ankara florası ne demek?

Ankara florası; Ankara il sınırları içerisinde hüküm süren iklim koşulları, sıcaklık, yağış miktarı gibi faktörler sonucunda şekillenip ortaya çıkan bitki çeşitliliğini tabir etmek için kullanılır. Güncel kayıtlara göre şehirdeki flora; 99 familyadan 495 cinse ait 1365 çiçekli bitki türünden oluşmaktadır. Bu türler içinden de 22'si safi Ankara'ya özgü olmak üzere 271 tanesi (%19.85) Türkiye'ye endemik canlılardan oluşmaktadır.¹

Büyük bir bölümü bozkırlarla kaplı olup yükseltinin 550-2000 metre arasında değiştiği şehirde karasal özellik gösteren “yarı kurak, çok soğuk Akdeniz iklimi” görülmektedir. Yıllık ortalama yağış miktarı 346–564 mm arasında değişmekte olup yıllık ortalama sıcaklık değerleri ise 10.2-13.2 derece arasındadır. En yüksek ve yağışlı kesimler, şehrin kuzeybatısında yer alan Kızılcahamam çevreleridir. Buralarda genellikle Batı Karadeniz bitki örtüsünün temsilcilerine rastlanırken; Tuz Gölü'nün kuzey kesimlerinde, yani Şereflikoçhisar yakınlarında ise kurakçıl ve tuzcul bitkilerle karşılaşılmaktadır.²

Ankara'daki bitki çeşitliliğini etkileyen bir diğer etken ise toprak yapısıdır. Ayaş taraflarında killi ve kireçli topraklarda yaşayabilen bitkiler yayılım gösterirken, Nallıhan ve Polatlı yörelerinde jipsli topraklarda yetişen türlerle karşılaşılır. Bala ve Kalecik çevrelerinde de magnezyum, nikel, kadmiyum gibi ağır metallerce zengin kireçsiz topraklara özgü türlere rastlanmaktadır.³

Tarihçe

Ankara'daki ilk herbaryum 1933 yılında, Almanya’dan gelen Profesör Doktor Kurt Krause tarafından Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsü bünyesinde kurulmuştur. Bu herbaryum, 1948 yılında Ankara Üniversitesi'nin kurulmasının ardından içindeki tüm örneklerle beraber Fen Fakültesi'ne bağlı olan Botanik Enstitüsü’ne devredilmiştir. Herbaryumda bulunan bitkilerin listesi 1952 yılında Hikmet Birand tarafından “Türkiye Bitkileri” adı altında yayınlanmış; Kurt Krause ise Türkiye’den topladığı yaklaşık 5600 örneği Berlin Üniversitesi'ne bağlı olan Botanik Müzesi’ne vermiştir. Ankara ve Türkiye florasının en önemli örneklerini barındıran bu tarihi koleksiyon, II. Dünya Savaşı sırasında Berlin’in bombalanması sonucu yanarak kül olmuştur.⁴

Türler

Endemik türler

Günümüze kadar yapılan çalışmalar sonucunda Ankara’ya özgü 22 tür belirlenmiştir. Bunlar:

* Achillea ketenoglui* - Ankara civanperçemi⁵
* Aethionema dumanii* - Yörük taşçantası
* Astragalus physodes subsp. acikirensis -* Acıkır geveni⁶
* Astragalus beypazaricus* - Beypazarı geveni⁷
* Astragalus demirizii* - Koçhisar geveni⁸
* Astragalus densifolius subsp. ayashensis -* Gümüş geven→Ayaş gümüşü⁹
* Astragalus kochakii* - Koçak geveni¹⁰
* Astragalus trichostigma -* Tuğ geveni¹¹
* Astragalus yildirimlii* - Gürsöğüt geveni¹²
* Campanula damboldtiana -* Ayaş çançiçeği¹³
* Campanula ekimiana* - Kızılcahamam çançiçeği / Ekim çanı
* Centaurea halophila* - Bitikdiken¹⁴
* Centaurea tchihatcheffii* - Sevgi çiçeği¹⁵
* Cytisus acutangulus* - Angora tırfılı
* Isatis glauca subsp. galatica* -
* Muscari adili* -
* Salsola grandis* - Koca soda otu¹⁶
* Salvia aytachii* - Ay şalbası¹⁷
* Sideritis galatica* - Kırçayı¹⁸
* Silene cserei subsp. aeoniopsis* - Has nakıl¹⁹
* Verbascum gypsisola* - Mermer sığırkuyruğu²⁰
* Verbascum heterobarbatum* - Sakallı sığırkuyruğu²¹

İsmini Ankara'dan alan türler

Ankara'ya özgü türlerin yanı sıra Ankara'da keşfedildiği için ismini şehirden alan türler de bulunmaktadır. Bunlardan en meşhuru, Ankara çiğdemi olarak bilinen Crocus anycrensis'tir. Adında Ankara kelimesi geçen diğer türler ise şu şekilde sıralanmaktadır: