Ada, genellikle okyanus, deniz, göl veya nehir gibi su kütleleri ile çevrili, kıtadan daha küçük ve doğal olarak oluşmuş kara parçasıdır. Adalar, jeolojik süreçler, volkanik faaliyetler, erozyon veya birikme yoluyla oluşabilir. Dünya üzerinde binlerce ada bulunmaktadır ve boyutları birkaç metrekareden, Grönland gibi binlerce kilometrekareye kadar değişebilir.
Adaların oluşumu çeşitli jeolojik süreçlere bağlıdır:
Adalar, coğrafi konumlarına, jeolojik yapılarına ve büyüklüklerine göre farklı türlere ayrılabilir:
Adalar, biyoçeşitlilik açısından önemli bölgelerdir. İzole konumları nedeniyle, adalar genellikle kendine özgü flora ve faunaya ev sahipliği yaparlar. Ayrıca, adalar stratejik öneme sahip olabilirler ve ticari yolların kontrolü, askeri üslerin kurulması veya turizm gibi çeşitli amaçlarla kullanılabilirler.
Adalarda yaşam, anakaraya göre farklı zorluklar ve fırsatlar sunar. Su kaynaklarına erişim, ulaşım, enerji üretimi ve atık yönetimi gibi konularda özel çözümler gerektirebilir. Ancak, adalar genellikle doğal güzellikleri, sakin yaşam tarzları ve turizm potansiyelleri ile bilinirler.
Türkiye'de Ege Denizi, Akdeniz, Marmara Denizi ve Karadeniz'de birçok ada bulunmaktadır. Gökçeada, Bozcaada, Cunda Adası ve Büyükada Türkiye'nin en bilinen adalarındandır. Bu adalar, turizm, tarım ve balıkçılık gibi ekonomik faaliyetlere ev sahipliği yapmaktadır.
Küresel ısınma ve deniz seviyesinin yükselmesi, özellikle alçak rakımlı mercan adaları için büyük bir tehdit oluşturmaktadır. Bu durum, adaların yok olmasına ve adalı toplulukların yerlerinden edilmesine neden olabilir.