adiller ne demek?

Adiller

Adiller, İslam hukukunda dürüst, güvenilir, adaletli ve ahlaki açıdan kusursuz kabul edilen kişiler için kullanılan bir terimdir. Bu kişiler, tanıklık yapma, fetva verme, kadılık (hakimlik) yapma gibi önemli görevlerde bulunabilirler. Adalet kavramı, İslam'da büyük bir öneme sahip olup, adil bireylerden oluşan bir toplumun inşası hedeflenir.

Köken ve Anlam

"Adil" kelimesi Arapça kökenli olup, "adl" kökünden türemiştir. "Adl" kelimesi, denge, eşitlik, doğruluk ve hakkaniyet anlamlarına gelir. Dolayısıyla adil, hakkaniyetle hükmeden, doğru ve dürüst davranan, haksızlık yapmayan kişi demektir.

Adilliğin Şartları

Bir kişinin adil olarak kabul edilebilmesi için İslam hukukunda bazı şartlar aranır. Bu şartlar genel olarak şunlardır:

  • Müslüman Olmak: Adalet sıfatını taşıyabilmek için öncelikle Müslüman olmak gereklidir.
  • Akıllı ve Ergen Olmak: Akıl sağlığı yerinde olmayan veya henüz ergenlik çağına ulaşmamış kişiler adil kabul edilmezler.
  • Günahlardan Kaçınmak: Büyük günahlardan (kebair) kaçınmak ve küçük günahlarda (seğair) ısrar etmemek adilliğin önemli bir şartıdır.
  • Ahlaki Olgunluğa Sahip Olmak (Mürüvvet): Yalan söylemek, dedikodu yapmak, iftira atmak, cimrilik etmek gibi ahlaki açıdan kusurlu davranışlardan uzak durmak gerekir. Mürüvvet, kişinin toplum içinde saygın bir konuma sahip olmasını sağlayan ahlaki değerler bütünüdür.
  • Dürüstlük ve Güvenilirlik: Sözünde durmak, emanete hıyanet etmemek, insanlarla ilişkilerinde dürüst olmak adilliğin vazgeçilmez unsurlarıdır.

Adilliğin Önemi ve Hukuki Sonuçları

Adillerin İslam hukukunda önemli bir yeri vardır. Adilliği ispatlanmış kişilerin:

  • Tanıklıkları Kabul Edilir: Şahitlik yaparken dürüst ve doğru beyanda bulunacaklarına güvenilir.
  • Fetvaları Geçerlidir: Fetva verirken tarafsız ve adil davranacaklarına inanılır.
  • Kadılık (Hakimlik) Yapabilirler: Hüküm verirken adil ve hakkaniyetli davranacaklarına güvenilir.
  • Vasi ve Vekil Olabilirler: İnsanların malvarlıklarını ve haklarını koruyacaklarına inanılır.
  • İmamet Görevini Üstlenebilirler: Namaz kıldırırken cemaate örnek olacak ahlaki olgunluğa sahip olduklarına inanılır.

Adalet ve Toplumsal Hayat

Adalet, İslam toplumunun temelini oluşturur. Adil bireylerden oluşan bir toplumda güven, huzur ve istikrar hakim olur. Adalet, sadece hukuki alanda değil, sosyal, ekonomik ve siyasi hayatta da gözetilmesi gereken bir ilkedir. İslam, adaletli yöneticilerin halkına karşı sorumluluklarını, komşuluk ilişkilerinde adil davranmanın önemini, ticarette dürüstlüğün gerekliliğini vurgular.

Modern Hukukta Adillik Kavramı

Modern hukuk sistemlerinde de dürüstlük, tarafsızlık ve adalet ilkeleri büyük önem taşır. Hakimlerin, savcıların ve avukatların mesleki etik kuralları, bu ilkeler doğrultusunda belirlenir. Tanıklık yapacak kişilerin de yemin ederek doğruyu söyleyeceklerine dair söz vermeleri, adilliğin hukuki süreçlerdeki önemini gösterir.

Ayrıca Bakınız

Bu makale, adiller kavramının İslam hukukundaki yerini ve önemini açıklamayı amaçlamaktadır. Ancak, hukuki konularda kesin bilgi almak için uzmanlara danışmak önemlidir.

Kendi sorunu sor