# Agile Manifestosu
**Çevik Yazılım Geliştirme Manifestosu (Agile Manifesto)**, yazılım geliştirme süreçlerinde daha esnek, işbirlikçi ve müşteri odaklı yaklaşımları teşvik etmek amacıyla 2001 yılında bir araya gelen 17 yazılımcı tarafından oluşturulan bir belgedir. Bu manifesto, geleneksel, katı planlama ve dokümantasyona odaklanan yazılım geliştirme yöntemlerine bir alternatif olarak ortaya çıkmıştır.
## Tarihçe
Şubat 2001'de, [Snowbird](https://tr.wikipedia.org/wiki/Snowbird,_Utah), Utah'da bir araya gelen 17 yazılım geliştirme uzmanı, mevcut yazılım geliştirme süreçlerinin sorunlarını tartıştı ve daha iyi bir yaklaşım için bir araya geldi. Bu toplantının sonucunda, **"Çevik Yazılım Geliştirme Manifestosu"** ve bu manifestoyu destekleyen **"Çevik İlkeler"** oluşturuldu. Katılımcılar arasında [Kent Beck](https://tr.wikipedia.org/wiki/Kent_Beck), [Ward Cunningham](https://tr.wikipedia.org/wiki/Ward_Cunningham), [Martin Fowler](https://tr.wikipedia.org/wiki/Martin_Fowler) ve [Alistair Cockburn](https://tr.wikipedia.org/wiki/Alistair_Cockburn) gibi önemli isimler yer almaktadır.
## Manifesto Değerleri
Agile Manifestosu, dört temel değer üzerine kurulmuştur:
1. **Bireyler ve etkileşimler**, süreçler ve araçlardan daha değerlidir. Bu, ekip üyelerinin iletişiminin, işbirliğinin ve bireysel yeteneklerinin süreçlerden ve araçlardan daha önemli olduğunu vurgular. [Takım%20Çalışması](https://www.nedemek.page/kavramlar/takım%20çalışması)'nın önemini vurgular.
2. **Çalışan yazılım**, kapsamlı dokümantasyondan daha değerlidir. İşlevsel ve test edilmiş yazılımın, ayrıntılı dokümanlardan daha değerli olduğunu belirtir. Amaç, müşteriye hızlı bir şekilde değer sunmaktır. [MVP](https://www.nedemek.page/kavramlar/minimum%20viable%20product) (Minimum Viable Product) kavramı ile yakından ilişkilidir.
3. **Müşteri işbirliği**, sözleşme pazarlığından daha değerlidir. Müşteri ile sürekli iletişim ve işbirliği, sözleşme şartlarına sıkı sıkıya bağlı kalmaktan daha önemlidir. Müşteri geri bildirimleri, geliştirme sürecinin yönünü belirlemede kritik rol oynar. [Müşteri%20Memnuniyeti](https://www.nedemek.page/kavramlar/müşteri%20memnuniyeti) her zaman ön plandadır.
4. **Değişime yanıt vermek**, bir planı izlemekten daha değerlidir. Yazılım geliştirme sürecinde değişikliklerin kaçınılmaz olduğunu kabul eder ve plana bağlı kalmak yerine değişime hızlı ve etkili bir şekilde yanıt vermenin önemini vurgular. [Adaptasyon](https://www.nedemek.page/kavramlar/adaptasyon) yeteneği gerektirir.
Bu değerler, "sağdaki maddeler değer taşımamaktadır" şeklinde yorumlanmamalıdır. Manifesto, sol taraftaki maddelere daha fazla önem verilmesi gerektiğini belirtir.
## Agile İlkeler
Manifesto'yu destekleyen 12 ilke bulunmaktadır:
1. En yüksek önceliğimiz, değerli yazılımın erken ve sürekli teslimi yoluyla müşteriyi memnun etmektir.
2. Değişen gereksinimleri, geliştirmenin son aşamalarında bile memnuniyetle karşılayın. Çevik süreçler, rekabet avantajı için değişimi kullanır.
3. Çalışan yazılımı, birkaç haftadan birkaç aya kadar değişen daha kısa bir zaman ölçeğinde sık sık teslim edin. Daha kısa zaman ölçekleri tercih edilir.
4. İş insanları ve geliştiriciler, proje boyunca günlük olarak birlikte çalışmalıdır.
5. Motivasyonlu bireyler etrafında projeler oluşturun. Onlara ihtiyaç duydukları ortamı ve desteği verin ve işi yapmaları için onlara güvenin. [Ekip%20Motivasyonu](https://www.nedemek.page/kavramlar/ekip%20motivasyonu) yüksektir.
6. Bir geliştirme ekibi içinde ve ekibe bilgi iletmenin en etkili ve verimli yöntemi yüz yüze konuşmadır.
7. Çalışan yazılım, ilerlemenin birincil ölçüsüdür.
8. Çevik süreçler sürdürülebilir gelişimi teşvik eder. Sponsorlar, geliştiriciler ve kullanıcılar süresiz olarak sabit bir hızı koruyabilmelidir.
9. Teknik mükemmelliğe ve iyi tasarıma sürekli dikkat, çevikliği artırır. [Yazılım%20Mimarisi](https://www.nedemek.page/kavramlar/yazılım%20mimarisi) büyük önem taşır.
10. Sadelik – yapılmayan iş miktarını en üst düzeye çıkarma sanatı – esastır.
11. En iyi mimariler, gereksinimler ve tasarımlar kendi kendini örgütleyen ekiplerden ortaya çıkar.
12. Ekip düzenli aralıklarla nasıl daha etkili olabileceği üzerinde düşünür ve ardından davranışını buna göre ayarlar ve düzenler. [Retrospektif](https://www.nedemek.page/kavramlar/retrospektif) toplantıları önemlidir.
## Agile Metodolojiler
Agile Manifestosu, birçok farklı [Agile%20Metodoloji](https://www.nedemek.page/kavramlar/agile%20metodolojiler)'nin temelini oluşturmuştur. En popüler Agile metodolojilerinden bazıları şunlardır:
* [Scrum](https://www.nedemek.page/kavramlar/scrum): Yinelemeli ve artımlı bir yazılım geliştirme çerçevesidir.
* [Kanban](https://www.nedemek.page/kavramlar/kanban): İş akışını görselleştirmeye ve iyileştirmeye odaklanan bir yöntemdir.
* [Extreme Programming (XP)](https://www.nedemek.page/kavramlar/extreme%20programming): Yüksek kaliteli yazılım üretmeye odaklanan bir dizi uygulama ve değerden oluşan bir metodolojidir.
* [Lean Software Development](https://www.nedemek.page/kavramlar/lean%20software%20development): Değer akışını optimize etmeye ve israfı ortadan kaldırmaya odaklanan bir yaklaşımdır.
## Agile'ın Faydaları
Agile yaklaşımların birçok faydası bulunmaktadır:
* **Daha hızlı teslimat:** Çalışan yazılımı daha sık teslim etme yeteneği.
* **Artan müşteri memnuniyeti:** Müşteri ile sürekli işbirliği ve geri bildirim alma imkanı.
* **Daha iyi kalite:** Sürekli test ve entegrasyon sayesinde daha kaliteli yazılım.
* **Artan esneklik:** Değişen gereksinimlere hızlı bir şekilde yanıt verme yeteneği.
* **Geliştirilmiş ekip işbirliği:** Daha iyi iletişim ve işbirliği ortamı.
* **Risk azaltma:** Erken ve sık teslimatlar sayesinde risklerin azaltılması.
## Agile'ın Eleştirisi
Agile, yaygın olarak kabul görmesine rağmen, bazı eleştirilere de maruz kalmaktadır:
* **Belirsizlik:** Katı bir planlama olmaması bazı durumlarda belirsizlik yaratabilir.
* **Dokümantasyon eksikliği:** Kapsamlı dokümantasyona daha az önem verilmesi, bazı projelerde sorunlara yol açabilir.
* **Ekip bağımlılığı:** Ekip üyelerinin yeteneklerine ve işbirliğine büyük ölçüde bağımlıdır.
* **Ölçeklenebilirlik sorunları:** Büyük ve karmaşık projelerde ölçeklendirme zorlukları yaşanabilir.
* **Yanlış uygulama:** Agile prensiplerinin tam olarak anlaşılmadan uygulanması, başarısız sonuçlara yol açabilir.
## Sonuç
Agile Manifestosu, yazılım geliştirme dünyasında bir devrim yaratmıştır. Esneklik, işbirliği ve müşteri odaklılık ilkeleri sayesinde, birçok organizasyon daha başarılı projeler gerçekleştirmiştir. Ancak, Agile'ın her projeye uygun olmadığını ve doğru bir şekilde uygulanması gerektiğini unutmamak önemlidir. Doğru uygulandığında, Agile, yazılım geliştirme süreçlerini önemli ölçüde iyileştirebilir ve daha değerli sonuçlar elde etmeye yardımcı olabilir.