Tohum
Tohum, bitkilerin çoğalma organıdır ve döllenme sonucu oluşan embriyoyu (gelecek bitkiyi) ve besin deposunu içerir. Temel olarak, yeni bir bitki oluşturma potansiyeli taşıyan minyatür bir yapıdır.
Tohumun Yapısı:
Genel olarak bir tohum şu kısımlardan oluşur:
- Embriyo: Yeni bitkiyi oluşturacak olan temel yapıdır. Kökçük (radikula), gövdecik (plumula) ve çenek (kotiledon) gibi kısımları içerir.
- Besin Deposu (Endosperm veya Kotiledonlar): Embriyonun çimlenme sırasında kullanacağı besin maddelerini içerir.
- Tohum Kabuğu (Testa): Tohumu dış etkenlerden koruyan sert bir kabuktur.
Tohumun Çimlenmesi:
Tohumun çimlenmesi, uygun koşullar (su, sıcaklık, oksijen) altında embriyonun aktif hale geçerek yeni bir bitki oluşturması sürecidir. Bu süreçte:
- Tohum kabuğu suyu emer ve şişer.
- Embriyo besin deposundan enerji alarak büyümeye başlar.
- Kökçük toprağa doğru uzar ve ilk kökleri oluşturur.
- Gövdecik yukarı doğru uzar ve ilk yapraklar gelişir.
Tohum Çeşitleri:
- Tek Çenekli Tohumlar: Tek bir çenek yaprağına sahip olan tohumlardır (örneğin, mısır, buğday, pirinç).
- Çift Çenekli Tohumlar: İki çenek yaprağına sahip olan tohumlardır (örneğin, fasulye, nohut, mercimek).
Tohumun Önemi:
- Bitkilerin çoğalmasını sağlar.
- Besin kaynağı olarak kullanılır (örneğin, tahıllar, baklagiller).
- Tarım ve gıda üretiminin temelini oluşturur.
- Biyoçeşitliliğin korunmasında önemli bir rol oynar.
İlgili kavramlar: