adenovirüs ne demek?

Adenovirüsler, Adenoviridae ailesi, DNA genomu çift sarmallı olan ve ikosahedral bir nükleokapsid içeren orta büyüklükte ~(90-100 nm), zarfsız ( dış lipid çift zar tabakası olmayan), hastalığa sebep olan virüslerdendir.¹²

Adenovirüsler ilk olarak 1953'te Wallace P. Rowe ve meslektaşları tarafından keşfedilmiştir. Bu virüsler ilk olarak Adenoid hücre kültüründen izole edildi. Adenoviridae ailesi altında tanımlandırlar.³⁴ 1962'de John Trentin ve meslektaşları, adenovirüs 12'nin bir laboratuvar ortamında hamsterlerde tümörlere neden olabileceği konusunda önemli bir keşif yaptılar.⁵ Bu keşiften bu yana, adenovirüslerin insan kanserlerini indüklediğinden şüphelenildi, ancak insanlarda kesin olarak kansere neden olduğu kanıtlanamadı.⁶ Adenovirüsleri içeren deneyler de moleküler biyolojiye önemli katkılar sağlamıştır.⁷ En önemlisi, adenovirüsler bilim insanlarının haberci RNA eklemeyi anlamasına yardımcı olmuştur.⁸ Bilim adamları, adenovirüsler tarafından üretilen mRNA'yı inceleyerek, bu transkriptlere gömülü intronların olduğunu fark etmişlerdir.⁹

Giriş

Adenovirüsler, insan ve hayvanların ortak patojenleridir ¹⁰. Ayrıca, çeşitli türler yoğun araştırma konusu olmuştur ve memeli moleküler biyolojisinde araç olarak kullanılmaktadır¹¹¹². İnsanları enfekte eden 49 tür dahil olmak üzere, serolojik olarak farklı 100'den fazla adenovirüs türü tanımlanmıştır¹³. Adenoviridae ailesi, memeli adenovirüsleri (mastadenovirüsler) ve kuş adenovirüsleri (aviadenovirüsler) olmak üzere iki cinse ayrılır. Adenovirüsler, ilk izole edildikleri insan adenoidlerinden sonra adlandırılmıştır¹⁴¹⁵.

Birkaç adenovirüs, solunum ve konjunktival hastalıklara neden olabilir¹⁶. Ek olarak, birkaç insan adenovirüsü türü, yeni doğan hamsterlerde ve diğer kemirgenlerde farklılaşmamış sarkomları indükler ve belirli kemirgen ve insan hücre kültürlerini dönüştürebilir¹⁷¹⁸. Şu anda adenovirüslerin insanlarda onkojenik olduğuna dair bir kanıt yoktur, ancak olması ihtimaller dahilinde tutulu¹⁹ r.

Klinik bulgular

Adenovirüsler, yetişkin ve ergenlerde genellikle Akut solunum sıkıntısı sendromu hastalığına, nadiren pnömoniye, akut foliküler konjunktivite, epidemik keratokonjunktivite, sistite ve bazen gastroenterite neden olurlar²⁰. Gözlerde ve sıklıkla bölgesel lenf düğümlerinde mukoza enfeksiyonları ya da nezle belirtileri ile önemli ölçüde benzerlik gösterir²¹²². Bebeklerde ise farenjit ve faringeal konjunktival ateş ile göründükleri tespit edilmiştir²³. İnsanlarda çoğunlukla hedef solunum sistemidir ve bulgular da bu yöndedir kesin teşhis için antikor titrelerindeki artış ve virüs izolasyonu ile doğrulanır²⁴.

Konak kişinin savunma sistemi

Çoğu ergen ve yetişkin, dolaşımda olan nötralize edici antikorlara sahiptir ve bağışıklık yaygındır²⁵. Sitotoksik T lenfositleri, adenovirüs ile enfekte olmuş hücreleri yok eder. Adolesanlarda ve yetişkinlerde dolaşımdaki nötralize edici antikorların yüksek prevalansı, adenovirüs enfeksiyonlarına karşı yaygın bağışıklığa katkıda bulunur²⁶. Sitotoksik T lenfositleri ayrıca adenovirüs ile enfekte olmuş hücreleri tanır ve yok eder²⁷. İnterferon, İn vitro olarak adenovirüsler tarafından indüklenir, ancak belki de mRNA'nın işlevi nedeniyle birçok adenovirüs tipini inhibe edemez²⁸. Bununla birlikte, birkaç ön çalışmada interferonun adenovirüs konjunktivit tedavisinde etkili olduğu bildirilmiştir²⁹.