türk tiyatrosu ne demek?

Türk Tiyatrosu

Türk tiyatrosu, kökenleri çok eskilere dayanan ve zaman içinde farklı kültürlerden etkilenerek zenginleşen bir sanat dalıdır. Geleneksel tiyatro ve modern tiyatro olmak üzere iki ana başlık altında incelenebilir.

Geleneksel Türk Tiyatrosu:

• Kökenleri: Sözlü kültür geleneğine dayanır ve dinsel törenler, halk hikayeleri, ve çeşitli eğlencelerden beslenir.
• Özellikleri: Genellikle doğaçlama (tuluat) esasına dayanır. Dekor ve kostüm kullanımı sınırlıdır. Seyirci ile yakın ilişki kurulur.
• Önemli Türleri:
  • Karagöz ve Hacivat: Bir gölge oyunu türüdür. Karagöz cahil ve halktan bir karakteri, Hacivat ise daha eğitimli ve nüktedan bir karakteri temsil eder. Karagöz ve Hacivat
  • Orta Oyunu: Canlı oyuncularla oynanan, güldürü öğesi ağır basan bir tiyatro türüdür. Karagöz ve Hacivat'ın sahneye uyarlanmış hali olarak da düşünülebilir. Orta Oyunu
  • Meddah: Tek bir kişinin hikayeler anlatarak, taklitler yaparak ve şarkılar söyleyerek yaptığı bir gösteri sanatıdır. Meddah
  • Köy Seyirlik Oyunları: Köylerde, özellikle hasat zamanı veya özel günlerde oynanan, ritüelistik özellikler taşıyan oyunlardır. Köy Seyirlik Oyunları

Modern Türk Tiyatrosu:

• Batılılaşma Etkisi: 19. yüzyılda Batı tiyatrosu ile tanışılmasıyla başlamıştır. Bu dönemde çeviri ve uyarlama eserler ağırlıktadır.
• Dönemleri:
  • Tanzimat Tiyatrosu: Toplumsal sorunlara değinen, eğitici ve öğretici bir anlayış hakimdir. Tanzimat Tiyatrosu
  • Servet-i Fünun Tiyatrosu: Daha bireysel ve estetik kaygılar ön plandadır. Tiyatro dili daha ağır ve süslüdür. Servet-i Fünun Tiyatrosu
  • Milli Edebiyat Tiyatrosu: Milli değerlere, tarihe ve Anadolu'ya yönelme görülür. Milli Edebiyat Tiyatrosu
  • Cumhuriyet Dönemi Tiyatrosu: Toplumsal gerçekçilik, bireysel psikoloji ve tarihi temalar işlenir. Devlet tiyatroları ve özel tiyatrolar kurulmuştur. Cumhuriyet Dönemi Tiyatrosu

Önemli Kişiler:

• Haldun Taner: Epik tiyatro türünün önemli temsilcilerindendir.
• Refik Erduran: Toplumsal sorunlara ironik bir yaklaşımla değinen oyunlar yazmıştır.
• Güngör Dilmen: Tarihi ve mitolojik konuları çağdaş bir bakış açısıyla işlemiştir.
• Turgut Özakman: Tarihi oyunları ve toplumsal gerçekçi eserleriyle tanınır.

Günümüz Türk Tiyatrosu:

• Farklı türlerde ve üsluplarda oyunlar sahnelenmektedir.
• Deneysel çalışmalar ve yeni yazarlar desteklenmektedir.
• Tiyatro festivalleri ve etkinlikler aracılığıyla tiyatro seyircisiyle buluşmaktadır.