ağız kuruluğu ne demek?
Ağız kuruluğu, tükürük bezlerinin yeterli tükürük üretememesi sonucu ortaya çıkan rahatsız edici bir durumdur. Tıp literatüründe Kserostomi olarak da bilinir. Tükürük, ağız sağlığı için hayati öneme sahiptir; yiyecekleri nemlendirir, sindirimi kolaylaştırır, dişleri çürüklerden korur ve ağızdaki bakteri dengesini sağlar.
Nedenleri:
- İlaçlar: Birçok reçeteli ve reçetesiz ilaç ağız kuruluğuna neden olabilir. Özellikle antidepresanlar, antihistaminikler, dekonjestanlar ve tansiyon%20ilaçları sıkça bu yan etkiye sahiptir.
- Hastalıklar: Bazı sistemik hastalıklar, örneğin Sjögren%20sendromu, diyabet ve HIV/AIDS ağız kuruluğuna yol açabilir.
- Tedaviler: Radyoterapi (özellikle baş ve boyun bölgesine uygulanan) ve kemoterapi gibi kanser tedavileri tükürük bezlerine zarar vererek ağız kuruluğuna neden olabilir.
- Sinir Hasarı: Baş ve boyun bölgesindeki sinirlerin hasar görmesi, tükürük bezlerinin işlevini etkileyebilir.
- Dehidrasyon: Yeterince sıvı almamak, ağız kuruluğuna neden olabilir.
- Tütün ve Alkol: Tütün ürünleri ve alkol tüketimi ağız kuruluğunu şiddetlendirebilir.
- Yaşlanma: Yaşlanma süreciyle birlikte tükürük üretimi azalabilir.
Belirtileri:
- Sürekli ağızda kuruluk hissi
- Yutkunma güçlüğü
- Konuşma zorluğu
- Tat alma duyusunda değişiklik
- Boğaz ağrısı
- Ağız köşelerinde çatlaklar
- Diş çürüklerinde artış
- Ağız kokusu
Tedavisi:
Ağız kuruluğunun tedavisi, altta yatan nedenlere bağlıdır. Tedavi seçenekleri arasında:
- Tükürük İkameleri: Reçetesiz satılan yapay tükürük ürünleri (ağız spreyleri, gargaralar, jeller)
- Tükürük Uyarıcı İlaçlar: Tükürük üretimini artıran ilaçlar (doktor tarafından reçete edilir)
- Altta Yatan Nedenin Tedavisi: Eğer ağız kuruluğuna bir hastalık veya ilaç neden oluyorsa, bu durumun tedavi edilmesi veya ilacın değiştirilmesi
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Bol su içmek, şekersiz sakız çiğnemek, alkol ve tütün kullanımından kaçınmak, kafein tüketimini azaltmak.
Ağız kuruluğu şikayetiniz varsa, bir doktora veya diş hekimine başvurmanız önemlidir.