sermaye piyasası ne demek?

Sermaye piyasası, şirketlerin ve devletlerin uzun vadeli fon sağlamak amacıyla kullandıkları piyasadır. Temel olarak, hisse senetleri ([https://www.nedemek.page/kavramlar/hisse%20senedi](https://www.nedemek.page/kavramlar/hisse%20senedi)) ve tahviller ([https://www.nedemek.page/kavramlar/tahvil](https://www.nedemek.page/kavramlar/tahvil)) gibi menkul kıymetlerin alım satımının yapıldığı organize bir sistemdir.

**Temel İşlevleri:**

*   **Fon Arzı ve Talebi:** Sermaye fazlası olanların (yatırımcılar) fonlarını, sermayeye ihtiyaç duyanlara (şirketler, devletler) aktarmasını sağlar.
*   **Yatırım İmkanları:** Yatırımcılara çeşitli getiri ve risk profillerine sahip yatırım araçları sunar.
*   **Ekonomik Büyüme:** Şirketlerin ve devletlerin yatırım yapabilmesi için gerekli finansmanı sağlayarak ekonomik büyümeyi destekler.
*   **Fiyat Oluşumu:** Arz ve talebe göre menkul kıymetlerin fiyatlarının belirlenmesini sağlar.
*   **Kaynak Tahsisi:** Kaynakların en verimli alanlara yönlendirilmesine yardımcı olur.

**Sermaye Piyasası Araçları:**

*   **Hisse Senetleri:** Şirketlerin ortaklık paylarını temsil eden ve sahiplerine kar payı (temettü) alma hakkı veren kıymetli evraklardır.
*   **Tahviller:** Şirketlerin veya devletlerin borçlanma yoluyla fon toplamak için ihraç ettikleri ve belirli bir faiz oranı üzerinden geri ödeme taahhüdü içeren menkul kıymetlerdir.
*   **Yatırım Fonları:** Birçok yatırımcıdan toplanan paraların, profesyonel yöneticiler tarafından çeşitli menkul kıymetlere yatırılmasıyla oluşturulan portföylerdir.
*   **Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları (GYO):** Gayrimenkul projelerine yatırım yaparak gelir elde eden şirketlerdir.
*   **Türev Araçlar:** Değerleri başka bir varlığa (örneğin hisse senedi, endeks, emtia) bağlı olan finansal araçlardır (vadeli işlemler, opsiyonlar vb.).

**Sermaye Piyasası Katılımcıları:**

*   **Aracılık Kurumları (Brokerler):** Müşterileri adına alım satım işlemleri yapan ve danışmanlık hizmetleri sunan kuruluşlardır.
*   **Portföy Yönetim Şirketleri:** Yatırımcıların portföylerini yöneten ve yatırım kararları alan uzman kuruluşlardır.
*   **Yatırım Fonu Yöneticileri:** Yatırım fonlarının portföylerini yöneten ve fonun performansından sorumlu olan kişilerdir.
*   **Derecelendirme Kuruluşları:** Şirketlerin ve devletlerin borçlarını ödeme yeteneklerini değerlendiren ve not veren kuruluşlardır.
*   **Saklama Kuruluşları:** Menkul kıymetlerin güvenli bir şekilde saklanmasını ve kayıtlarının tutulmasını sağlayan kuruluşlardır.

**Sermaye Piyasası Düzenlemeleri:**

Sermaye piyasasının adil, şeffaf ve etkin bir şekilde işlemesini sağlamak amacıyla çeşitli düzenlemeler ve denetimler yapılır. Bu düzenlemeler, yatırımcıların korunması, piyasa suiistimallerinin önlenmesi ve finansal istikrarın sağlanması gibi amaçlara hizmet eder. Türkiye'de sermaye piyasasının temel düzenleyicisi ve denetleyicisi Sermaye Piyasası Kurulu'dur (SPK).

**Sermaye Piyasasının Önemi:**

Sermaye piyasası, bir ekonominin sağlıklı bir şekilde büyümesi ve gelişmesi için hayati öneme sahiptir. Şirketlerin ve devletlerin finansman ihtiyaçlarını karşılayarak yatırımların artmasına, istihdamın yaratılmasına ve ekonomik refahın yükselmesine katkıda bulunur. Aynı zamanda, yatırımcılara çeşitli yatırım imkanları sunarak tasarrufların değerlendirilmesini ve kişisel finansal hedeflere ulaşılmasını kolaylaştırır.

**Ek Bilgiler:**

*   **İlk Halka Arz (IPO):** [https://www.nedemek.page/kavramlar/halka%20arz](https://www.nedemek.page/kavramlar/halka%20arz)
*   **Borsa:** [https://www.nedemek.page/kavramlar/borsa](https://www.nedemek.page/kavramlar/borsa)
*   **Temettü:** [https://www.nedemek.page/kavramlar/temettü](https://www.nedemek.page/kavramlar/temettü)