vietnam savaşı ne demek?
Vietnam Savaşı
Vietnam Savaşı, 1955'ten 1975'e kadar süren ve temelde Kuzey Vietnam (komünist) ile Güney Vietnam (ABD destekli) arasında gerçekleşen bir çatışmadır. Ancak, savaşın tarafları sadece bunlar değildi; Laos ve Kamboçya gibi komşu ülkeler de çatışmalardan ciddi şekilde etkilendi. Soğuk Savaş döneminde, ABD ve Sovyetler Birliği'nin dolaylı olarak karşı karşıya geldiği önemli bir vekalet savaşıydı.
Temel Nedenler ve Gelişimi:
Savaşın Önemli Aşamaları:
- Fransız Hindiçin Savaşı: Vietnam Savaşı'nın kökeninde yatan Fransa'nın sömürgeci güçlere karşı yürüttüğü savaş.
- ABD'nin Artan Katılımı: Tonkin Körfezi Olayı (https://www.nedemek.page/kavramlar/tonkin%20k%C3%B6rfezi%20olay%C4%B1) sonrası ABD'nin askeri varlığını artırması.
- Gerilla Savaşı: Viet Cong'un (Güney Vietnamlı komünist gerillalar) ABD ve Güney Vietnam ordusuna karşı yürüttüğü etkili gerilla taktikleri (https://www.nedemek.page/kavramlar/gerilla%20sava%C5%9F%C4%B1).
- Tet Saldırısı: 1968'de Viet Cong ve Kuzey Vietnam ordusunun büyük bir saldırı başlatması, savaşın seyrini değiştirmesi.
- Vietnamizasyon: ABD'nin askerlerini geri çekme ve Güney Vietnam ordusunu güçlendirme politikası.
- Paris Barış Anlaşmaları: 1973'te imzalanan ve ABD'nin savaştan çekilmesini sağlayan anlaşma.
- Saygon'un Düşüşü: 1975'te Kuzey Vietnam ordusunun Saygon'u (Güney Vietnam'ın başkenti) ele geçirmesi ve savaşın sona ermesi.
Sonuçları:
- Vietnam'ın Birleşmesi: Kuzey Vietnam'ın zaferiyle Vietnam'ın komünist bir yönetim altında birleşmesi.
- Büyük İnsan Kaybı: Milyonlarca Vietnamlı sivil ve askerin ölümü, yaralanması veya yerinden edilmesi.
- ABD'de Toplumsal Travma: Savaş karşıtı hareketler, toplumsal kutuplaşma ve ABD'nin uluslararası imajının zedelenmesi.
- Bölgesel Etkiler: Laos ve Kamboçya'da siyasi istikrarsızlık ve iç savaşlar.
- Soğuk Savaş'ın Seyri: ABD'nin güvenirliğinin sorgulanması ve Sovyetler Birliği'nin etkisinin artması.
Vietnam Savaşı, 20. yüzyılın en önemli ve tartışmalı savaşlarından biridir. Sadece askeri bir çatışma olmanın ötesinde, siyasi, ideolojik ve toplumsal sonuçlarıyla dünya tarihine damgasını vurmuştur.