sosyalleşme ne demek?

Sosyalizasyon, bireyin doğduğu andan itibaren içinde yaşadığı toplumun değerlerini, inançlarını, normlarını, davranışlarını ve becerilerini öğrenme sürecidir. Bu süreç, bireyin topluma uyum sağlamasına, sosyal rolleri üstlenmesine ve toplumun bir parçası haline gelmesine yardımcı olur. Sosyalizasyon, yaşam boyu devam eden dinamik bir süreçtir ve farklı aşamalardan oluşur.

Sosyalizasyonun Temel Unsurları:

  • Öğrenme: Birey, çevresindeki insanlardan, kurumlardan ve deneyimlerden sürekli olarak bilgi ve beceri öğrenir. Bu öğrenme süreci, taklit, model alma, deneme-yanılma ve doğrudan öğretme gibi farklı yollarla gerçekleşebilir.

  • İçselleştirme: Öğrenilen değerler, inançlar ve normlar zamanla bireyin kişiliğinin bir parçası haline gelir. Bu içselleştirme süreci, bireyin davranışlarını ve düşüncelerini yönlendirir.

  • Uyum Sağlama: Sosyalizasyon, bireyin topluma uyum sağlamasına yardımcı olur. Bu uyum sağlama süreci, bireyin sosyal rolleri üstlenmesini, sosyal beklentilere uygun davranmasını ve toplumun kurallarına uymasını içerir.

Sosyalizasyonun Aşamaları:

  1. Birincil Sosyalizasyon: Aile içinde gerçekleşen ilk sosyalizasyon aşamasıdır. Bu aşamada birey, dil, temel değerler, inançlar ve davranış kalıplarını öğrenir.

  2. İkincil Sosyalizasyon: Okul, akran grupları, medya ve diğer toplumsal kurumlar aracılığıyla gerçekleşen sosyalizasyon aşamasıdır. Bu aşamada birey, daha geniş bir sosyal çevreyle etkileşim kurar ve farklı sosyal rolleri öğrenir.

  3. Yeniden Sosyalizasyon: Bireyin önceki sosyalizasyon deneyimlerinden farklı değerler, inançlar ve davranışlar öğrenmesi veya bunları değiştirmesi sürecidir. Bu süreç genellikle önemli yaşam değişiklikleri veya travmatik olaylar sonucunda ortaya çıkar.

Sosyalizasyonun Araçları:

  • Aile: Bireyin ilk ve en önemli sosyalizasyon aracıdır. Aile, bireye temel değerleri, inançları ve davranış kalıplarını öğretir.

  • Okul: Bireyin bilgi, beceri ve sosyal rolleri öğrendiği önemli bir sosyalizasyon aracıdır.

  • Akran Grupları: Bireyin sosyal becerilerini geliştirdiği, sosyal normları öğrendiği ve kimlik geliştirdiği önemli bir sosyalizasyon aracıdır.

  • Medya: Bireyin toplum hakkında bilgi edindiği, değerleri ve inançları öğrendiği bir sosyalizasyon aracıdır.

  • Din: Bazı toplumlarda, bireyin ahlaki değerleri, inançları ve davranış kalıplarını öğrendiği önemli bir sosyalizasyon aracıdır.

Sosyalizasyonun Sonuçları:

  • Bireyin topluma uyum sağlaması
  • Sosyal rollerin öğrenilmesi ve üstlenilmesi
  • Toplumsal değerlerin ve normların içselleştirilmesi
  • Kişilik gelişiminin sağlanması
  • Toplumsal düzenin sürdürülmesi

Sosyalizasyon süreci, bireyin kişiliği, kimliği ve davranışları üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Ayrıca, toplumun kültürel mirasının gelecek nesillere aktarılmasını sağlar ve toplumsal düzenin sürdürülmesine katkıda bulunur.