alkilasyon ne demek?

Alkilasyon, bir organik molekülde alken veya alkil gruplarının eklenmesi işlemidir. Bu reaksiyon, alkil halojenür, alken ve katalizörün varlığı altında gerçekleşir. Alkilasyon, biyolojik moleküllerin sentezinde ve ilaç endüstrisinde yaygın olarak kullanılmaktadır.

Alkilasyon, nükleofilik bir substitüsyon reaksiyonudur. Alkil halojenürün, nükleofilik bir molekülle (genellikle bir alkil veya alken) reaksiyona girmesi sonucu gerçekleşir. Bu reaksiyon sırasında, halojenür grubu, alkil veya alken grubu ile yer değiştirir.

Alkilasyon, aşağıdaki gibi birçok farklı reaksiyon tipinde kullanılır:

  • DNA alkilasyonu: Bazı kanser ilaçları, DNA zincirlerine alkil grupları ekleyerek kanserli hücrelerin çoğalmasını önleyebilir.
  • Protezin alkilasyonu: Birçok ilaç, proteaz enzimlerini inhibe etmek için proteinlerin aktif bölgesine alkil grupları ekleyerek çalışır.
  • Polimer sentezi: Alkilasyon reaksiyonu polimer sentezi sırasında kullanılır. Örneğin, amino asitlerin alkilasyonu, polipeptidlerin sentezi için kullanılır.

Alkilasyon reaksiyonları, genellikle bir katalizör (örneğin, asit veya baz) kullanılarak gerçekleştirilir. Farklı iklim koşullarına veya gerçekleştirilen ürüne bağlı olarak, farklı katalizörler kullanılabilir.