ankara florası ne demek?

Ankara florası; Ankara il sınırları içerisinde hüküm süren iklim koşulları, sıcaklık, yağış miktarı gibi faktörler sonucunda şekillenip ortaya çıkan bitki çeşitliliğini tabir etmek için kullanılır. Güncel kayıtlara göre şehirdeki flora; 99 familyadan 495 cinse ait 1365 çiçekli bitki türünden oluşmaktadır. Bu türler içinden de 22'si safi Ankara'ya özgü olmak üzere 271 tanesi (%19.85) Türkiye'ye endemik canlılardan oluşmaktadır.1

Büyük bir bölümü bozkırlarla kaplı olup yükseltinin 550-2000 metre arasında değiştiği şehirde karasal özellik gösteren “yarı kurak, çok soğuk Akdeniz iklimi” görülmektedir. Yıllık ortalama yağış miktarı 346–564 mm arasında değişmekte olup yıllık ortalama sıcaklık değerleri ise 10.2-13.2 derece arasındadır. En yüksek ve yağışlı kesimler, şehrin kuzeybatısında yer alan Kızılcahamam çevreleridir. Buralarda genellikle Batı Karadeniz bitki örtüsünün temsilcilerine rastlanırken; Tuz Gölü'nün kuzey kesimlerinde, yani Şereflikoçhisar yakınlarında ise kurakçıl ve tuzcul bitkilerle karşılaşılmaktadır.2

Ankara'daki bitki çeşitliliğini etkileyen bir diğer etken ise toprak yapısıdır. Ayaş taraflarında killi ve kireçli topraklarda yaşayabilen bitkiler yayılım gösterirken, Nallıhan ve Polatlı yörelerinde jipsli topraklarda yetişen türlerle karşılaşılır. Bala ve Kalecik çevrelerinde de magnezyum, nikelkadmiyum gibi ağır metallerce zengin kireçsiz topraklara özgü türlere rastlanmaktadır.3

Tarihçe

Ankara'daki ilk herbaryum 1933 yılında, Almanya’dan gelen Profesör Doktor Kurt Krause tarafından Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsü bünyesinde kurulmuştur. Bu herbaryum, 1948 yılında Ankara Üniversitesi'nin kurulmasının ardından içindeki tüm örneklerle beraber Fen Fakültesi'ne bağlı olan Botanik Enstitüsü’ne devredilmiştir. Herbaryumda bulunan bitkilerin listesi 1952 yılında Hikmet Birand tarafından “Türkiye Bitkileri” adı altında yayınlanmış; Kurt Krause ise Türkiye’den topladığı yaklaşık 5600 örneği Berlin Üniversitesi'ne bağlı olan Botanik Müzesi’ne vermiştir. Ankara ve Türkiye florasının en önemli örneklerini barındıran bu tarihi koleksiyon, II. Dünya Savaşı sırasında Berlin’in bombalanması sonucu yanarak kül olmuştur.4

Türler

Endemik türler

Günümüze kadar yapılan çalışmalar sonucunda Ankara’ya özgü 22 tür belirlenmiştir. Bunlar:

  1. *    Achillea ketenoglui* - Ankara civanperçemi5
  2. *    Aethionema dumanii* - Yörük taşçantası
  3. *    Astragalus physodes subsp. acikirensis -* Acıkır geveni6
  4. *    Astragalus beypazaricus* - Beypazarı geveni7
  5. *    Astragalus demirizii* - Koçhisar geveni8
  6. *    Astragalus densifolius subsp. ayashensis -* Gümüş gevenAyaş gümüşü9
  7. *    Astragalus kochakii* - Koçak geveni10
  8. *    Astragalus trichostigma -* Tuğ geveni11
  9. *    Astragalus yildirimlii* - Gürsöğüt geveni12
  10. *    Campanula damboldtiana -* Ayaş çançiçeği13
  11. *    Campanula ekimiana* - Kızılcahamam çançiçeği / Ekim çanı
  12. *    Centaurea halophila* - Bitikdiken14
  13. *    Centaurea tchihatcheffii* - Sevgi çiçeği15
  14. *    Cytisus acutangulus* - Angora tırfılı
  15. *    Isatis glauca subsp. galatica* -
  16. *    Muscari adili* -
  17. *    Salsola grandis* - Koca soda otu16
  18. *    Salvia aytachii* - Ay şalbası17
  19. *    Sideritis galatica* - Kırçayı18
  20. *    Silene cserei subsp. aeoniopsis* - Has nakıl19
  21. *    Verbascum gypsisola* - Mermer sığırkuyruğu20
  22. *    Verbascum heterobarbatum* - Sakallı sığırkuyruğu21

İsmini Ankara'dan alan türler

Ankara'ya özgü türlerin yanı sıra Ankara'da keşfedildiği için ismini şehirden alan türler de bulunmaktadır. Bunlardan en meşhuru, Ankara çiğdemi olarak bilinen Crocus anycrensis'tir. Adında Ankara kelimesi geçen diğer türler ise şu şekilde sıralanmaktadır:

  1.  Crocus anycrensis - Ankara çiğdemi22
  2. Jurinea ancyrensis - Eğri göbek
  3. Paracaryum ancyritanum - Ankara çarşağı23
  4. Dianthus ancyrensis - Ankara karanfili24
  5. Verbascum ancyritanum - Ankara sığırkuyruğu25

Ankara florasında bulanan bitki taksonları listelenmiştir.

Familyalar

A

B

C

D

E

F

G

H

I

J

L

M

N

O

P

R

S

T

U

V

W

X

Z

Kaynakça

Orijinal kaynak: ankara florası. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

Kategoriler