ağız yarası ne demek?

Aft (Ağız Yarası) Hakkında Bilgi

Aftlar, ağız içinde, özellikle yanakların iç yüzeyinde, dudaklarda, dilde veya diş etlerinde görülen küçük, yüzeysel yaralardır. Tıp dilinde aftöz stomatit olarak da adlandırılır. Genellikle beyaz veya sarı renkte, etrafı kırmızı bir hale ile çevrili lezyonlar şeklinde kendini gösterir. Aftlar bulaşıcı değildir ve genellikle birkaç gün ila iki hafta içinde kendiliğinden iyileşirler. Ancak, ağrılı olabilirler ve yemek yeme, konuşma gibi aktiviteleri zorlaştırabilirler.

Aftların Nedenleri:

Aftların kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, birçok faktörün aft oluşumunu tetikleyebileceği düşünülmektedir. Bu faktörlerden bazıları şunlardır:

• Bağışıklık Sistemi: https://www.nedemek.page/kavramlar/bağışıklık%20sistemi zayıflığı veya aşırı reaksiyonu.
• Stres: https://www.nedemek.page/kavramlar/stres ve kaygı.
• Hormonal Değişiklikler: Özellikle kadınlarda menstruasyon döneminde veya hamilelikte hormonal değişiklikler.
• Beslenme Eksiklikleri: Özellikle B12 vitamini, demir, folik asit veya çinko eksikliği.
• Ağız İçi Travma: Diş fırçalarken veya yemek yerken oluşan küçük yaralanmalar.
• Gıda Alerjileri veya Hassasiyetleri: Bazı yiyeceklere karşı alerjik reaksiyonlar veya hassasiyetler (örneğin, glüten, süt ürünleri, fındık, çikolata, baharatlı yiyecekler).
• Bazı Diş Macunları ve Ağız Gargaraları: Sodyum lauril sülfat (SLS) içeren ürünler.
• Genetik Yatkınlık: Ailede aft öyküsü olan kişilerde daha sık görülür.
• Bazı Hastalıklar: Behçet hastalığı, çölyak hastalığı, Crohn hastalığı gibi bazı sistemik hastalıklar.

Aft Türleri:

• Minör Aftlar: En yaygın görülen türdür. Küçük boyutlu (genellikle 1 cm'den küçük), oval veya yuvarlak şekilli, ağrılı yaralardır. Genellikle 1-2 hafta içinde iz bırakmadan iyileşirler.
• Majör Aftlar: Daha büyük boyutlu (1 cm'den büyük), daha derin ve daha ağrılı yaralardır. İyileşmeleri daha uzun sürebilir (birkaç hafta veya ay) ve iyileştikten sonra iz bırakabilirler.
• Herpetiform Aftlar: Küçük, çok sayıda (10-100 adet) aftın bir araya gelmesiyle oluşan kümelerdir. Herpes virüsü ile ilgisi yoktur. Genellikle 1-2 hafta içinde iyileşirler.

Aft Tedavisi:

Aftlar genellikle kendiliğinden iyileştiği için özel bir tedavi gerekmeyebilir. Ancak, ağrıyı hafifletmek ve iyileşme sürecini hızlandırmak için bazı yöntemler uygulanabilir:

• Ağrı Kesiciler: Aft ağrısını hafifletmek için ağrı kesici ilaçlar (örneğin, parasetamol veya ibuprofen) kullanılabilir.
• Topikal Kremler ve Jeller: Kortikosteroid içeren kremler veya jeller, ağrıyı azaltmaya ve iltihabı gidermeye yardımcı olabilir.
• Ağız Gargaraları: Tuzlu su, karbonatlı su veya antiseptik ağız gargaraları, ağız içini temizlemeye ve enfeksiyon riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
• Lokal Anestezik Spreyler: Aft bölgesini uyuşturarak ağrıyı geçici olarak hafifletebilir.
• Beslenme Düzenlemesi: Aft oluşumunu tetikleyebilecek yiyeceklerden kaçınmak ve beslenme eksikliklerini gidermek önemlidir.
• Lazer Tedavisi: Bazı durumlarda, aftların iyileşmesini hızlandırmak için lazer tedavisi uygulanabilir.

Ne Zaman Doktora Başvurmalı?

• Aftlar çok sık tekrarlıyorsa
• Aftlar çok büyük ve ağrılı ise
• Aftlar iyileşmiyorsa veya kötüleşiyorsa
• Aftlara eşlik eden başka belirtiler varsa (örneğin, ateş, halsizlik, deri döküntüsü)
• Aftların nedeni Behçet hastalığı gibi altta yatan bir hastalıksa. Bu durumda bir https://www.nedemek.page/kavramlar/uzman%20doktor'a başvurmak gerekebilir.