Toksik Epidermal Nekroliz (TEN)

Toksik Epidermal Nekroliz (TEN), nadir görülen, hayatı tehdit edebilen ciddi bir deri reaksiyonudur. Genellikle bir ilaç tarafından tetiklenir ve derinin geniş alanlarında ayrışmasına ve soyulmasına neden olur. Bu durum, ciddi yanıklara benzer şekilde mukozaları da etkileyebilir.

Nedenleri:

• Çoğu vakada, ilaçlar (özellikle antibiyotikler, antikonvülsanlar ve nonsteroidal antienflamatuvar ilaçlar (NSAID'ler)) tetikleyicidir.
• Nadir durumlarda, enfeksiyonlar veya aşılar da TEN'e neden olabilir.
• Bazı vakalarda, sebep belirlenemeyebilir (idiyopatik).

Belirtiler:

• Grip benzeri semptomlar (ateş, öksürük, boğaz ağrısı)
• Deri ağrısı
• Kırmızı veya mor renkli, yayılan bir döküntü
• Ciltte kabarcıklar ve soyulma (özellikle yüzde, gövdede ve ağızda)
• Mukoza zarında (ağız, gözler, genital bölge) yaralar

Tanı:

• Fiziksel muayene
• Deri biyopsisi
• İlaç geçmişinin değerlendirilmesi

Tedavi:

TEN, yoğun bakım ünitesinde tedavi gerektiren acil bir durumdur. Tedavi şunları içerebilir:

• Sıvı ve elektrolit dengesinin sağlanması
• Ağrı kontrolü
• Enfeksiyonların önlenmesi
• Yara bakımı
• İmmünosupresanlar (bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar)

Komplikasyonlar:

• Enfeksiyon (sepsis dahil)
• Sıvı kaybı ve elektrolit dengesizliği
• Göz problemleri (körlük dahil)
• Akciğer problemleri
• Ölüm

Prognoz:

TEN'in prognozu, hastalığın şiddetine, hastanın genel sağlık durumuna ve tedaviye yanıtına bağlıdır. Erken tanı ve tedavi, prognozu iyileştirebilir.