antwerp 1630 Dosya:HenriettaMariaofFrance03.jpg|Kraliçe
Henrietta Maria, Londra 1632 Dosya:Charles I with M. de St Antoine
(1633); Anthony Van Dyck.jpg|I. Charles M. de St Antoine ile, 1633
Dosya:Anthonis van Dyck 044.jpg|I. Charles av için giysileriyle, yak.
1635, Louvre, Paris Dosya:Anton Van Dyck A Family
Group.JPG|Bir Aile, yak. 1634-35, tuval üzerine yağlı boya, Detroit
Sanat Enstitüsü Dosya:Anthonis van
Dyck 027.jpg|James Stuart, Richmond Dükü, yak. 1637 Dosya:Anthonis van
Dyck - Equestrian Portrait of Charles I - National Gallery,
London.jpg|I. Charles'ın atlı portresi, yak. 1637-8 Dosya:Anthonis van
Dyck 001.jpg|Amor ve Psyche, 1638 Dosya:Van Dyck, Sir Anthony - George
Digby, 2nd Earl of Bristol - Google Art Project.jpg|George Digby, 2.
Bristol Kontu, yak. 1638–9
Orijinal kaynak: anthony van dyck. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.