adıgece ne demek?

Adıgece, Kuzeybatı Kafkas dil ailesine ait bir dildir ve çoğunlukla Türkiye, Rusya (özellikle Adıgey Cumhuriyeti, Karaçay-Çerkesya ve Kabardey-Balkarya) ve Orta Doğu ülkelerinde yaşayan Adığeler tarafından konuşulur. Aynı zamanda Çerkesçe olarak da bilinir.

• Dil Ailesi: Kuzeybatı Kafkas dillerinin bir üyesidir. Bu dil ailesi, karmaşık ünsüz sistemleri ve sınırlı sayıda ünlüye sahip olmalarıyla bilinir.

• Konuşulduğu Bölgeler: Adıgece, tarihsel olarak Kafkasya'da yaygın olarak konuşuluyordu. Günümüzde ise diasporada yaşayan Adığeler tarafından da konuşulmaktadır. En yoğun konuşulduğu yerler:

  • Adıgey Cumhuriyeti (Rusya)
  • Türkiye
  • Karaçay-Çerkesya (Rusya)
  • Kabardey-Balkarya (Rusya)
  • Orta Doğu (Suriye, Ürdün, İsrail vb.)

• Alfabe: Adıgece için kullanılan alfabeler, konuşulduğu coğrafyaya göre değişiklik gösterebilir. Rusya'da Kiril alfabesi kullanılırken, Türkiye gibi diğer ülkelerde Latin alfabesi uyarlamaları kullanılmaktadır.

• Dil Yapısı: Adıgece, ergatif bir dil olarak kabul edilir ve fiil çekimleri oldukça karmaşıktır. Zengin bir ünsüz envanterine sahiptir.

• Lehçeler: Adıgece'nin başlıca iki lehçesi bulunmaktadır:

  • Adıge Cumhuriyeti Edebiyat Dili (Batı Adıgecesi veya Aşağı Adıgece)
  • Kabardeyce (Doğu Adıgecesi veya Yukarı Adıgece - bazı dilbilimciler tarafından ayrı bir dil olarak kabul edilir)

• Günümüzdeki Durumu: UNESCO'ya göre Adıgece, yok olma tehlikesi altında olan diller arasında yer almaktadır. Özellikle diasporada dilin korunması ve gelecek nesillere aktarılması konusunda çeşitli çalışmalar yürütülmektedir.